HSYK bağımsızlığa tehdit YARSAV da tarafsız değil
AB Komisyonu hazırladığı üç raporda Türk yargı sistemine sert eleştiriler yapıyor: HSYK ‘muazzam yetkisiyle’ bağımsızlığa tehdit. YARSAV tarafsız değil, TSK yargıyı çok etkiliyor
AB Komisyonu’nun Türkiye’deki yargı sistemi için hazırladığı raporlarda HSYK ve Yarsav’a büyük eleştiriler yapılıyor. HSYK’nın ‘muazzam’ yetkileriyle yargı bağımsızlığına tehdit oluşturduğu belirtilen raporda, YARSAV için de ‘tarafsız değil’ değerlendirmesi yapılıyor. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun, 17-21 Kasım 2008’de, Türkiye’deki yargı sisteminin işleyişine yönelik yaptığı istişari ziyarete ilişkin raporlarının Türkçe çevirisi AB Genel Müdürlüğü tarafından yayınlandı. “Yargının Etkililiği”, “Ceza Adaleti Sistemi” ve “Yargının Bağımsızlığı” başlıklarını taşıyan üç rapordaki çarpıcı tespitler yapılıyor.
HSYK KARARLARI TARTIŞMALI
Raporda HSYK’nın ‘sahip olduğu muazzam yetkiler açısından yürütmenin etkisi minimize edilse bile yargı bağımsızlığına bir tehdit’ oluşturduğu belirtiliyor. Raporda 12 Eylül darbesi hakkında dava açan savcı Sacit Kayasu ile Şemdinli savcısı Ferhat sarıkaya’nın meslekten ihraçlarına vurgu yapılarak şöyle deniliyor: “Kurulun oluşumu yargıyı bir bütün olarak yeterince temsil etmemekte, kararları yayımlanmıyor ve kararlarına karşı etkin bir başvuru yolu yok.”
HÜKÜMETE BASKI ARACI
Raporda son seçimde AK Parti’nin CHP’ye karşı kesin zaferinin ardından hükümet ve yargı arasındaki güvensizliğini iyice arttığına işaret ediliyor. Kapatma davası ve başörtüsü yasağı kararlarının bu gerginliğin göstergeleri olduğuna işaret ediliyor. Raporda “AKP hakkındaki karar, partinin çok yakından takip edildiği, herhangi bir zamanda kapatılmasına ilişkin yeni bir dava açılabileceği hususunda açık bir uyarı teşkil etmektedir” deniliyor.
YARSAV’A AÇIK UYARI
Özellikle son dönemlerde gerek Ergenekon davası gerekse de siyasi olaylarda takındığı tavır nedeniyle hep gündeme gelen Yargıçlar ve Savcılar Birliği’ne de (YARSAV) raporda sert eleştiriler var. Yargı mensuplarının örgütlenme özgürlüğü hakkından yararlanmalarının doğal olduğu vurgulanan raporda “Ama bu özgürlükleri kullanırlarken tarafsızlıklarını koruyacak şekilde kendilerini kısıtlama görevine tabidirler” ifadesi yer alıyor.
TSK ÇOK MÜDAHALE EDİYOR
Raporda yargı bağımsızlığına TSK’nın etkisinin bakanlık etkisinden çok daha sorunlu olduğu vurgulanıyor. “Şemdinli olayında bir savcı, komutanları suçladığı için meslekten ihraç edildi” denilen raporda “Türkiye’de hala büyük bir siyasi oyuncu olan silahlı kuvvetler hemen hemen açık olarak yargı üzerinde tesir icra etmektedir. Bu tehlike yasa değiştirmekle bertaraf edilemez. Askerlerin sivillerce etkin kontrolü AB üyeliğinin olmazsa olmaz şartıdır” vurgusu yapılıyor.
Rapordaki diğer eleştiri ve öneriler
HAKİM VE SAVCI ATAMALARI: Siyasi mülahazalar karar alma sürecine kolaylıkla etki edebilir.
SAVCILARIN DEĞİŞTİRİLMESİ: Dosyanın bir savcıdan alınmas için hukuki ölçütler getirilmeli.
ETNİK AZINLIKLARIN KORUNMASI: Suç mağdurlarının ve özellikle tecavüz mağduru zayıf kişilerin, terör ve aile içi şiddet mağdurlarının ve etnik azınlıkların korunması için gerekli yasalar çıkarılmalıdır.
SAVCILARLA HAKİMLERİN KAPISI AYRILSIN: Savcılar mahkeme salonuna hakimlerin kullandığından farklı bir kapıdan girip çıkmaları gerekir.
GÜNEYDOĞULU ÇOCUKLAR: Çocukların en savunmasız kişiler olduğu hesaba katıldığında önemli kaygılara neden olmaktadır.
Star, 21.09.09
| 
