AB'den Türkiye'ye eleştiri bombardımanı
Avrupa Birliği, 8 Ekim'de yayınlayacağı ilerleme raporunda Ankara'ya sert eleştiriler getirecek.
ZAMAN'ın ulaştığı 80 sayfalık taslak raporda hükümet yargı, yolsuzluklarla mücadele, hukukun üstünlüğü ve basın hürriyeti konularında sert şekilde eleştiriliyor. Rapor taslağında en fazla kullanılan kelimenin ‘endişe' olduğu görülüyor. AB, iktidarın yolsuzluk iddialarına yaklaşımının da yargı bağımsızlığını zayıflattığını, kamu idaresinin etkinliğinde endişelere yolaçtığı vurgulanıyor.
'PARALEL' TEZİ İTİBAR GÖRMEDİ
Yolsuzluk iddialarını nasıl ele alacağı merakla beklenen AB'nin iktadarın ‘paralel devlet' tezine itibar etmediği görülüyor. AB, yolsuzlukla mücadele bahsinde Aralık 2013'te ortaya çıkan yolsuzluk iddialarının ele alınış şeklinin bu tür iddiaların ‘ayrımcılık gözetilmeksizin, şeffaf ve tarafsız şekilde ele alınabileceği konusunda ciddi endişelere' yolaçtığı vurgulanıyor. 17 ve 25 Aralık yolsuzluk operasyonlarının ardından çıkarılan kanunlara tek tek atıf yapan AB, bu yasaların gerekli istişareler yapılmaksızın, alelacele çıkarıldığına dikkat çekiyor.
ANAYASA KOMİSYONU'NU İLK AKP TERK ETTİ
Anayasa Uzlaşma Komisyonu'ndan ilk ayrılan partinin AKP olduğu vurgulanan raporda cumhurbaşkanlığı seçimlerinde devlet imkanlarının Recep Tayyip Erdoğan lehine kullanıldığına işaret ediliyor.
EKONOMİYE ELEŞTİRİLER
Taslak raporun bu yıl ekonomiye ilişkin daha eleştirel bir ton kullandığı gözleniyor. Taslak, ‘ekonomi siyasetinin temellerine ilişkin mutabakatın zayıfladığı görülüyor.' ifadesi dikkat çekiyor. Hükümetin Kürt meselesinde attığı adımlar ise olumlu bulundu.
AB'nin 17. raporu olan taslak 8 Ekim'de resmen açıklanacak
Teorik olarak taslağın son dakikaya kadar değişme ihtimali bulunuyor ancak kaynaklar ciddi bir tadilat beklemediklerini ifade ediyor.
Taslak raporda öne çıkan başlıklar şöyle :
Anayasa: Meclis Uzlaşma Komisyonu yaklaşık 170 maddenin 60'ında ön mutabakat sağladı. Mutabakatta süregiden uzlaşmazlık eksikliği üzerine, iktidardaki AKP Kasım 2013'te Komite'den çekildi. Komisyon resmen Aralık'ta lağvedildi. 2010 anayasa referandumunda kabul edilen değişikliklerle ilgili olarak şahsi verilerin korunması, askeri yargı, cinsiyet eşitliğine yönelik kanunların uygulanmasında gelişme kaydedilmedi. Anayasa reformu donduruldu. Ancak anayasa Türkiye'nin daha demokratikleştirilmesi, kuvvetler ayrılığının temini, insan haklarına saygı, hukukun üstünlüğü, eşitlik, demokrasi ve hürriyetleri teminat altına alacak en güvenilir mecra olacaktır. Venedik Komisyonu ile aktif istişareler sürdürülmelidir.
Dersaneler, MİT kanunu, İnternet, yargı düzenlemeleri: Temel kanunların kabülünden önce yeterli hazırlık ve istişare eksikliği teamülü devam etti. Hükümetin ve AKP’nin hazırladığı internet, yargı, dersanelerin kapatılması ve MİT kanunlarını tadil eden düzenlemeler uygun meclis müzakereleri ya da sivil toplum ve paydaşlarla iştişare edilmeden kabul edildi.
Sayıştay: Meclis’te teknik uzmanlığa sahip uzman bir komisyon eksikliği parlamentonun Sayıştay raporlarını takibini ve kamu harcamalarının denetlenmesini zayıflattı. Ayrıca, yürütmenin ve kamu harcamalarının (bilhassa askeri harcamaların) meclis tarafından denetlenmesinde bir gelişme sağlanamadı. Bu problem Sayıştay’ın hukuki mevzuatının zayıflığı ile daha da derinleşti.
Cumhurbaşkanlığı Seçimleri: Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylar genel itibariyle özgürce kampanya yapabildiler. Ancak AGİT ve Avrupa Konseyi (AK) Başbakan’ın resmi pozisyonunu kullanması ve son derece taraflı medya desteğinin kendisine diğer adaylar karşı aşikar bir avantaj sağladığı yönünde endişelerini seslendirdi. Hukuki mevzuat demokratik seçimler için uygun olsa da seçim sürecinin şeffaflık ve hesap verebilirliğini kısıtlayan kampanyaların finansı, detaylı raporlama ve müeyyide uygulanması konularında hala reforma ihtiyaç var.
Mahalli Seçimler: Seçimler genelde iyi tertip edildi ve Güneydoğu dahil barışçıl şekilde yapıldı. Ancak kampanya kutulaştırıcı ve gergindi ; seçimlerde hile iddiaları bazı şehirlerde protestolara yolaçtı. Bir çok belediyede seçimlere itirazlar edildi ve iptaller için çok sayıda müracaat yapıldı. Sonuçta 13 yerleşim biriminde neticelerde değişikliğe gidildi. Seçimler kampanya bütçelerini, bağışları ve adayların mal varlıklarını denetleyecek gerekli hukuki ve kurumsal çerçeve olmaksızın gerçekleştirildi. Genel olarak, cumhurbaşkanlığı seçimleri düzgün şekilde gerçekleştirildi ancak kampanya süreci devlet kaynaklarının Başbakan lehine su-i istimal edildiğine dair ve basın yayın organlarındaki taraflı yayın endişelere yolaçtı. Mahalli seçimlerin ilk neticelerine yapılan rekor sayıda itiraz ülkede derinleşen kutuplaşmaya işaret ediyordu.
Meclis: Yolsuzluk iddialarına ilişkin geniş meclis dokunulmazlığı mevcudiyetini korudu. Mayıs’ta Meclis eski bakanları kapsayan yolsuzluk iddialarına ilişkin tek bir meclis araştırma komisyonu kurdu. Komisyon, itham edilen milletvekillerinin Anayasa Mahkemesi’nde yargılanıp yargılanmamaları konusunda Genel Kurul’a tavsiyede bulunmakla görevlendirildi. AKP’nin adaylarını açıklamaması üzerine iki ay geciken Komisyon nihayet 8 Temmuz’da 15 üyeyle kuruldu. 15 üyenin 9’u AKP, 4’ü CHP, MHP ve BDP/HDP’den birer üyeyle teşkil edildi. 14 Temmuz’da Komisyon Başkanı dizini olmadığı gerekçesiyle dosyayı savcılar iade etti. Komisyon’un bir üyesi gecikmeyi protesto ederek istifa etti. Komisyon, Ağustos sonunda iddiaları incelemeye başladı. Siyasi partilerin ve seçim kampanyalarının finansmanının denetlenmesinde şeffaflık ve hesap verebilirliğe ilişkin büyük endişeler mevcudiyetini sürdürdü. Meclis’in ana vazifesi olan kanun yapma ve yürütmeyi denetleme fonksiyonlarını icra etme kabiliyeti siyasi partiler arasındaki uzlaşma ve diyalog eksikliğinin sürmesi üzerine engellendi.
Zaman, 03.10.2014
İlerleme Raporu'nda Türkiye'ye eleştiri
8 Ekim'de açıklanacak olan Avrupa Birliği İlerleme Raporu'nun içeriği netleşti. Raporda, Cumhurbaşkanlığı seçimi ve yeni hükümetin AB sürecine bakışıyla ilgili değerlendirmelerin yanısıra, ifade özgürlüğüyle ilgili eleştiriler var
Avrupa Birliği Komisyonu, Türkiye İlerleme Raporu'nu 8 Ekim Çarşamba günü açıklayacak. Bu yılki raporda da, Türkiye'deki olumlu ve olumsuz gelişmelere yer veriliyor.
Cumhurbaşkanı'nın ilk defa halk tarafından seçilmiş olması, raporda yer alan olumlu gelismeler arasında sayılıyor.
AB ekonomilerinin aksine Türkiye'de büyümenin devam ettiğine işaret eden komisyon, bununla birlikte cari açığa dikkat çekiyor ve yapısal reformlara ivme kazandırılmasının önemine vurgu yapıyor.
Çözüm politikasının yeniden canlandırılmasından duyulan memnuniyeti dile getiren Avrupa Komisyonu, bu konuda atılacak somut adımların AB müktesebatıyla uyum konusunda büyük önem taşıdığını kaydediyor.
Yeni hükümetin AB sürecine yeniden ivme kazandırma çabasına atıfta bulunan komisyon, Türkiye'nin Kopenhag kriterleriyle ilgili eksiklikleri bulunduğunu da söylüyor.
HSYK'nin özerk yapısının altını çizen İlerleme Raporu, Twitter ve Youtube'un kapatılmasına yönelik alınan kararların mahkemelerce bozulduğunu hatırlatıyor.
Kısıtlama kararlarının Türkiye'de ve dünyada olumsuz yankı uyandırdığı dile getiriliyor.
Yeni internet yasasının dikkat çekici olduğunu ifade eden Avrupa Komisyonu, bu yasanın uygulama sürecinin Avrupa Komisyonu tarafından çok yakından takip edileceğini belirtiyor.
İlerleme Raporu, 17 Aralık sürecine de değiniyor ve 4 bakanın görevlerinden istifa ettiklerini hatırlatıyor.
Raporda yer alan olumsuz unsurlar arasında basın özgürlüğü ve azınlık hakları da bulunuyor.
Basına yönelik baskıların ve ifade özgürlüğüyle ilgili sorunların aşılmadığı ve bu yıl da devam ettiği ifade ediliyor.
Ruhban Okulu'nun halen açılmadığını belirten İlerleme Raporu, Fener Rum Patrigi Barthelemeos'un ekümenik statüsünün hala sorun teşkil ettiği ifadesine yer veriyor.
ntvmsnbc.com, 03.10.2014
| 
