Dünyanın dini özgürlük karnesi...
ABD merkezli araştırma kuruluşu PEW'in dini özgürlük raporuna göre, dünyada dinsel özgürlüklerin en çok kısıtlandığı 10 ülke arasında Suudi Arabistan, Çin ve İran da yer alıyor. Raporda, Türkiye de kısıtlamaların "yüksek" olduğu ülkeler arasında sayıldı. Minare yasağı getiren İsviçre ise kısıtlamaların "düşük" olduğu ülkeler arasında sayıldı, zira rapor kararın çıktığı 2009 yılını kapsamıyor.
PEW, 191 ülke ve 7 bölgede 2006-2008 döneminde dini özgürlüklerin durumunu araştırdı.
Rapora göre, dini özgürlüklerin en kısıtlandığı 10 ülke Suudi Arabistan, İran, Özbekistan, Çin, Mısır, Myanmar, Maldivler, Eritre, Malezya ve Brunei.
Nüfusunun çoğunluğu Budist olan Çin, Müslüman olan Uygur Türklerine uyguladığı kısıtlamalardan ötürü listeye girdi.
198 ülke, kısıtlamaların çok yüksek, yüksek, orta, ve düşük olmasına göre gruplara ayrıldı.
Raporda, Türkiye, 33 ülkenin yer aldığı "yüksek" grubuna dahil edildi. Bu grupta Rusya, Yunanistan, Bulgaristan, Belarus gibi ülkeler de bulunuyor.
Minare yasağının referanduma sunulduğu İsviçre ise, "düşük" gruba dahil 119 ülke arasında gösterildi.
Türkiye'nin durumu
Türkiye dini özgürlüklere yönelik siyasi kısıtlamalarda 14'üncü , sosyal gerginliklerde ise 22'nci sırada yer aldı.
Türkiye'deki olumsuz tabloya, siyasi kısıtlamalar kategorisinde "Alevilere zorunlu din dersi" örnek gösterildi; "Milyonlarca Alevi devlet okullarında Sünni İslam'a dayalı din eğitimi almak zorunda bırakılıyor" denildi.
Sosyal gerginlik kategorisinde ise, İslamiyetten ayrılarak başka bir dini seçenlere yönelik tavır raporda yer buldu. Buna örnek olarak, 2007'de Malatya Zirve yayınevindeki cinayetlerden bahsedildi ve "Türkiye'de 2007 yılında Hristiyanlığı seçen 2 kişi ve bir Alman vatandaşı işkence gördü ve öldürüldü" denildi.
Türkiye kısıtlamaların en yoğun olduğu ülkeler arasında değil, ancak Batı ülkelerinden çok Ortadoğu ve Asya ülkelerine yakın duruyor.
PEW, "Avrupa Birliği ülkelerinin büyük bir kısmında kısıtlamalar orta seviyede" diyor, ancak dünya geneli için karamsar bir tablo çiziyor.
Araştırmaya göre, dünya nüfusunun yüzde 70'inin yaşadığı 64 ülkede dini özgürlüklere çok yoğun veya yoğun baskı var.
126 ülkede, din kaynakları sosyal gerilimlerin araştırmanın yapıldığı süre içinde şiddete dönüştüğü görüldü.
49 ülkede, yani her 4 ülkenin birinde, şahıslar veya gruplar, halkı, dini kurallara uyulmazsa şiddet yöntemlerine başvurmakla tehdit ediyor.
cnnturk.com, 17.12.09
|
