Gündem
 Gündem > Siyasi Gündem > Bu sefer çözülüyor
Bu sefer çözülüyor
New York’taki uzlaşma sürerse Kıbrıs sorunu sekiz ayda çözülebilir
KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ve Kıbrıs Rum Yönetimi Lideri Dimitris Hristofyas’ın Birleşmiş Milletler (BM) arabuluculuğuyla yürüttüğü görüşmelerde önemli başlıklarda uzlaşma sağlandı. İki günlük zirveden memnun kalan BM Genel Sektereti Ban Ki Moon’un, ocak ayının ortasında yine Greentree’de iki liderle yeniden bir zirve için bir araya geleceği bildirildi. Bu yeni zirvenin de Greentree’de iki gün süren görüşmelere benzeyeceği, aynı modalitenin öngörüldüğü ve yine birkaç gün sürmesinin beklendiği öğrenildi.
Dayton benzeri anlaşmayla bitecek
Avrupa Birliği (AB) ve Kıbrıs konularında Türkiye’nin önde gelen uzmanlarından Bahçeşehir Üniversitesi AB Bölüm Başkanı Doç. Dr. Cengiz Aktar, New York’taki zirveyle ilgili Taraf ’a yaptığı değerlendirmede görüşmelerin anlaşmaya doğru gittiğini söyledi. Kıbrıs’ta çözüm sürecine KKTC 2. Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat döneminde girildiğini ve bugün anlaşma sağlanan konuların önemli bölümünün onun döneminde kotarıldığını vurgulayan Aktar, sürecin aynı şekilde devam ettirildiğini belirtti.
Türkiye’nin KKTC üzerindeki etkisine dikkat çeken Aktar, esasında Eroğlu’nun masaya sürdüğü tezlerin önemli ölçüde Türkiye’nin çözüm paketi olduğunu ifade etti.
Görüşmelerde ilk adım anlaşmazlıklarının önemli ölçüde giderildiğini, bu konuda tam bir mutabakat sağlanmasının ardından kesim çözüm için uluslararası bir anlaşma yoluna gidileceğini belirten Aktar şöyle konuştu: “Süreç, Hırvatistan- Bosna Hersek Savaşı’nı bitiren Dayton Anlaşması’na benzer bir anlaşmaya doğru gidiyor. Kıbrıs’taki iki tarafın yanısıra Türkiye, Yunanistan AB, ABD, Rusya ve İngiltere’nin katılımıyla, tabiki BM’nin gözetiminde düzenlenecek uluslar arası bir konferans düzenlenecek. Gerçek müzakereler burada yapılacak ve kesin bir anlaşmayla sorun tarihe karışacak. Gelişmeler ümit verici ve böyle bir çözüme doğru gidildiği anlaşılıyor.”
Haziran 2012’den önce çözülecek
Aktar, tüm bu görüşmelerin en geç sekiz aylık bir süre içinde tamamlanıp anlaşmayla noktalanmasının öngörüldüğünü belirterek, “Bu iş, Kıbrıs’ın Haziran 2012’de, AB dönem başkanlığını devralmasının öncesinde bitmiş olacak” dedi.
Kıbrıs sorununun çözülmesinin Türkiye’nin önündeki en köklü engellerden birinin kalkması anlamına geleceğini vurgulayan Aktar, şunları dile getirdi: “Türkiye’nin AB müzakerelerinin önü açılır. Bunun iç politikaya ve asıl Kürt sorunun çözümüne etkisi olur. Türkiye-Yunanistan ilişkileri normalleşir. Gaz-petrol uyuşmazlığının çözümü kolaylaşır. Türkiye’nin Avrupa’da ve bölgedeki ağırlığı artar.”
Kıbrıs sorununda Belçika modeli çözüm
New York’un Long Island bölgesindeki Manhasset kasabasında bulunan Greentree çiftliğinde iki gün süren görüşmelerde uzlaşma sağlanan konulardan bazıları şöyle:
» Yasamada Belçika sistemi esas alınacak. Yasama, Temsilciler Meclisi ve Senato ile iki aşamalı olarak gerçekleştirilecek. Meclis’te nüfusa göre vekil dağılımı olacağından parlamentonun 4’te 3’ü Rum vekillerden oluşacak. Bir yasanın kabul edilmesi senatonun da “evet” demesi gerekecek. Senatoda ise iki taraf eşit oranda temsil edilecek.
» Meclis’te, Türk tarafının onaylamadığı bir yasa geçirilmeye çalışırsa “alarm zili” devreye sokulabilecek. “Zil çalındığında” Rum vekillerin kabul ettiği yasa tasarısı Türkler tarafından veto edilmiş olacak.
» Yargıda eşit temsil sağlanacak.
» Dışişleri ve AB Bakanlıkları iki toplum arasında paylaşılacak.
» Birleşik Kıbrıs’ta geçerli para birimi Avro olacak.
» İki “kurucu devlet” AB fonlarını kendi bölgeleri için kullanabilecek.
» Yeni Kıbrıs’ın iç güvenliğini sağlamak için iki farklı polis teşkilatı olacak.
» Türk askeri çözüm ile birlikte adayı tamamen terk edecek.
» Kayıp mallar, mülkiyet ve toprak paylaşımı konusunda yaşanan zorlukların aşılması için bir uluslararası konferans toplanacak ve bu sorunlar nihai anlaşmayla çözülecek.
Taraf, 02.11.2011
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
|
