Lizbon Antlaşması neden önemli?
AB'de gözler İrlanda'da yapılan Lizbon Antlaşması referandumuna çevrilmiş durumda. Peki bu antlaşma AB'nin geleceği açısından neden önemli?
Avrupa Birliği’nin siyasi ve idari yapısını yenileyecek Lizbon Antlaşması, 2005 yılında Fransa ve Hollanda’da referandumlarda reddedilen AB Anayasası’nın yerini alacak.
Lizbon Antlaşmaşı, 18-19 Ekim 2007´de Lizbon´da yapılan AB liderler zirvesinde onaylandı. 1 Ocak 2009´da yürürlüğe girmesi beklenen antlaşma, 27 üyeli Avrupa Birliği´nde karar alma süreçlerini hızlandırmayı ve AB’yi uluslar arası alanda etkili bir aktör haline getirmeyi amaçlıyor.
Antlaşmaya göre, üye ülkeler oy birliğiyle 2,5 yıllık süre için bir Avrupa Birliği Konseyi Başkanı atayacaklar. Böylece 6 aylık dönüşümlü başkanlık sistemi ortadan kalkacak.
Atanacak Avrupa Birliği Konseyi Başkanı, yılda 4 kez toplanacak Avrupa Birliği zirvelerine de başkanlık edecek.
Lizbon Antlaşması ile bir de Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi getiriliyor. Bununla amaç, dış politikada tek sesliliğin sağlanması. Yüksek Temsilci, dışişleri bakanlarının buluştuğu Dış İlişkiler Konseyi toplantılarına da başkanlık edecek.
Antlaşmaya göre, Konsey kararlarında 2014’ten itibaren “çifte çoğunluk” şartı aranacak. Bu, Avrupa Birliği kararları için, üye ülkelerin yüzde 55’inin oyu ve toplam nüfusun yüzde 65’ine sahip ülkelerinin oyunun gerekliliğini şart koşuyor. Ancak “çifte çoğunluk“ sistemi, dış politika, Avrupa Birliği bütçesi ve vergi gibi konularda geçerli olmayacak. Bu konularda üye ülkelerin oy birliği aranacak.
Antlaşma yürürlüğe girdiği takdirde, üye ülkelerin ulusal meclisleri, Avrupa Birliği Komisyonu'nun hazırladığı yasa tasarıları üzerinde söz sahibi olacak. Ulusal meclislerin üçte birinin talep etmesi durumunda tasarılar, yeniden incelenmek üzere Komisyon’a geri gönderilecek.
Ve en cok tartışılan konulardan biri de üye ülkeler arasında daha yakın bir askeri işbirliği sağlamak. Bu Avrupa Birliği genelinde bir savunma politikası yaratmayı da içeriyor.
Bazı uzmanlara göre, Lizbon Antlaşması birliğin karar alma süreçlerini kolaylaştıracağı için, AB’ye yeni üyelerin alınmasının önü açılacak. 12 üyeye göre tasarlanan AB, mevcut 27 üye ile karar alma süreçlerinde zorluklarla karşı karışa kalıyordu. Öte yandan Türkiye, üye olabilmesi halinde, çifte çoğunluk sistemine dayanan karar alma sürecinde, 71 milyonluk nüfusuyla önemli bir güce ulaşacak.
dw-world.de, 12.06.2008
| 
