Gündem
 Gündem > Siyasi Gündem > Türk-Yunan ilişkilerinde devrim
Türk-Yunan ilişkilerinde devrim
Erdoğan’ın beraberinde 10 bakanla Atina’ya yaptığı ziyarette ilk kez ortak bakanlar kurulu gerçekleştirildi. Ege’nin iki yakası arasında işbirliğini geliştirecek 22 anlaşma imzalandı. Atina'dan Değer Akal'ın haberi
Yakın geçmişte Ege anlaşmazlığı nedeniyle savaşın eşiğinden dönmüş olan NATO müttefikleri Türkiye ile Yunanistan arasında yeniden bahar rüzgârları esiyor.
Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın beraberinde 10 bakan ve çok sayıda üst düzey yetkiliyle Atina'ya yaptığı ziyaretle ilişkilerde yeni bir dönemin temelleri atıldı.
Yunanistan Başbakanı Yorgo Papandreu, sorunları barış yoluyla çözme ve halkların refahı için “çok cesur ve büyük bir adım” attıklarını belirtirken, iki tarafta da var olan siyasi iradeden umutlu olduğunu vurguladı. Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan da Yunanistan’la artık yakınlaşma sürecinin ötesine geçerek, “ortaklık” için çalışmaya başlayacakları umudunu dile getirdi. Erdoğan “Bu tarihi bir an. Yeni bir barış destanı yazmaya kararlıyız” ifadelerini kullandı.
İki ülke arasında ilk kez ortak bakanlar kurulu toplantısının gerçekleştirilirken, turizm, ulaştırma, eğitim, enerji, çevre, kaçak göçle mücadele alanlarında 22 anlaşmaya imza koyuldu. “Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi” olarak adlandırılan ortak bakanlar kurulu toplantılarının yılda bir kez başbakan düzeyinde, iki kez de bakanlar düzeyinde toplanması kararlaştırıldı.
Türkiye Başbakanı Erdoğan, ağır bir ekonomik krizden geçmekte olan Yunanistan’da siyasetçilere “milli birlik” içinde hareket etme çağrısında bulunurken, Türkiye’nin de Yunanistan ile dayanışma içerisinde olacağı mesajını verdi.
Silah yarışı duracak mı?
Yunanistan'ın içinden geçmekte olduğu ağır ekonomik kriz nedeniyle savunma harcamaları, Erdoğan'ın ziyaretinde öne çıkan konuların başında oldu. Türkiye ile silah rekabetine giren Yunanistan'ın yıllık savunma harcamalarının 6 milyar euroyu aşması tartışma konusu olmuştu.
Başbakan Erdoğan, Papandreu ile ortak basın toplantısında, Ege'de savaş uçaklarının silahsız uçmasını, zaman içerisinde bunların hiç uçmaması önerisini yineledi. Erdoğan şöyle konuştu:
“Savunma sanayisine yönelik karşılıklı olarak atılan adımların hepsi, bizi farklı alanlarda yatırımlardan alıkoyuyor. Birimiz yapalım, birimiz yapmasın olmuyor. Açık net konuşmayı seviyorum . Eğitime sağlığa yapılabilir bu yatırımlar… yoksul insanlara aktarılabilir”
Yunanistan Başbakanı Papandreu da Ege’de it dalaşını artık geçmişte bırakma ve yeni bir geleceği inşa etme umudunu dile getirdi.
Yunan Başbakan Yardımcısı Theodore Pangalos da iki ülke arasındaki tehdit algılamalarının silah harcamalarını yükselttiğini belirterek, ''İhtiyacımız olmayan silahları alırken utanç hissediyorum” dedi. Pangalos, “Türklerin de aslında ihtiyaçları olmadığı halde silahlar aldığını biliyorum…Siyasi olarak çözebileceğimiz görüş farklılıklarından kaynaklanan, hayali bir tehlike nedeniyle” ifadelerini kullandı
AB üyeliğine destek
Erdoğan ve Papandreu başkanlığındaki görüşmelerde Türkiye’nin AB süreci ve Kıbrıs konusu da masaya yatırıldı. Türk Başbakanı, AB üyeliği konusunda Yunanistan’ın bugüne kadar gösterdiği desteğe teşekkür ederken, Kıbrıs sorununa yılsonuna kadar çözüm bulunabileceğini, garantör ülke olarak Yunanistan’ın da ağırlığını koymasını beklediklerini söyledi.
Papandreu ise Kıbrıs’ta kalıcı ve adil bir çözümü desteklediklerini, çözümün AB müktesebatı ile uyum içerisinde olması gerektiğini vurguladı.
Vizelerde yeni kolaylık
Yunanistan’ın, Türk yeşil pasaportları için vizeyi kaldırması ve bu konuda anlaşmanın ziyaret sırasında imzalanması Türk Başbakanı Erdoğan’ı memnun etti. Erdoğan, AB’den de Schengen konusunda Sırbistan’a sağladıkları kolaylıkları Türkiye’ye de sağlamasını beklediklerini bu konuyu oturup konuşacaklarını söyledi.
Papandreu, Ege adalarına günübirlik, ya da birkaç günlük ziyaret gerçekleştirecek Türk vatandaşları için vizesiz seyahat imkânı için Schengen ülkeleri ile müzakereleri sürdüreceklerini, bu konuya özel önem verdiklerini vurguladı.
Ruhban Okulu’na yeşil ışık
Başbakan Erdoğan, ortak basın toplantısında Heybeliada Ruhban Okulu’nun açılması konusuna olumlu baktığını ve bu konuda çalışmalar yürüttüğünü ifade etmesiyle, Papapndreu’dan övgü aldı. Erdoğan, sayıları 50 bini bulduğunu belirttiği, Türkiye vatandaşı olup yurtdışında yaşayan Rumlara da ülkeye dönmeleri çağrısında bulundu.
Başbakan Erdoğan, Yunanistan’dan da Batı Trakya’daki Müslüman Türk azınlığın kendi müftüsünü seçmesine izin vermesini istedi ve mevcut atama uygulamasını diplomatik bir üslup kullanarak eleştirdi.
Kaçak göçle mücadele
Erdoğan’ın Atina ziyareti sırasında iki ülke arasında alınan önemli kararlardan biri, kaçak göçle mücadelede işbirliğinin güçlendirilmesi oldu. Uzlaşı uyarınca Türkiye, kendi karasuları üzerinden kaçak bir şekilde Yunanistan'a geçen ve burada yakalanan kaçak göçmenleri geri kabul edecek. Bunun için de yıllık en az 1000 kaçağın geri kabul edilmesi koşulu eklendi.
Yunanistan, her yıl yaklaşık 150 bin kaçak göçmenin ülkeye giriş yaparken yakalandığını belirtiyor, Türkiye’yi bu konuda yeterli işbirliği yapmamakla eleştiriyordu.
Ekonomide hedef 5 milyar euro
Başbakan Erdoğan ile birlikte 100’ün üzerinde Türk iş adamı da iş konseyi toplantısı için Atina’ya geldi. Yeni oluşturulan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi ile ekonomi ve ticaret alanında işbirliğinin daha hızlı bir şekilde güçlendirilmesi hedefleniyor.
Başbakan Erdoğan, halen 2,5 milyar dolar düzeyinde olan Yunanistan’la ticareti 5 milyar euro düzeyine çıkarma hedefini dile getirirken, Papandreu da ticaretin gelişmesinin hem iki ülke halkları hem de geniş çevre de halkların refahına büyük katkı sağlayabileceğini söyledi.
Diplomatik kaynaklar iki ülke arasındaki karmaşık sorunların çözümü için, öncelikle yakınlaşma sürecinin başarısının önem taşıdığını vurguluyor. Ankara ve Atina’nın son çabalarının "psikolojik bir dönüşümü" hedeflediğini ve zaman içersinde ekonomik, kültürel işbirliğinin güçlendirilmesi yoluyla güvenin artacağı, bunun sonucunda da Ege, Kıbrıs ve güvenlik alanlarındaki görüş ayrılıklarının eriyeceği belirtiliyor.
dw-world.de, 14.05.2010
Yunanistan'da iki liderden ortak açıklama
Türkiye ile Yunanistan arasında 22 anlaşma imzalandı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye ile Yunanistan arasında hususi damgalı (yeşil) pasaportlara vizenin kalktığını bildirdi.
Erdoğan, umuma mahsus (lacivert) pasaportlar için de vizenin kalkmasını temenni ettiğini söyledi. Avrupa Birliği ülkelerinde uygulanan Schengen sisteminden Türkiye'nin de yararlanması gerektiğini belirten Erdoğan, Türkiye'nin Avrupa Birliği ile müzakere sürecindeki bir ülke olarak Schengen'e de dahil edilmesi gerektiğini ifade etti.
Başbakan Erdoğan'ın çok büyük bir katılımla gerçekleştiridiği Yunanistan ziyaretinde iki ülke arasında 22 konuda anlaşma imzalandığı belirtilirken Başbakan Erdoğan ile Yunanistan Başbakanı Papandreu da ortak basın toplantısı düzenledi.
Başbakan Erdoğan 320 kişilik bir kafile ile Yunanistan'a geldiklerini ve 22 konuda ortak mutabakata vardıklarını söyledi. Erdoğan, Yunanistan ile iki ülke arasında yeni bir dönem başladığını söyledi.
Erdoğan, buraya bir dost ülke olarak gelediklerini, kıyıdaş olduklarını ve bağırdıklarında sesini duyuracak kadar yakın olduklarını dile getirdi.
Türkiye ile Yunanistan arasında bakanlar arasında yılda iki kez biraraya gelebileceklerini hükümet başkanları olarak yılda en az bir kez biraraya gelerek yapılan çalışmaları gözetleyebileceklerini dile getirdi. Erdoğan bu arada işadamlarının biraraya gelerek masada ya da lafta değil bunu uygulamada da göstermeleri gerektiğini söyledi.
Erdoğan Türkiye'de Yunanistanlı işadamları bulunduğunu Türk işadamlarınının da yunanistanda faaliyet gösterdiğin iki ülke işadamlarının 3. ülkelerde ortak yatırıma girmeleri gerektiğini söyledi.
Erdoğan, Sırbistan'a tanınan Şengen imkanının Türkiye'ye de verilmesi gerektiğini, pasaportsuz geçişler konusunda çalışmaların hızlandırılması gerektiğini dile getirdi.
Erdoğan, ulaşım noktasında geniş çaplı anlaşma imzalandığını, gerek kara gerek deniz ulaşımı konusunda önemli adımlar atıldığını söyledi.
Başbakan Erdoğan, turizmin yunanistan'ın en önemli kaynağı olduğunu dile getirerek, Türkiye'nin son yıllarda turizmde önemli adımlar attığını dile getirdi. Erdoğan iki ülke arasında bu alanda ortak çalışma yaparak turizmde büyük patlama yapılabileceğini dile getirdi.
Başbakan Erdoğan, dünyayı büyük etkisi olan küresel krizin Türkiye'yi çok etkilediğini, Türkiye'de bankaların hiçbir zarar görmeden krizi atlattığını, buna karşın Yunanistan'ın krizden etkilendiğini gördüklerini belirterek iktidar ve muhalefetin ortak hareket etmeleri halinde Yunanistan'ın krizden daha çabuk çıkabileceğini savundu.
Türkiye ile Yunanistan arasındaki ticaret hacminin 2.5 milyar dolar civarında olduğunu bunun çok düşük bir rakam olduğunu dile getirerek en sıka sürede bu ticaret hacminin 5 milyar avro'ya çıkmasının mümkün olabileceğini dile getirdi.
Başbakan Erdoğan, Yunanistan'ın Türkiye'nin AB'ye üyelik konusunda desteğini devam edeceğini dile getirirken Kıbrıs'ta da görüşmelerin kaldığı yerden devam etmesinden yana olduklarını konuya kim katılmak istiyorsa herseke açık olduklarını dile getirdi. Erdoğan, Yunanistan'a süreci desteklemelerini tavsiye ettiklerini bu desteğin sürmesi halinde sonucun en kısa sürede alınabileceğini çabaların birleştirilmesi halinde yıl sonuna kadar sonuç alınabileceğini dile getirdi.
Erdoğan, Ege denizinin ayrıştırıcı bir deniz değil birleştirici bir deniz olmasını istediklerini bunu da iki ülkenin başarabileceğini dile getirdi.
Gazetecilerin sorularını da cevaplandıran Erdoğan, Ege'de uçaklar uçacaksa bombasız uçsun istiyoruz. Gerekirse uçaklar uçmasın, İki ülke de silaha yapılan yatırımlar yüzünden başka alanlara yatırım yapma imkanını kaçırdı. Oralara yapılan yatırımlar başka alanlara da yatırılabilir.
Erdoğan, Türkiye'de Lozan'la bağlantılı atılan adımlar var. Sensinot Meclisi konusu var. Sensinot Meclisi Türk vatandaşlarından oluşması lazım ancak böyle değil Türkiye bu konuda adımlar atmaya hazır. Batı Trakya'da seçilmiş müftü yok atanmış müftü var. Burada seçilmiş müftünün olması var. Seçilmiş müftünün onanmasını istiyoruz. Eğer sıkıntılar varsa oturulup konuşulur ve hatalar giderilir. Patriği seçme hakkını kendimizde bulmuyorsak Yunanistan'ın da müftüyü atama yapmaması gerekiyor.
Yıllardır süren bir sıkıntı var. Büyükada'da yetimhane olayı var. Orayı gidip gördük. Ordaki yargı süreci uluslararası hukuka yansımış durumda. Karar geldiği an burayı kendilerine bırakcağımızı söyledik. Biz bunlardan rahatsız değiliz. Burada Uluslararası Enstitü yapılacak olmasından da büyükmutluluk duyuyoruz.
Erdoğan, Büyükada'da var olan okulun 36 bin ciltlik bir kitap arşivine sahip olduğunu, ancak 37 öğrencisi bulunduğunu gördüklerini dile getirdi. Bu okulun kurulması için yapılan çabalara destek verdiklerini dile getirdi. Erdoğan, Atina'ya bir cami konusunda da Papandreu'dan destek beklediklerini söyledi.
Papandreu, Türkiye ile Yunanistan arasında geçmişte yaşanan sorunları çok farklı yaklaşımlar olduğunu bundan sonra gelceğe yeni bir yaklaşımla yaklaşmak gerektiğini söyledi. Sorunları konuşabiliriz ancak hedefimiz anlaşmaktır.
Papandreu, çevre konusunda ve Türkiye'ye 2020 olimpiyatında destek vereceklerini dile getirdi. Yeşil pasaport ile birlikte Türk vatandaşları ve Avrupa Birliği'ne üye olmayan vatandaşlara tek gün geçiş izni verileceğini bu süreyi 2 ya da 3 güne çıkarılabileceğini açıkladı. Türkiye ile birlikte ABD, Çin, Kanada gibi ülkelere yönelik ortak çalışma yapılabileceğini açıkladı.
Başbakan Erdoğan, Yunanlı gazeteciğinin Kıbrıs'ın işgal edilmesi, Türk uçaklarının Yunan havasını ihlal ettiği, Rum gemilerine limanların açılmaması iddialarına yönelik olarak
Kıbrıs'ta 44. görüşme yapıldığını bu görüşmelerin olumlu şekilde noktalanmasını istediklerini söyledi. Erdoğan, havasahasını kullanan uçakların bombasız uçtuklarını ve Türk uçaklarının uçuşuyla ilgili NATO'nun kayıtlarının incelenebileceğini söyled.
Erdoğan, Kıbrıs'ın işgali sorusuna ise, Kıbrıs konusunda Annan planından yana olduklarını bu konuda Annan'ın konuya müdahil olması için çaba gösterdiğini, görüşmelirin sona erdirilmesi için her türlü fedakarlığa razı olduklarını dile getirdi. Türkiye'nin yaklaşımına karşın Karamanlis ve Papdopolos'un işi erteleyelim teklifi yaptıklarını. İki tarafın da kabul ettiği plana KKTC evet derken Rum kesimi hayır oyu verdi. Kıbrıs'ta sadece Türkiye'nin değil yunanistan'ın da askeri vardı Yunanistan da askerini bizim gibi azaltacaktı. Avrupa Birliği'ne Güney Kıbrıs alındı ama Kuzey Kıbrıs alınmadı.
Erdoğan Limanlar konusunda da karşılıklı olarak limanların açılmasına hazır olduklarını açıklamalarına karşın karşı tarafın olumlu cevap vermemesi üzerine konunun bu noktaya geldiğini dile getirdi. Erdoğan, bugün de aynı noktadayız uluslararası ilişkiler karşılılıklılık esasına dayanır.
Star, 14.05.2010
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
