Yeni bir partiye ihtiyaç var mı?
İşte A&G'nin araştımasından çıkan ilginç sonuçlar...
A&G Araştırma Şirketi’nin yaptığı araştırmaya göre, seçmenin yüzde 43’ü ‘Türkiye’nin yeni bir oluşuma, yeni siyasi partilere ihtiyacı’ olduğu görüşünde. Kadınların yüzde 44.4’ü, erkeklerin ise yüzde 41.6’sı ‘Yeni oluşumlara ihtiyaç var’ diyor
A&G Araştırma Şirketi’nin yaptığı araştırmaya göre, seçmenin önemli bir bölümü yeni oluşum ve partilere ihtiyaç duyuyor. Araştırmaya katılanların yüzde 43’ü “Türkiye’de yeni oluşumlara, yeni siyasi partilere ihtiyaç var” görüşünde birleşiyor. Yüzde 48’i ise yeni bir siyasi parti ve oluşuma gerek olmadığı düşüncesinde.
Araştırmaya göre kadınlar, yeni partilere ihtiyaç olduğu düşüncesini, genel ortalamanın üzerinde destekliyor. Kadınların yüzde 44.4’ü, erkeklerin ise yüzde 41.6’sı yeni partilere ihtiyaç olduğu görüşünde.
Eğitim ve gelir seviyesi yükseldikçe “yeni bir siyasi partiye ihtiyaç var” diyenlerin oranı artarken, yaş yükseldikçe bu görüşe katılanların oranı azalıyor. 18-27 yaş arasında yeni parti isteyenlerin oranı yüzde 45.9’a ulaşırken, 44 yaşın üzerinde oran yüzde 39.4’e düşüyor. İlkokul mezunları arasında yeni parti isteyenlerin oranı yüzde 37.6, üniversite mezunları arasında ise yüzde 54.4. Büyükşehirlerde yaşayan seçmenlerde yeni parti talebi genel ortalamanın oldukça üzerinde.
“Bugün seçim olsa oyumu AKP’ye veririm” diyenlerin yüzde 31.5’i, CHP diyenlerin yüzde 54.6’sı “yeni bir partiye ihtiyaç var” diyor. Hükümeti başarılı bulanlar ve Türkiye’nin 6 ay sonrası için iyimser olan katılımcıların yüzde 30’u da yeni partiye gerek duyuyor.
Hükümet’te 29 Mart seçimlerinden sonra yapılan değişiklikleri olumlu bulanlar yüzde 32.6 oranında kalıyor. Yüzde 15.7’si olumsuz değerlendirirken, yüzde 38.2’si “hiçbir şey değişmedi” görüşüne sahip. Eğitim yükseldikçe olumlu bulanların oranı azalıyor.
CHP değişmeli
Seçmenin yüzde 63.9’u CHP’de değişim ve yeniliğe ihtiyaç olduğunu düşünüyor. Erkekler ve gençler, CHP’de yeniliğe ihtiyaç duyulduğuna daha çok inanıyor. Eğitim yükseldikçe “CHP’de değişime ihtiyaç var” diyenlerin oranı hızla yükseliyor. Büyükşehirlerde, Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde yaşayanlar CHP’de değişimi daha çok istiyor. Bugün seçim olsa oyunu CHP’ye vereceğini belirtenlerin yüzde 81.1’i de değişim yanlısı.
Demokrat Parti’nin (DP) merkez sağda alternatif olacağını düşünenlerin oranı ise yüzde 7.1. Siyaset sahnesinde yer alan isimler arasında en fazla desteği ise Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül alıyor. Katılımcıların yüzde 16.4’ü Sarıgül’e, yüzde 8’i Türkiye Partisi Genel Başkanı Abdüllatif Şener’e mutlaka oy vereceğini söylüyor.
Seçmenin profili
Araştırmanın seçmen profiline ilişkin çarpıcı bulguları ise şöyle:
* AKP ve CHP seçmeni kadın, MHP seçmeni erkek ağırlıklı. AKP, kadınlardan 5-6 puan daha fazla oy alıyor.
* AKP orta yaş gruplarından, MHP gençlerden, CHP 44 yaş ve üzeri seçmenlerden genel ortalamanın üzerinde oy alıyor.
* Eğitim seviyesi yükseldikçe AKP oyları düşüyor, CHP oyları artıyor.
* AKP kentlerde genel ortalamanın üzerinde oy alıyor. Büyükşehirlerde genel ortalamanın altında, kırda ise genel ortalama civarında oy topluyor. AKP son seçimlerde kırsal kesimde kaybettiği oyları henüz geri alamamış görünüyor.
* CHP büyükşehirlerde, MHP ise kentlerde ve kırda genel ortalamanın üzerinde oy alıyor.
* AKP, Karadeniz ve İç Anadolu’da genel ortalamanın üzerinde oy alırken, Ege, Akdeniz ve Marmara’da AKP oyları genel ortalamanın altında.
* CHP, Ege, Marmara ve Akdeniz’de; MHP, Ege, Akdeniz ve İç Anadolu’da, DTP ise Güneydoğu ve Doğu Anadolu’da genel ortalamanın üzerinde oy alıyor.
İkinci tercih MHP
Seçmenlerin ikinci tercihleri sorulduğunda, en yüksek orana MHP ulaşıyor. Seçmenin yüzde 14.3’ü MHP’yi, yüzde 6.1’i AKP’yi yüzde 5.6’sı ise CHP’yi ikinci tercih olarak görüyor. Katılımcıların yüzde 47’si ise ikinci tercihi olmadığını belirtti. Seçmenin yüzde 79.2’si oy verirken ‘partinin siyasi düşüncesini’, yüzde 59.3’ü ‘liderini’, yüzde 48.3’ü ‘kadrosunu’ dikkate alıyor. Kadınlar lider, erkekler siyasi düşünce ve kadroya daha çok önem veriyor.
Hükümetin başarısı
“Bugünkü hükümeti başarılı buluyor musunuz?” sorusuna yüzde 36.2 “evet”, yüzde 37.1 “hayır” yanıtını verirken, yüzde 26.7’sinin yorumu “Ne başarılı, ne başarısız” oldu. Son 1.5 yılda yapılan araştırmalar dikkate alındığında hükümeti başarılı bulanların oranı azalırken, başarısız bulanların oranı arttı. Kadınlar, hükümeti genel ortalamanın üzerinde başarılı, gençler ise başarısız buluyor. Eğitim ve gelir seviyesi yükseldikçe başarısız bulanların oranı artıyor. Hükümet, büyükşehirlerde ve kırsal bölgelerde genel ortalamanın üzerinde başarısız, kentlerde ise başarılı bulunuyor.
“Önümüzdeki 6 ayda bizi nasıl bir Türkiye bekliyor?” sorusuna katılımcıların yüzde 37’si “Daha kötü”, yüzde 36.2’si “Aynı”, yüzde 26.9’u ise “Daha iyi” yanıtını verdi. Kadınlar erkeklere, gençler de diğer yaş gruplarına göre daha karamsar. Eğitim yükseldikçe karamsarların oranı artıyor.
5 AKP’liden biri ‘AK Parti’ demiyor
Araştırmada sorulan “Bugün milletvekili seçimi olsa oyunuzu kime verirsiniz?” sorusuna AKP’yi tercih ettiğini belirtenlerin verdiği yanıtlar, ilginç bir durumu da ortaya koydu. AKP’ye oy verenlerin yüzde 20.4’ü parti ismini “AKP” olarak telaffuz ediyor. Bu orana göre yaklaşık 3 milyon 100 bin AKP’li seçmenin tercihi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “edepsiz” tepkisine rağmen “AKP”.
AKP’ye oy verenlerin yüzde 45.9’u oy vereceği partiyi söylerken, “Ak Parti” yüzde 6.9’u “Adalet ve Kalkınma Partisi” dedi. Parti adı yerine “Recep Tayyip Erdoğan” diyenlerin oranı ise yüzde 26.9 oldu.
Adil Gür: Toplum yeni oluşum arayışında
“Bu araştırmanın en ilginç sonuçlarından biri toplam seçmenin yüzde 43’ünün Türkiye’de yeni siyasi partilere, yeni oluşumlara ihtiyaç var demesidir. 2001 krizinden sonra günümüze kadar geçen süreçte yeni parti arayışının bu kadar yüksek orana çıkmasının en önemli sebebi iktidar ve muhalefet partilerinin toplumun ihtiyaçlarına tam olarak cevap veremeyişi olsa gerek.
AKP, MHP ve CHP’ye oy veren her 100 kişiden 25’inin araştırmalarda ‘bu partiye gönülden oy vermedim’ demesi, tezi güçlendirmektedir. Büyükşehirlerde yaşayanlar, eğitimliler ve yüksek gelirliler, daha yüksek sesle yeni parti taleplerini dile getirmektedirler. İktidardan ve muhalefetten memnun olmayanlar ağırlıklı olarak büyükşehirlerde ve kırda yaşayan seçmenlerdir. Yine Türkiye’nin geleceği konusunda karamsar olanlar da eğitimli, yüksek gelirli, daha çok şehirli metropollerde yaşayan seçmenlerdir.
Seçmenler oy verirken ağırlıklı olarak partinin dünya görüşüne, liderine ve kadrosuna bakarak oy verdiğini söylemektedirler. Hükümet değişikliğini iktidar partisi seçmenleri dışındaki seçmenler fazla önemsememekte, ‘hiçbir şey değişmedi’ demektedir. Toplumda CHP’de değişim beklentisi devam etmektedir. Edepsiz tartışmalarına rağmen AKP’ye oy verdiğini veya oy vereceğini söyleyen her 100 kişiden yaklaşık 20’si AKP demektedir.”
Araştırmanın künyesi
Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesinde, 33 il ve 112 ilçede, bunlara bağlı 134 mahalle ve köyde, 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden 1198’i kadın toplam 2409 denekle, hanede yüz yüze görüşme metoduyla yapıldı. Araştırmanın hata payı güven sınırları içerisinde yüzde 1.5.
Çalışmanın yürütüldüğü 33 il ise şunlar: Adana, Afyon, Ankara, Antalya, Balıkesir, Batman, Bursa, Bingöl, Çanakkale, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Eskişehir, Erzurum, Gaziantep, Hatay, İçel, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Ordu, Sakarya, Samsun, Trabzon, Van, Yalova ve Zonguldak.
Vatan, 03.07.09
|
