‘Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Kuruluşu ve Milletin Temsili’ başlıklı maddeyi görüşen yazım komisyonunda CHP’nin önerisi olan ‘Türkiye milletvekilliği’ önerisi diğer partiler tarafından da kabul edildi.
AK Parti’nin önerileri arasında yer almamasına rağmen sağlanan uzlaşmaya göre, TBMM 550 milletvekilinden oluşacak. 450 milletvekili mevcut sistemdeki gibi ‘seçim çevrelerinden nisbi temsil sistemine göre’ seçilecek. Kalan 100 ‘Türkiye milletvekili’ ise ‘ülke seçim çevresi esas alınarak’ belirlenecek. Ülke genelinde yüzde 1 oy alan bir siyasi partiye 1 ‘Türkiye milletvekili’ düşeceği için seçim barajı ‘Türkiye milletvekilliği’ açısından kalkmış olacak. Ayrıca yüzde 1 oyu bulunan bir partinin lideri Meclis’e girebilecek. Komisyonda Türkiye milletvekilinin nasıl seçileceğinde ise bir uzlaşma çıkmadı.
Türkiye milletvekilliği için 1995 yılında Tansu Çiller’in Başbakanlığı döneminde kanun çıkarılmış ancak mevcut Anayasa’daki ‘milletvekillerinin bütün milleti temsil ettikleri’ hükmünü gerekçe göstererek Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmişti. Komisyonda ayrıca ‘Milletvekilleri sadece seçildikleri bölgeyi veya kendilerini seçenleri değil, bütün milleti temsil eder.’ cümlesinde üç parti uzlaştı. BDP ise ‘bütün milleti’ yerine ‘bütün vatandaşları’ ifadesinin yazılmasını istedi.
Komisyonda ayrıca temsilde ‘kadın-erkek eşitliği’ sağlanmasına ilişkin bir fıkranın yazılması uygun bulunurken maddenin nasıl yazılacağı konusunda anlaşma sağlanamadı. BDP ve CHP kadın ve erkek milletvekillerinin ‘eşit oranda’ Meclis’e girmesini savunurken, AK Parti ve MHP, 275 kadın milletvekilinin Meclis’e girememesi halinde bunun seçimlerin iptaline yol açacağını belirterek, bu şekilde yazılmasına karşı çıktı.
Zaman, 01.12.2012
Gündem > Siyasi Gündem > Siyasî partiler uzlaştı, ‘Türkiye vekilliği’ geliyor