Gündem

 Deniz Feneri Balyoz Harekat Planı
 Demokratik Açılım İrtica Eylem Planı
 Siyasi Gündem Ergenekon
 Ekonomik Gündem 

 Gündem > Balyoz Harekat Planı > İşte 12 Eylül darbe planının adı: Dev-Kurt

Kenan Evren’in suikast korkusu

Sıkıyönetim belgeleri, silahlı bir ordunun komutanı da olsa bir darbecinin kendini hiçbir zaman güvende hissetmediğinin kanıtı. Kenan Evren için hazırlanan yirmi maddelik suikast listesinde yok yok. Önlemlerden biri şu: 50 metreden yakına halkı yaklaştırmayın.

Sıkıyönetim belgelerinden biri, havada denizde karada silahlı bir ordunun komutanı da olsa bir darbecinin kendini hiçbir zaman güvende hissetmediğinin kanıtı.
Yıl 1984. Darbenin Cumhurbaşkanı Kenan Evren yurt gezilerini sürdürmektedir. O geziler için gittiği Muş’ta güvenlik nedeniyle 200 metre uzağında toplanan halka o ünlü “Asmayalım da besleyelim mi” sözünü söyleyecektir.

Aynı yıl Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Evren’in yoğun yurt gezileri için bir Cumhurbaşkanı’nı Koruma Talimatı hazırlarlar. Bu talimat doğrultusunda Evren’in İstanbul seyahati öncesi hazırlanan gizli ibareli talimatın altında dönemin 1. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanı unvanıyla Orgeneral Necdet Öztorun’un imzası var.
Talimatta sıralanan suikast ihtimalleri ve alınması istenen tedbirler darbenin başındaki kişinin bile dabeyle huzura kavuşmadığını gösteriyor..
İşte o 20 suikast ihtimali.
Karayoluyla yapılacak seyahatlerde
» Hassas yerlerdeki intikal
yolları üzerinde seyir eden araca yaklaşıldığı yerler, kavşaklar, köprüleri viyadükler tüneller gibi kritik noktalarda pusular kurulabilir ve sabatojlar yapılabilir.
» Trafiğin yoğun olduğu güzergâh kesimlerinde eylemler yapılabilir
» Sayın Cumhurbaşkanı’nın duracağı, kendilerinin ineceği ve tekrar araca binecekleri yerlerde meydana gelecek topluluklarda emniyetsiz durumlar meydana gelebilir.
» Üzerinde yeteri kadar sabit nokta devriye bulunmayan güzergâhlarda mütecavizler araca biniş olarak tecavüz edebilir
Demiryolunda yapılacak seyahatlarda
» Tahsis edilen özel vagonlara patlayıcı madde konulabilir.
» Sayın Cumhurbaşkanı’nın Gara giriş ve çıkışlarında kalabalıktan yararlanılarak pusular kurulabilir.
» Trenin diğer vagonlarına mütecaviz maksatlarla binenler olabilir
Denizyollarında yapılacak seyahatlerde
» Sayın Cumhurbaşkanı’nın seyahat ettiği gemi su üstünde ve seyir esnasında su üstü ve su altı taarruzlar alabilir.
» Geminin açıkta demirlemesi durumunda sahile geliş ve gidişlerinde tecavüzler olabilir
» Ziyaret ve gezilerin sivil gemilerle yapılması halinde gemiye sabatojlar yapılabilir
İkamet ve istirahatte
» İkamet edilen bina ve tesisin içinde ve civarında daha önce mütecaviz kişiler yerleşebilir
» İkamet edilecek bina ve tesiste daha önce sabatojlar hazırlanabilir.
» Sayın Cumhurbaşkanı’nın ikamet ve istirahatleri esnasında mütecaviz kişiler sızmak suretiyle girmek isteyebilir.
» Bina ve tesislerin elektrik ve sıhhi tesisatına tahrip edici, hasar meydana getirici arızalar ve saldırılar yapılabilir.
» Sayın Cumhurbaşkanı’na hizmet veren ve korumasında görevlendirilen ve refakatindeki personele bomba ve patlayıcı madde bulunan paketler gönderilebilir.
» Sayın Cumhurbaşkanı’nın yiyecek ve içeceklerinin alınmasında, pişirilmesinde ve servis yapılması esnasında kötü niyetli kişiler sızabilir.
Stadyum, Hipedrum ve açık hava toplantılarında
» Sayın Cumhurbaşkanı’na halkın fazla yaklaşmasından istifade ederek mütecaviz topluluklar araya girebilir.
» Gezilecek ve görülecek yerlerde daha önce pusu ve sabatojlar hazırlanabilir.
» Halka hitabında, tiyatro ve konserde hareketsiz durumdan yaralanılarak sahnede veya çevresinden tecavüz edilebilir. Yakın patlayıcı madde, çanta ve diğer malzemeler sokulabilir.

Evren-halk mesafesi: 50 metre
Denizaltından gelerek, tiyatro izlerken sahneden atlayarak ya da yemeklerine ‘sızarak’ yapılabilecek tüm bu suikast ihtimallerine karşı talimatta uzun uzun yapılacaklar, alınacak tedbirler sıralanmış. İşte o tedbirlerden en ilginç ikisi:

Halkın Sayın Cumhurbaşkanı’na kalabalığa göre 50 ile 15 (Kalabalık 50 kişiden fazla ise 50, az ise 15 metre) metreye kadar yaklaşmasına müsaade eder.

Sahnede oyun gereği ateşli silahlar kullanılacaksa bu silahların ve diğer aksesuarın kontrolünü yaptırmak üzere Emniyet Müdürlüğünce yeteri kadar görevli tefrik edilir. Ayrıca bu husus denetim müdürü tarafından takip edilir.

Taraf, 01.02.2010

İşte 12 Eylül darbe planının adı: Dev-Kurt

'Balyoz darbe planı'nı ortaya çıkaran Taraf, 12 Eylül'e ilişkin belgeleri de yayımlamaya başladı. İki plan arasındaki benzerlikler dikkat çekici.

Belgeler, Balyoz'u hazırlayanların 12 Eylül'ü örnek aldığını gösteriyor. 1980'de planlanan darbe için önce 11 Temmuz tarihi belirleniyor. Ancak hükümet güvenoyu alınca darbe erteleniyor. Planın adı ise Dev-Kurt, yani 'Devleti Kurtarma Planı'. Kenan Evren'in yakın çalışma arkadaşı Bedrettin Demirel, 1988'de Milliyet'e verdiği röportajda ordu içindeki cunta yapılanmasını net bir şekilde özetliyor: "Devleti Kurtarma Planı hep vardır Genelkurmay'da. 12 Eylül'de zuhur etmiş bir plan değildir. Devlet görevini yapamayınca 12 Eylül'de Dev-Kurt kuvveden fiile çıktı."

Taraf'a bir bavulla ulaştırılan 'Balyoz' darbe planı evraklarının içinde çok önemli bir başka dosya daha vardı. Dosya, '12 Eylül 1980 İhtilali Dokümanları' adını taşıyordu. 30 yıl önce gerçekleştirilen darbenin çok gizli belge ve emirleri de gazeteye gönderilmişti. Gazetenin Yazı İşleri Müdürü Yıldıray Oğur, o dosyadan çıkan belgeleri bir yazı dizisi haline getirdi ve dün ilk bölümünü yayınladı. İşte o yazıdan bazı kısımlar: "1988 yılında Milliyet Gazetesi'ne bir röportaj veren dönemin kudretli generali ve darbenin başındaki Kenan Evren'in yakın arkadaşı Bedrettin Demirel, 1965 yılında askeriye içinde yapılan bu planların adını bile veriyordu: Dev-Kurt. Yani "Devleti Kurtarma Planı." Ve ekliyordu Demirel: "Kısa adı Dev-Kurt olan devleti kurtarma planı hep vardır Genelkurmay'da. Yıllardır vardır. 12 Eylül'de zuhur etmiş bir plan değildir. Devlet görevini yapamayınca 12 Eylül'de Dev-Kurt kuvveden fiile çıktı."

Milliyet'te çıkan aynı röportajda Bedrettin Demirel, daha sonra 12 Eylül ile ilgili olarak çok tartışılacak o sözleri de söyleyivermişti: "12 Eylül için şartların olgunlaşmasını bekledik." 12 Eylül'de "şartlar olgunlaşınca" kuvveden fiile çıkacak Dev-Kurt'un özel bir adı vardı: Bayrak.

Her şey 7 Mart 1978'de Kenan Evren'in Genelkurmay Başkanlığı koltuğuna oturmasıyla başladı. Siyasi istikrarsızlık ve önü arkası alınamayan şiddet olayları yüzünden artık genç subaylar rahatsız olmaya başlamıştı. (...) 5 Mayıs 1980 günü Başbakan Demirel ile görüşmesinden sonra Genelkurmay Başkanlığı'na gelen Evren, darbenin talimatını verdi. 16 Haziran 1980 günü Genelkurmay Karargahı'nda Evren, kuvvet komutanları ve sıkıyönetim komutanlarıyla bir araya geldi. Toplantının resmi adı: Genişletilmiş Sıkıyönetim Koordinasyon Kurulu Toplantısı'ydı. Ama üç gün süren toplantıların kapalı bölümünde masada Bayrak Harekât Planı bulunuyordu. Darbe günü belirlenmişti: 11 Temmuz 1980. Tüm ordu ve sıkıyönetim komutanlıklarına özel kuryelerle dağıtılan Bayrak Harekât Direktifi'nde şöyle yazıyordu: "Bütün ordu komutanlıklarına; Bayrak planının uygulanmaya giriş günü 11 Temmuz, saati ise 04.00'tür."

HÜKÜMET GÜVENOYU ALINCA, DARBE PLANLARI ASKIDA KALDI

Ancak 2 Temmuz günü Demirel hükümeti askerlerin beklentisinin aksine gensoru oylamasından güvenoyu alarak çıktı. Bu, darbe hesaplarını bozmuştu. Yeni güvenoyu almış hükümeti devirmek istemeyen askerler darbe tarihini ertelediler. 26 Ağustos tarihinde Genelkurmay'da darbe için tüm hazırlıklar tamamlanmıştı. Ama darbenin günü hâlâ belli değildi. 28-31 Ağustos tarihleri arasında "5 Eylül 1980'nden itibaren her an hazır olunması" bildirilen "Bayrak Harekât Direktifi" özel kuryelerle tüm komutanlıklara bildirildi. Bu tarihler özellikle seçilmişti. Bayrak Direktifi'ni taşıyan kuryelerden biri 1. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanı Orgeneral Necdet Uruğ'un odasının olduğu İstanbul Selimiye Kışlası'na geldi. 1. Ordu'da darbe için zaten bütün planlar, tutuklanacak kişilerin listeleri hazırdı.

Taraf, 31.01.2010

 


Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.