Gündem

 

Balyoz davasına bakan İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, “darbeye eksik teşebbüs”ten 330 sanık hakkında verdiği hapis cezasına ilişkin gerekçeli kararın yankıları sürüyor.

 

Camilere yönelik saldırının ayrıntılarının yer aldığı krokileri değerlendiren mahkeme, plan seminerinde konuşan İhsan Balabanlı’nın “Bu yerleri en son olarak geçen ay sivil giyinmiş unsurlarım tarafından tekrar keşif yaptırdım” sözlerine dikkat çekti. Mahkeme, bu durumu gerekçeli kararında “Darbe harekâtı planlarının sokak sokak dolaşılarak yapıldığı, bu hususun Sakal ve Çarşaf eylem planları keşiflerinin yapılıp bunun neticesinde iki caminin eyleme uygun olduğuna dair keşif sonuç raporlarını da doğruladığı sonucuna varılmış” şeklinde değerlendirdi.

 

 

Dönemin 1. Ordu Komutanı emekli Orgeneral Çetin Doğan’ın kalp ameliyatı geçirmesi ve ardından emekli edilmesiyle söz konusu darbenin gerçekleşemediğinin anlatıldığı gerekçeli kararda, Genelkurmay karargâhının da muhtemel darbeye karşı çıktığı vurgulandı. Doğan’ın emekliye sevk edilmesinin dışında bazı sanıkların da görev yerlerinin değiştiğini belirten kararda, şu ifadeler kullanıldı: “Sanık Çetin Doğan liderliğindeki cunta yapılanması darbeyi gerçekleştirebilecek elverişliliğe ulaşmış, suçun icrası için elverişli araç gereç ve personelle icra hareketlerini gerçekleştirmeye başlamış ancak cuntanın lideri konumundaki sanık Çetin Doğan’ın önce kalp ameliyatı olması, ardından da ağustos 2003’te emekliye sevk edilmesi, yine aynı ayda bazı sanıkların tayinen görev yerlerinin değişmiş olması, Genelkurmay karargâhının öncelikle muhtemel darbeye karşı çıkması, sonrasında da günün şartlarının elverdiği ölçüde engellemek için çaba göstermesi sebebiyle cunta yapılanmasının darbe suçunu işleme elverişliliğini kaybettiği ve icra hareketlerinin tamamlanamadığı anlaşılmıştır. O nedenle suç tarihi mahkememizce suçu işleme elverişliliğinin kaybedildiği 2003 yılı ağustos ayı ve öncesi olarak kabul edilmiştir.”

 

 

Kararda, sanık yakınları ve avukatlarının sıkça dile getirdiği, “Türk silahlı kuvvetleri yargılanıyor” itirazlarına da cevap verildi. Suçun herhangi bir kimse tarafından işlenebileceğinin belirtildiği kararda, herhangi bir silahlı terör örgütü mensuplarının da fail olabileceği söylendi. Geçmiş dönemlerde gerçekleştirilen darbelerin örnek gösterildiği kararda, geçmişte yapılan darbelerin de TSK tarafından gerçekleştirildiği hatırlatılarak devamla şöyle dendi: Ülkemizin idari ve siyasi yapılanması ile geçmiş dönem tecrübeleri dikkate alındığında suçun işlenebilmesi için gerekli imkan ve kabiliyete sahip silahlı kuvvetlerin bir bölümü veya tamamı fail olabilir. Nitekim 27 Mayıs 1960 ve 12 Eylül 1980 askerî müdahaleleri Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu iki silahlı müdahale arasındaki tek fark 1960 müdahalesinin emir komuta zinciri dışında, 1980 askerî müdahalesinin ise emir komuta zinciri içerisinde gerçekleşmiş olmasıdır. Söz konusu askerî müdahalelerini teorik olarak bu maddede yer alan suçu oluşturduğu açık olmakla birlikte bu müdahalelerin başarıya ulaşması ve kendi hukuklarını oluşturmaları nedeniyle sorumlularının cezalandırılması o tarihlerde mümkün olmamıştır. Yine başarıya ulaşmayan ve teorik olarak darbe suçunu oluşturup oluşturmadığı tartışılabilecek olan 22 Şubat 1962 yılındaki Talat Aydemir liderliğindeki teşebbüs ile 9 Mart 1971 tarihli teşebbüste de failler Silahlı Kuvvetler mensuplarıdır.”

 

 

Emekli Tuğgeneral Süha Tanyeri’nin Plan Semineri ve Plan Çalışmaları’nda tutmuş olduğu el yazısı notlarına dikkat çekilen gerekçeli kararda, dönemin 1. Ordu Komutanı Çetin Doğan’ın yaptığı konuşmalar arasında AKP aleyhine ifadelerin yer aldığı ve hükümeti açıkça hedef alan tesbitlerin bulunduğu belirtilerek dosyadaki delillere dayanak olduğu kaydedildi.

 

Taraf, 09.01.2013