Gündem

 

AK Parti içinde iktidar kavgası, cemaat ilişkileri, partinin ve hükümetin önde gelenlerinin kişisel ve ideolojik profilleri, hataları, haklarındaki iddialar...

WikiLeaks'ın sızdırdığı belgelere göre, 2004'ten 2008'e kadar Ankara'daki Amerikan elçiliği en çok bu konularla ilgilendi.

İlk belgelerde, eski büyükelçi Eric Edelman'ın imzası var. Edelman, Başbakan konusunda sözünü sakınmıyor.

Erdoğan ile ilgili çarpıcı iddialar

Belgelerde Edelman, Erdoğan'ı aşırı gururlu, Allah tarafından seçilmiş olduğuna inanıyor, otoriter eğilimli, maço, kadınlara güvenmiyor sözleriyle tanımlıyor.

O dönemde çevresinde bulunan bürokrat ve danışman kadrolarının, yetersiz ve cemaatçilik esasına göre seçilmiş olduğunu öne sürülüyor.

Daha sonraki belgelerde o kadrolar için, "çoğu Ankara dışında siyasetin nasıl işlediğini bilmiyor" deniliyor.

"Erdoğan - Gül arasında çekişme var"

Amerikan elçisinin üzerinde durduğu bir diğer nokta, Abdullah Gül ile Recep Tayyip Erdoğan arasında bir çekişme olduğu iddiası.

Notlarda, iki lider arasındaki rekabetin, uluslararası zirvelerde birbirini kötü duruma düşürmek noktasına bile vardığı iddia ediliyor.

Erken dönem notlarında, hakkında en olumsuz sözler sarfedilenlerden biri de Ahmet Davutoğlu. O dönem, Başbakan Erdoğan'ın dış politika danışmanıydı.

"Davutoğlu son derece tehlikeli"

Edelman, kabinede bir bakanın Davutoğlu için "son derece tehlikeli biri" dediği iddiasında. O iddiayı Washington'a da iletmiş.

Edelman, Davutoğlu'nu "Erdoğan'ın yeni Osmanlıcı fantazilerinin mimarı" olarak tanımlıyor.

AK Parti'nin diğer önemli isimleri de yaralayıcı yorumlarla geçiyor belgelerde.

"Arınç sorun kaynağı"

Bülent Arınç, Erdoğan'ın potansiyel rakibi ve sorun kaynağı olarak gösteriliyor.

"Trabzonspor'a para aktarıldı"

Başbakan Erdoğan'ın futbolu siyaset için kullandığı, Trabzon'a transferler yapması için AK Parti bütçesinden para aktardığı iddialarına yer veriliyor.

Bazı bakanlar hakkında yolsuzluk iddialarında bulunulurken, bazı bakanların aile hayatı bile sorgulanıyor.

Bir milletvekili hakkındaki şantaj iddialarının Başbakan Erdoğan'a da dokunduğu öne sürülüyor.

"Gülen cemaati  AK Parti'ye mesafeli"

Belgelerde AK Parti'nin cemaatlerle özellikle Gülen hareketiyle ilişkisine dair yorumlar da var.

Gülen cemaati için 2004'ün aralık ayında, "AK Parti'ye karşı mesafeli" yorumu yapılıyor.

"AK Parti bölünebilir"

İlk belgelerde "Erdoğan partinin dizginlerini kaybediyor, AK Parti bölünebilir" öngörüsüne sıkça rastlanıyor.

O öngörünün gerçekleşmemesi, dönemin Amerikan Büyükelçisi'ni pek de memnun etmemişe benziyor.

2005 tarihli bir belgede, "Gerçekten çok umudu yansıtan düşüncelere rağmen, AK Parti henüz çökmüyor" deniliyor.

ABD Büyükelçiliği'ne Erdoğan brifingi

Bu arada sızan belgelere göre, Başbakanlık'tan üst düzey bir yetkilinin de ABD'nin Ankara Büyükelçiliği'ne Erdoğan'ın kişiliği hakkında bilgi aktararak, Erdoğan'ın "mükemmelliyetçi, işkolik, adil ve merhametli bir kalbe sahip olduğunu" belirtti.

Wikileaks'de yayımlanan 26 Temmuz 2007 tarihli, ABD'nin Ankara Büyükelçiliği belgesinde Başbakanlık'tan "üst düzey bir yetkiliye" dayandırılarak Başbakan Erdoğan'a dair görüşlere yer verildi.

Söz konusu üst düzey Başbakanlık yetkilisinin "içeriden birisi (insider)" olarak nitelendirildiği belgede, Başbakan Erdoğan çevresindekilerin iyiliğini isteyen, "mükemmelliyetçi bir işkolik" olarak tanımlandı. Belgede şunlar belirtildi:

"İçeridekine göre patronu Erdoğan, çok demokratik, ancak genel tanımlaması daha çok, nüfuzundakileri katı otokratik kurallara göre yöneten cömert ve baskın bir figür olduğu yönünde."

Belgede bu görüşlerin tek bir kişinin izlenimleri olduğu belirtildi ve bu kişinin Başbakan Erdoğan ile yakın bir mesai içinde olduğuna dikkat çekildi.

Üst düzey yetkilinin Başbakan Erdoğan'ın kişisel tarzına ilişkin görüşlerini aktardığı ifade edilerek, Erdoğan'ın gerek kendisinden gerekse çevresindekilerden mükemmel iş beklediği, hatta mükemmel işleri bile daha da geliştirmek için yollar yarattığı belirtiliyor.

İşkolik olarak tanımlanan Erdoğan için 3 günlük tatil süresinin bile uzun olduğu, çevresindeki personelin aynı tempoda çalıştığı belirtiliyor. Belgede daha sonra şu ifadeler yer alıyor:

"Başbakanı iyi tanırsanız, bizim temas kurduğumuz kişinin de bize söylediği gibi çok inatçı olduğunu anlarsınız. Aklı birşeye takıldığı zaman, hatta birşeye inandığı zaman onu hiçbir şey vazgeçiremez. Erdoğan çok kararlı bir kişi. Ayrıca yabancı liderler de dahil insan insana iletişimde çok yetenekli ve etkili birisi. (İçerdeki yetkili) örnek olarak Başkan (George) Bush ile uzun toplantısını ve hatta buz gibi (Rusya Başbakanı Vladimir) Putin'in Erdoğan'ı kucakladığını hatırlattı."

Belgede Başbakan Erdoğan'ın çalışanları ile ilişkilerinde adil bir insan olduğu da belirtilerek, personelini desteklediği ve ihtiyaçlarına karşı ilgili olduğu kaydedildi.

Söz konusu belgede "(İçerideki yetkili) Erdoğan'ın merhametli bir kalbi olduğunu ve çalışanlarında muazzam bir sadakate neden olduğunu belirtiyor" denilerek, Başbakan Erdoğan zırhlı arabasında kilitli kaldığı zaman camı balyozla kırarak Erdoğan'ı kurtaran, ancak hayatını da tehlikeye atan koruması Halit'i, bu hatasına rağmen işinde tuttuğu, basında pek çok haber çıkmasına rağmen Halit'in bu hatalı davranışını kendisine yönelik bir sadakat ve sevgi olarak değerlendirdiği bildiriliyor.

Wikileaks'e göre, "İçerideki yetkili" Başbakan Erdoğan'ın sağlık durumu hakkında da bilgi vererek, Erdoğan'ın gayet iyi olduğunu belirtiyor.

ALİYEV ERDOĞAN HÜKÜMETİNDEN HOŞLANMIYOR

- Türkiye-Azerbaycan ilişkileri konusunda İlham Aliyev, "Türkiye enerji merkezi olmasın" dedi. Aliyev'in Türk dış politikasını naif bulduğu belirtilirken, Erdoğan hükümetinden hoşlanmadığı da belgelerde geçiyor.

-25 Şubat 2010 tarihli belgede Aliyev, "Karabağ'da daha esnek olmaya çalışıyoruz" ifadesini kullanıyor.

-Yine aynı belgede Aliyev, "İran seçimlerindeki şaibe korkunç" ifadesini kullandı.

- Aliyev, İran'la ilişkilerini "gergin ve istikrarsız" olarak tanımladı. Azeri lider ayrıca, İran'ın Azerbaycan'a yönelik siyasi provokasyonlarının sürdüğünü de ifade etti.

- 17 Ağustos 2007'de Mossad'ın Türkiye'de İslamcılar güçleniyor kanısında olduğu ve "ordunun bu duruma ne kadar sessiz kalacağı?" diye sorduğu da belirtiliyor.

 

cnnturk.com, 29.11.2010