|
Ukrayna-AB anlaşmasında Rusya tavizi
Ukrayna krizinin ateşini fitilleyen AB ortaklık anlaşması nihayet imzalandı ama anlaşmanın en önemli unsuru en azından daha bir süre uygulanmayacak.
Salı günü Avrupa Parlamentosu ve Ukrayna Parlamentosu tarafından onaylanan anlaşmanın kilit önemdeki serbest ticaret maddelerinin yürürlüğe girme tarihi 2015'in Aralık ayından önce olmayacak.
Bu gecikme geçen Cuma Brüksel'de bir araya gelen AB, Rusya ve Ukrayna yetkililerinin toplantısında Rusya'ya verilen kayda değer bir taviz olarak görülüyor.
Taraflar yayınladıkları ortak bildiride serbest ticaret maddesinin yürürlüğe girişini ileri bir tarihe atarak bu zaman zarfında ''Rusya'nın dile getirdiği kaygıları giderme yollarını danışacaklarını'' taahhüt ediyor.
Rusya, Ukrayna'nın AB ile imzaladığı anlaşmaya başından beri karşı çıktı.
Kremlin'in dostu olan eski Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç, devrilmeden önce, anlaşmayı imzalamayı reddetmişti.
Doğal gaz gerginliği
Yanukoviç'i Rusya'nın kuklası olarak gören ve yolsuzlukla suçlayan milyonlarca AB yanlısı Ukraynalı sokaklara dökülmüş; şiddet olaylarının patlak verdiği protesto gösterileri arasında Yanukoviç geçen Şubat ayında Kiev'den kaçmıştı.
Ukrayna'nın doğusunda geniş bir bölge Rusya yanlısı ağır silahlarla donanmış ayrılıkçı grupların kontrolü altındayken, Kiev'deki yeni Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko ve AB liderleri varılan hassas ateşkesi ayakta tutmak için çok temkinli davranıyorlar.
Aynı zamanda, Ukrayna'nın soğuk kış aylarında doğal gazsız kalması da endişe kaynağı. Rusya, Ukrayna'nın borçlarını geri ödemesini talep ederek sevikayatı durdurmuş bulunuyor.
AB üyeleri Polonya, Macaristan ve Slovakya aldıkları Rus gazını Ukrayna'ya ihraç ederek açığı kapatıyor. Ancak Ukrayna için geliştirilen bu çözüm, Rusya'nın öfkeli tepkisini çekiyor.
Geçen Kasım ayında, Ukrayna daha savaşa sürüklenmeden önce, AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, Ukrayna ile imzalanması öngörülen ortalık anlaşması üzerinde Rusya'nın hiçbir surette söz sahibi olamayacağını açıklamıştı.
Rus üreticiler kaygılı
Barroso, ''üçüncü bir ülkenin olası vetosunun'' AB tarafından kabul edilemeyeceğini söylemişti.
Fakat geçen Cuma günü yaptığı konuşmada Barroso, Avrupa Birliği'nin sadece Ukrayna'nın ekonomik ihtiyaçlarına ''sürdürülebilir bir çözüm'' bulmaya çalışmakla yetinmediğin, aynı zamanda ''Rusya'nın kaygılarından bazılarını yatıştırmayı da umduğunu'' belirtti.
Avrupa Komisyonu, Ukrayna ile serbest ticarete girmenin Rusya'nın çıkarlarına tehdit oluşturmadığını savunuyor.
Ama Rusya, Ukrayna ile arasındaki ekonomik bağların çok güçlü olduğunu vurgulayarak, serbest ticaret anlaşmasının Ukrayna pazarını AB'nin ucuz ürünleri ile dolduracağını ve bunun da çok sayıda Rus üretici için bir felaket anlamına geleceğini söylüyor.
AB'nin ticaretten sorumlu komisyonu üyesi Wojtek Talko, BBC'ye verdiği mülakatta, Ukrayna ile yaptıkları görüşmelere Rusya'yı da dahil etmenin ''pragmatik'' bir karar olduğunu belirtti.
Wojtek Talko, ''En son istediğimiz şey ticaret anlaşması nedeniyle siyasi bir gerilime yol açmak.'' diye konuştu.
Ukranya'nın AB bloğu ile arasındaki ticaret hacmi hemen hemen Rusya ile olan ticaretiyle aynı düzeyde.
2013 yılında AB'nin Ukrayna'dan yaptığı ithalat 13,8 milyar euro'ya denk gelirken, AB'nin Ukrayna'ya ihracatı ise 23,9 milyar euro'yu buldu.
BBCTurkish.com, 16.09.2014
| 
