Rapor çok çözüm yok
90 yıllık Kürt sorununda en kapsamlı araştırma yayınlandı
SİYASET, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) uzmanı Doç. Dr. Hüseyin Yayman, 23 Nisan 1920 yılından bu yana 90 yıllık Kürt sorununu belgeleri ile analiz etti. Çalışmada devlet adına hareket eden görevlilerin ‘devleti tarih ve toplum önünde ayıplı hale getirdikleri’ belgelerle ortaya konulurken bu yaklaşımın sorunun çözümünü zorlaştırdığı dile getiriliyor.
86 yılda 70 Kürt Raporu hazırlandı
Türkiye’nin Kürt Sorunu Hafızası isimli kitapta, 1925’ten 2010’a kadar Kürt sorunu hakkında kaleme alınan 70 raporun tarihsel arka planı indeleniyor. Türkiye’nin AK Parti hükümetinin açılımana kadar Kürt sorununu kabul etmediği vurgulanıyor. 70 raporun içeriği ve üslubunun döneme göre değiştiği ifade edilirken tek parti döneminde sorunun bir güvenlik sorunu olarak tanımlandığına, çok partili dönemde ise ‘yönetimde aksaklık’ olarak algılandığına, 1990’dan sonra ise sivilleşme sorunu olarak görülmeye başlandığına dikkat çekiliyor. Kitaba göre, ‘İskân, asimilasyon ve inkâr’ yaklaşımıyla değerlendirme ise ancak 2000’lerden sonra ortadan kalkmaya başladı.
Süreç yanlış yönetildi, toplumsallaştı
Kitapta öne çıkan temel tezlerden biri de, Kürt sorununda 1990’lı yıllarda dile getirilen önerilerin %90’nın karşılanmasına rağmen, bu düzenlemelerin zamanında yapılmadığı için beklenen faydayı sağlamadığı belirtiliyor. Yayman, sürecin yanlış yönetilmesi sonucunda devletin yarattığı bir sorun olmaktan çıkarak toplumsallaştığı tehlikesine dikkat çekiyor. Kitabın sonunda yer alan ‘Çözümün Neresindeyiz?’ tablosu ve Raporlar Çizelgesi Türkiye’nin Kürt sorunu hafızasını fazla söze gerek bırakmadan ortaya koyuyor.
SAYILARLA KÜRT SORUNU HAFIZASI
1990’lara kadar sorun yok sayıldı, olağanüstü hal 51 yıl devam etti.
Terörle mücadeleye ayrılan 300 milyar dolarla, 15 bin 24 derslikli okul, 900 adet 400 yataklı tam teşekküllü eğitim ve araştırma hastanesi, 150 boğaz köprüsü, 120 Atatürk barajı yapılabilirdi.
Güvenlik nedeniyle 3 bin 428 köy boşaltıldı. Yaklaşık 2 milyon kişi zorunlu göçe maruz kaldı.
Türkiye bugüne kadar 25 sınır ötesi operasyon yaptı.
Kurtuluş Savaşı’nda 10 bin 885, PKK ile mücadelede 11 bin 735 şehit verilmiştir.
1984 yılından bu yana 5 Cumhurbaşkanı, 8 Başbakan, 8 Genelkurmay Başkanı, 22 İçişleri Bakanı görev yaptı ancak sorun hep yerinde kaldı.
AK Parti iktidarı döneminde yapılan iyileştirmelerle Kürt sorunu, Kürtçe sorununa dönüştü.
Star, 24.03.2011
|