Stratfor'dan 2010-2020 tahmin raporu: Türkiye bölgede hakim güç olacak
Amerika'nın stratejik araştırma kuruluşu Stratfor, 2010-2020 dönemini kapsayan tahmin raporunda, Türkiye'nin bölgenin hakim gücü haline geleceğini bildirdi. Rapora göre, Akdeniz ve İran, hatta Kafkaslar ve Orta Asya arasındaki dinamikler, Türkiye'nin yeniden ortaya çıkışıyla tanımlanacak. Buna tek engeli ise Türkiye'deki muhtemel kaos oluşturacak.
Amerikan siyasi analiz şirketi Stratfor'un, 2010-2020 dönemi tahminlerinde, Türkiye'nin "güçlü ordusu ve ekonomisiyle gelecek 10 yılda da kendine güvenen bölgesel lider olarak ortaya çıkışını sürdüreceği ve bölgede hakim güç haline geleceği" belirtildi. ABD'nin çekileceği Ortadoğu'nun 1. Dünya Savaşı'ndan bu yana ilk kez kendine yeterli bir bölgesel güç dengesini geliştireceği öne sürüldü.
Stratfor, her 5 yılda bir çıkardığı "10 yıllık tahminler" raporunu yayımladı. Buna göre, "gelecek 10 yılda radikal İslamcıların saldırıları devam etse de, ABD ile 'cihatçılar' arasındaki savaş yatışacak ve bölgedeki iki büyük savaş, 2020'ye kadar sona ermese de büyük ölçüde etkisini yitirecek." Ortadoğu'da İran, Afganistan ve Irak 2020'ye kadar gündemdeki yerini koruyacak; ancak bölgedeki "tanımlayıcı" konular arasında olmayacak.
Gelecek 10 yılda çok daha önemli olacağını öngördüğü iki ülke olarak Türkiye ve Mısır'ı işaret eden raporda, "Türkiye, güçlü ordusu ve ekonomisiyle kendine güvenen bir bölgesel lider olarak ortaya çıkıyor. Bu gidişatın devamını ve Türkiye'nin bölgedeki hakim güç olarak çıkışını görmeyi bekliyoruz. Gelecek 10 yılda Türkiye'nin gücü ve etkisindeki büyüme, ABD ile 'cihatçılar' arasındaki savaşın dineceğinden ve İran konusundaki dönüşümden emin olmamızın bir nedenini oluşturuyor. Akdeniz ve İran, hatta Kafkaslar ve Orta Asya arasındaki dinamikler, Türkiye'nin yeniden ortaya çıkışıyla tanımlanacak." denildi.
Türkiye'de kaos ihtimali iddiasına yer verilen raporda, "Tabii ki Türkiye, her ortaya çıkmakta olan güçte olduğu gibi, bu süreçte çok büyük iç gerilimler hissedecek. Türkiye için derin fay hattı, Atatürkçü gelenekle İslami gelenek arasındaki ilişki. Bu durum, ülkeyi kaosa sürükleyerek bu tahminleri boşa çıkarabilir. Bu mümkün olmakla birlikte, krizin, her ne kadar acı ve stres içinde geçse de gelecek 10 yılda idare edileceğini düşünüyoruz." yorumu ileri sürüldü.
Mısır'ın da 2020 yılına kadar, sınırları ötesindeki gelişmelere etkide bulunma kapasitesinden yoksun olduğu dönemden sıyrılacağının savunulduğu raporda şöyle devam edildi:
WASHINGTON BÖLGEDEN ÇEKİLECEK
"Mısır da, Türkiye gibi laiklik ile İslam arasında sıkışıp kalmış durumda. Bununla birlikte, Türkiye'nin yükselişi sürdükçe, Ankara ucuz işgücü ve ihracat pazarı için büyük bir kaynağa ihtiyaç duyacak. Bu sonuç, Mısır açısından hem kendine hem Türkiye'ye katkıda bulunabileceği bir etkiyi doğuracak. Bu karşılıklı destekle, sadece Mısır'ın pasifliğinin sona ermesini değil, Mısır ile diğer bölge ülkeleri arasındaki sürtüşmenin artmasını bekliyoruz. Özellikle, İsrail, güçlü Türkiye ve yeniden ortaya çıkmakta olan Mısır arasındaki dengesini koruyacak yolların arayışı içinde olacaktır. Bu, onun dış ve iç politikalarını şekillendirecek."
Raporda, "bölgeden çekilmeye istek duyan ve Türkiye, Mısır ve İsrail arasında güç dengesinin ortaya çıkmasından mutlu olacak olan ABD'nin de, her bir ülkenin bağımsızlıklarını koruyarak, bölgesel dengenin kurulmasında rol oynayacak güce sahip olmasını teminat altına almaya çalışacağı" öne sürüldü. Radikal hareketlerin etkisini sürdüreceğinin iddia edildiği ve bunun ne Türkiye ne Mısır ne de İsrail'in çıkarına olduğunun belirtildiği raporda, "Washington'ın, bölgede sorumluluğu ve gücü devrederek aradan çekileceği ve silah satışları, ekonomik teşvikler ve cezalarla durumu idare edeceği" ileri sürüldü. Raporda, "1. Dünya Savaşı'ndan bu yana ilk kez bölge, kendine yeterli bir bölgesel güç dengesini geliştirecek." ifadesi kullanıldı.
İran konusunun da gelecek 10 yıl içinde kontrol altına alınacağının öne sürüldüğü raporda, "Bu, askerî yolla mı, İran'ın izole edilmesiyle mi, mevcut ya da yeni bir rejimle siyasi bir düzenlemeye gidilmesiyle mi olur, bu net değil. Ancak bölgede büyük bir oyuncu olacak temel güce sahip olmayan İran, kontrol altına alınacak." ifadesi kullanıldı.
Avrupa içe kapanacak
Stratfor'un raporunda, Avrupa'nın da demografik nedenler ve kurumların oluşturulmasında yaşanan zorluklardan dolayı içe dönmeyi sürdüreceği belirtilirken, "Avrupalılar, toplumlarına uyum sağlamayan; ancak ekonomilerinin işleyişi açısından vazgeçilmez olan, özellikle Türkler ve Kuzey Afrika Müslümanları gibi göçmen nüfuslarıyla zaten önemli sorunlar yaşıyorlar. Gelecek 10 yılda bu göçmenler, ekonomik açıdan önemini koruyacak; ancak sosyal açıdan özümsenmeleri mümkün olmayacak. Daha fazla Türk evinde kaldıkça da Avrupa, uyum sağlamaları çok daha zor olan işgücü kaynaklarına başvurmak zorunda kalacak." denildi. Raporda, eski Sovyet blokunda yer alan ülkelerin bulunduğu bölgede ise, hızlı ekonomik kalkınmanın görüleceği tahminine yer verildi.
ABD ile ilgili olarak da raporda, "ABD'nin bir yüzyılı aşkın süre önce başlayan ekonomik ve siyasi gücündeki uzun vadeli büyümesini devam ettireceği, dünya gücünün kalbinde bulunmayı sürdüreceği, ancak dünyadaki agresif operasyonlarından bir süreliğine çekilerek, gerekli olduğunda manipüle edecek şekilde bölgesel güç dengeleri modeline geçiş yapacağı" öne sürüldü.
Zaman, 06.02.2010
|
