Kaçak silahların anatomisi çıkarıldı
Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine göre asayiş suçlarında kullanılan silahların yüzde 78'i yasadışı imal ediliyor veya Türkiye'ye kaçak yollardan sokuluyor. Amerika'nın Irak'ı işgalinin ardından bu ülkeye gönderilen ancak kaydı tutulmayan silahlar da Türkiye'ye kaçakçılar tarafından getiriliyor. Silah kaçakçılığına Irak ve Suriye sınırlarına yakın iller ile Doğu Karadeniz Bölgesi kaynaklık ediyor.
Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele (KOM) Daire Başkanlığı'nın 2009 yılı raporuna göre, yakalanan yabancı menşeli fabrikasyon silahların özellikle Irak ve Suriye sınırları ile bu ülkelere açılan gümrük kapılarından Türkiye'ye sokuldukları belirlendi. Aynı raporda el yapımı silahların da Doğu Karadeniz Bölgesi'nin kontrolü zor olan yüksek kesimlerinde veya yerleşim yerleri dışında bulunan basit atölyelerde imal edildikten sonra diğer bölgelere pazarlandığı tespit edildi.
Sınırlardan kaçak olarak Türkiye'ye sokulan veya yurt içinde yasa dışı olarak imal edilen bu silahlar, ülkenin genel güvenliğini tehlikeye sokuyor. Toplumun huzur ve refahını bozan pek çok suçta bu silahlar kullanılıyor. Türkiye'de ateşli silahların kullanıldığı sadece asayiş suçlarına ilişkin verilere göre; son üç yılda şahsa karşı işlenen suçlarda kullanılan 9 bin 582 ateşli silahın yüzde 78'inin, mala karşı işlenen suçlarda kullanılan 855 silahın ise yüzde 79'unun ruhsatsız (yasadışı imal edilmiş veya ülkeye kaçak yollardan sokulmuş) silah olduğu belirlendi.
Asayiş suçlarının genelinde ise bu rakam 32 bin 577. Ruhsatsız silahlar, suç ve nüfus potansiyeline paralel olarak İstanbul, İzmir ve Ankara başta olmak üzere büyük şehirlerde işlenen asayiş suçlarında ele geçirildi. 2007-2009 yılları arasında asayiş suçlarında ruhsatsız silah yakalanan ilk 10 il ise şöyle: "İstanbul (5461), İzmir (3023), Adana (1763), Ankara (1742), Diyarbakır (1738), Konya (1424), Bursa (1218), Mersin (1105), Kocaeli (1081) ve Samsun (961)."
2001 yılında dünyada 550 milyon olduğu kabul edilen Küçük ve Hafif Silah (KHS) sayısının, 2009 yılında 900 milyona ulaştığı tahmin ediliyor. Dünyada ortalama olarak her sekiz kişiden birine bir silah düşüyor ve her yıl 740 bin kişi silahlı şiddet sonucu hayatını kaybediyor. 40 ülkedeki ilk on ölüm nedeni arasında silahlı şiddet yer alıyor.
EN ÇOK GLOCK VE BARETTA MARKA TABANCALAR SOKULUYOR
2009 yılında Türkiye genelinde gerçekleştirilen 134 silah ve mühimmat kaçakçılığı operasyonunda 569 adet silah ele geçirildi. Soruşturmalar kapsamında gözaltına alınan 576 şüpheliden 196'sı tutuklandı. Operasyonlarda 2005 yılında bin 190, 2006 yılında bin 106, 2007 yılında bin 102, 2008 yılında 412 ve 2009 yılında 411 yabancı menşeli silah ele geçirildi. 2005-2009 yılları arasında yakalanan yabancı menşeli (Walther, Sigsauer, Glock, Baretta, Brownıng) silahların yüzde 58'ini Glock marka tabanca oluşturuyor. Glock'u ise yüzde 16 ile Baretta izliyor.
Son beş yıllık süreçte ise operasyonlarda ele geçirilen silah sayılarında 2008 ve 2009 yıllarında önceki yıllara oranla yüzde 50'yi aşan keskin bir düşüş yaşandı. 2008 ve 2009 yıllarında, 2005, 2006 ve 2007 yıllarına oranla yüzde 60'lara varan dikkat çekici bir azalma söz konusu.
Emniyet kaynakları, 2003 yılında Amerika'nın askeri müdahalesinin ardından Irak'ın yeniden yapılandırılması kapsamında bu ülkeye gönderilen ancak kaydı tutulmayan silahların kaçakçılar tarafından Türkiye'ye sokulması 2005-2007 yılları arasında operasyonlarda ele geçirilen silah sayılarındaki artışı tetikleyen en önemli faktör olarak görüyor.
Yabancı menşeli silahların 2005 ile 2007 yılları arasında yapılan operasyonlarda, toplu olarak Irak ve Suriye sınırlarından kaçakçılar tarafından Türkiye'ye sokulurken yakalanmaları; bu yıllarda ülke genelinde ele geçirilen silah sayılarındaki artışa sebep oldu.
Polisiye işbirliği kapsamında uluslararası seviyede yapılan çalışmalarda; yabancı menşeli silahların kaynağı olan Irak'ta, hibe edilen silahların kayıt altına alınması, sorumluların cezalandırılması gibi tedbirlerin alınması sağlandı. 2008'den sonra ele geçirilen silah sayılarındaki azalma; bürokratik yollardan yaşanan tehdit karşısında, sorunun muhataplarının farkındalığının artırılması ve çözüme iştirak edilmelerinin neticesi olarak ortaya çıktı.
Kaçağa konu yabancı menşeli silahların haricinde Türkiye'de yasadışı imal edilerek ticareti yapılan yerel el yapımı silah konusunda da 2009 yılında operasyonel çalışmalar gerçekleştirildi. Bu operasyonlarda öncelikle yasadışı silah imalathanelerinin ortaya çıkarılması hedeflendi.
Bu kapsamda 2009 yılında yapılan 13 soruşturmada Giresun (6), Trabzon (2), Rize (2), İzmir (2), İstanbul (2), Sakarya (1), Adana (1) ve Karabük'te (1) olmak üzere toplamda 17 adet silah imalathanesi ele geçirildi. 2009 yılında imal edilen silah-mühimmatın yüzde 58'ini fabrikasyon, yüzde 23'ünü el yapımı silahlar oluşturuyor.
Doğu Karadeniz Bölgesinin ön plana çıktığı yasadışı silah imalatı konusunda diğer illerde de silah imal edilen mekânların var olduğu görüldü. El yapımı silahlarda birinci sırayı Rize alırken; onu Trabzon, İstanbul, Giresun, Bursa, Kahramanmaraş, Erzurum, Sakarya, Ordu ve Kayseri izliyor.
Yasadışı silah imalathanelerinin ortaya çıkarılması ile birlikte özellikle Doğu Karadeniz Bölgesinde imal edilen yasadışı silahların diğer bölgelerdeki alıcılarına kargo, yolcu otobüsü, satıcı, aracı veya kurye şahıslar tarafından ulaştırılmadan yakalanmalarına yönelik çalışmalara da ağırlık verildi.
Star, 21.03.2010
| 
