|
NTV ilerleme raporuna ulaştı
NTV, resmen 5 Kasım’da açıklanması beklenen AB Komisyonu’nun Türkiye ile ilgili ilerleme raporuna ulaştı. Raporda Türkiye’nin dış politika alanında kaydetmiş olduğu önemli başarılara yer veriliyor. İşkence vakalarındaki artışa dikkat çekiliyor.
BRÜKSEL - AB Komisyonu’nun 85 sayfalık ilerleme raporunda, Ankara’nın dış politika alanındaki başarılarına dikkat çekiliyor ve Türkiye’nin dipomatik alanda önemli gelişmeler kaydettiği vurgulanıyor. Türkiye’nin Balkanlar, Kafkaslar ve Ortadoğu’da istikrar için yapmış olduğu arabuluculuk girişimlerine vurgu yapan Avrupa Komisyonu, AB açısından Türkiye’nin stratejik öneminin arttığına işaret ediyor. Kıbrıs sorununun çözümü konusunda Türkiye’nin çözüm sürecine destek verdiğini hatırlatan rapor, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Ermenistan ile ilişkileri yeniden düzenlemek amacıyla yapmış olduğu girişimlerin de memnuniyet verici olduğunu kaydediyor. önemli başarılara yer veriliyor. İşkence vakalarındaki artışa dikkat çekiliyor.
Güneydoğu Anadolu’nun kalkınması için hükümetin yaptığı eylem planına atıfta bulunan Avrupa Komisyonu, PKK’nın AB tarafından terör örgütü olarak tanımlandığını ve her tür eyleminin de kınandığını hatırlatıyor.
Türk Ceza Kanunu’nun 301. maddesinde yapılan değişikliklerin önemine değinen rapor, vakıflar yasasında değişikliklerin gerçekleştiğine de dikkat çekiyor ve yargı reform yasasını da olumlu bir ilerleme olarak değerlendiriyor. Ayrıca yeni hapishanelerin inşaatından duyduğu memnuniyeti de dile getiriyor.
ERGENEKON’DA GÖZALTI SÜRELERİ ÇOK UZUN
Bütün bu gelişmelerin yanında Türkiye’nin reform sürecini yavaşlattığı belirtilen raporda, işkence vakalarında artışa dikkat çekiliyor ve AB müktesebatına uyum konusunda ulusal programın bir an önce meclise sunulmasının önemi vurgulanıyor.
Ergenekon davasına yer veren komisyon, göz altı sürelerinin çok uzun olduğuna dair şikayetlerin bulunduğunu belirtiyor ve savunma haklarına riyayet edilmediğine vurgu yapıyor.
Ekonomik alanda kaydedilen olumlu gelişmelere de yer veren ilerleme raporu, Türkiye’nin artık işleyen bir pazar ekonomisine sahip olduğuna vurgu yapıyor.
MÜZAKERELERİN YAVAŞLIĞINDAN TÜRKİYE SORUMLU
64 sayfalık stratejik belgede ise Avrupa Komisyonu, üyelik müzakerelerinin yavaş ilerlemesinden diplomatik bir dille Türkiye’yi sorumlu tutuyor.
Birliğin bundan sonra Türkiye’den reformlara ivme kazandırmasını talep ettiğini ifade eden stratejik belge, ifade özgürlüğü, azınlık hakları, demokratikleşme alanında mutlaka ilerleme kaydedilmesini talep ediyor.
Bununla birlikte raporda özellikle enerji alanında Türkiye’nin öneminin arttığı belirtiliyor.
Madde madde ilerleme raporu
BRÜKSEL - İlerleme raporunda, Türkiye’nin üyelik müzakereleri ile ilgili şu ifadeler yer alıyor: “Halihazırda Türkiye AB ile 8 başlıkta müzakere ediyor. Siyasi diyalog. Türkiye ile AB arasındaki siyasi diyalog devam ediyor.” Raporda yer alan başlıklar şöyle sıralanıyor:
DEMOKRASİ VE HUKUK DEVLETİ
Yargıtay Cumhuriyet Başsavıcısının AKP’nin kapatılma istemiyle anayasa mahkemesine başvurması siyasi gündeme damgasını vurdu. Ancak anayasa mahkemesi sadece AKP’ye yapılan kamu yardımının yüzde 50 oranında azaltılmasını talep etti. Ancak partinin hiçbir mensubuna siyasi yasak getirilmedi. Siyasi gündeme damgasını vuran bir başka konu da Ergenekon davası oldu. Sanıkların haklarında sınırlamalar getirildiğine dair şikayetlerde bulunuldu. Ayrıca göz altı süreleri makul sürenin ötesine geçti. İddianamenin geç yayınlanması da şikayetler listesinde yer alan bir başka husustu.
Anayasa reformuna yönelik olarak hükümetin vaatleri hayata geçmedi. Türkiye yeni bir anayasaya ihtiyaç duyuyor.
MALLARIN SERBEST DOLAŞIMI
Malların serbest dolaşımında ilerleme kaydedilmiştir. Dış ticarete yönelik 20 yönetmelik yayınlandı. Üretime yönelik standardizasyon getirilmeye devam edildi. Ancak hala bazı ürünlerin Türkiye pazarına girmesi için teknik engeller bulunuyor. Metrik ölçülerin standartları konusunda henüz uyum sağlanmadı. İkinci el araç ithalatında engellemeler devam ediyor.
İŞÇİLERİN SERBEST DOLAŞIMI
İşçilerin serbest dolaşımına yönelik uyum sınırlı kaldı. AB sağlık kartının yürürlüğe gşrmesine yönelik hiçbir hazırlık yapılmadı.
İş ve İşçi bulma kurumunu güçlendirmeye yönelik olarak çalışmalar yapıldı. Sosyal Sigortalar Kurumunun idari yapısını daha sağlam hale getirme yönelik çalışmalaryapılmıştır.
SERMAYENİN SERBESTESİ
Emeklilik fonlarının üçüncü ülkelerin fonlarına yapabilecekleri yatırım sınırlaması kaldırılmıştır. Bu alanda önemli bir ilerleme kaydedilmiştir. Ancak sermayenin serbest dolaşımına yönelik sınırlamalar ekonominin bazı alanlarında devam ediyor. Kara para aklama ilgili olarak Türkiye, AB müktesebatıyla uyum konusunda ilerleme kaydetmiştir. Mali birimler tarafından şüpheli mali işlemler hakkında soruşturma adedi artmıştır.
ŞİRKETLER HUKUKU
Şirketler hukuku konusunda kayda değer bir ilerleme kaydedilmedi. Ayrıca AB müktesebatıyla uyum sınırlı kaldı. Yeni Türk Ticaret Kanunu da henüz yasallaşmadı.
FİKRİ MÜLKİYET
Fikri mülkiyeti korumaya yönelik birimler arasında eşgüdüm ve işbirliği önemli ilerlemeler kaydetti. Ancak sanayi sektöründeki fikri mülkiyette sorunlar devam ediyor. Fikri mülkiyet müktesebatının bu sektörde uygulanmasında eksiklikler devam ediyor. Ankara, AB’nin fikri mülkiyet alanında diyalog ve işbirliği teklifini cevapsız bıraktı.
REKABET HUKUKU
Rekabet hukukunun şirket birleşme alanında AB’ye uyumu üst düzeyde sağlanmıştır. Rekabet kurumunun idari yapısı ve bağımsızlığı tatmin edicidir. Ancak kamu yardımlarının denetimi ve şeffaflığı konusunda hiçbir ilerleme sağlanmamıştır.
MALİ HİZMETLER
Bu alanda önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Bankacılık ve bankacılık dışı mali alanlarda AB’ye yönelik uyumda önemliş artışlar kaydedilmiştir. Ancak sigortacılık ve ek emeklilik alanlarında AB’ye uyum halen eksik kalmıştır. Sigortacılık alanında bağımsız bir denetim mekanizması ve kurumu da oluşturulması gerekiyor.
BİLGİ TOPLUMU VE MEDYA
Elektronik haberleşme alanında ilerleme kaydedildi. Geniş bant internet hizmetleri ve cep telefon şebekeleri alanında da AB müktesebatına uyum konusunda çalışmalar yapılmıştır ancak müktesebata uyum halen çok sınırlı kaldı.
TARIM
AB’nin Ortak Tarım Politikası ile uyum sınırlı ölçüde sağlanmıştır. Tarım müktesebatı ek protokolden dolayı askıda olan bir başlık olup müzakereye açık değildir.
GIDA GÜVENLİĞİ, VETENERLİK VE BİTKİ SAĞLIĞI
Sabiha Gökçen Havaalanı’nda “veteriner denetim laboratuarı” henüz hizmete açılamadı. Büyükbaş hayvan sürülerinin bir bilgi bankasında toplanmasına yönelik çalışma başlatıldı.
BALIKÇILIK
Balıkçılık müktesebatı ek protokolden dolayı askıda olan bir başlıktır. Müzakereye açık değildir. Türkiye, bu alanda AB müktesebatı ile uyum sağlamamıştır. Türkiye ortak balıkçılık politikasına yönelik olarak idari veya politika açısından bir eylemde bulunmadı.
ULAŞTIRMA
Ulaştırma alanında bazı ilermeler kaydedilmiştir. Yol güvenliğini arttırmaya yönelik tedbir alınmalıdır. Demiryolu taşımacılığı alanında ilerleme kaydedilmemiştir. Havayolu taşımacılığı konusunda bölgesel işbirliği eksikliği bulunuyor. Özellikle Güney Kıbrıs Rum kesimi hava kontrol kuleleri ile Türkiye’deki kontrol kuleleri arasında iletişim sağlanamıyor. Deniz taşımacılığı alanında ise Roro’lar ve deniz otobüslerine yönelik yönetmelikler yayınlandı. Kabotaj ve gemi kayıtlarına yönelik yönetmelik ise AB ile uyumlu değil.
ENERJİ
Kısıtlı alanda ilerleme kaydedilmiştir. Enerji alanında rekabet ortamı sınırlı kalmıştır. Nükleer enerji alanında Türkiye, yeni bir kanunu mecliste kabul etti. Nükleer enerji alanında yeni bir dönem başlıyor. Türkiye’nin, yenilenebilir enerji ile enerjinin etkin kullanımı konusunda ulusal hedefler belirlemesi gerekiyor.
VERGİLENDİRME
Vergilendirme politikaları açısından önemli gelişmeler kaydedildi. Vergilendirme sistemi bilgisayar ortamına aktarılmasında ilerlemeler var. Doğrudan vergilendirme alanında da önemli çalışmalar yapıldı. Buna karşın alkollü içeceklerin vergilendirilmesine yönelik olarak ithal içkiler ile yerli içkiler arasında ayrım devam ediyor. Aynı ayrım tütün ürünlerinde de uygulanıyor.
EKONOMİ VE PARA BİRLİĞİ
Para politikaları alanında bazı ilerlemeler kaydedildi. Ancak eksiklikler devam ediyor.
İSTATİSTİK
Önemli gelişmeler kaydedildi. İstatistik alanında idari kapasitede düzelmeler kaydedildi. Elektronik nüfus kayıt sayesinde nüfus sayımı yapılmıştır.
İSTİHDAM VE SOSYAL POLİTİKALAR
Türk hükümetinin istihdam paketi olumlu bir ilerleme. Ayrıca sosyal sigortalar yasası da olumlu gelişmeler arasında yer alıyor. Ancak sendikal hakların sağlanması gerekiyor. Bununla birlikte kayıt dışı istihdamla ciddi bir şekilde mücadele etmek gerekiyor. Çocukların zorunlu çalışmasına karşı etkin şekilde mücadele edilmesi de şart. İstihdam alanında kadın erkek eşitliği ile sosyal haklarda cinsel eşitlik de mutlaka düzeltilmeli.
İŞLETMELER VE SANAYİİ POLİTİKALARI
KOBİ stratejileri ve eylem planı sayesinde Türkiye bu alanda önemli bir ilerleme kaydetmiştir. Buna karşın Türkiye kapsamlı bir sanayi politikası veya eylem planı oluşturmadı.
TRANS AVRUPA AĞI
Avrupa Birliği, Avrupa’nın enerji güvenliğini arttıracak eylem ve projelere destek veriyor. Bu çerçevede de NABUCCO projesine destek verdiğini hatırlatan AB, bu projeyi 2010 yılında sonuçlandırmayı hedefliyor.
BÖLGESEL POLİTİKA
Bölgesel kalkınmaya yönelik eylem planının hayata geçirilmesinde ilerleme kaydedilmiştir. Ancak idari kabiliyetin geliştirilmesi gerekiyor ve kırsal kalkınmaya yönelik olarak yetki ile donatılmış bakanlıkların da tayin edilmesi şart.
YARGI VE TEMEL HAKLAR
Yargının bağımsızlığı açısından eksiklikler giderilmeye çalışıldı. Ancak hakim ve savcıların atanmasına yönelik yeni düzenlemeler taraflı olarak yorumlanarak yargının bağımsızlığına karşı gelen düzenlemeler haline gelebilir. Rüşvetle mücadele alanında Türkiye, OECD’nin rüşvetle mücadele çalışma grubu olan GRECO’nun tavsiye niteliğindeki kararlarının üçte birini hayata geçirdi.
TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER
Terörle mücadele şubelerinde işkence şikayetlerinde düşüş trendi devam ediyor. Türk hükümetinin işkenceye sıfır tolerans politikasının neticesi alınmaya devam ediyor. Ancak göz altı süreleri esnasında veya resmi göz altıları dışındaki işkence vakalarında artış kaydedilmiştir. Bununla birlikte işkencede bulunan memurlara yönelik adli veya idari takibatlarda eksiklikler bulunuyor. Gayri müslimlerin gayri menküllerinin geri alımı konusu ile Aleviliğin tanınması konusunda eksiklikler devam ediyor. Hukuki boşluklar sürüyor.
İfade özgürlüğü konusunda da TCK 301. maddesinde değişiklikler yapıldı. Ancak uygulamadaki eksiklikler de izlenmesi gerekiyor. Bu maddenin hakim ve savcılar tarafından nasıl yorumlandığına dair bir bilgi bankasının kurulması da önem taşıyor. İfade özgürlüğünü sınırlayan yasal ve idari düzenlemeler de devam ediyor.
Dernekleşme ve dayanışma hakları açısından da hukuki düzenlemeler AB müktesebatı ile uyumlu. Ancak uygulamada, polisin gösteri hakları olmasına karşın aşırı şiddet kullandığı durumlar oldu. Ayrıca LAMBDA gibi derneklerin kapatılması da AB düzenlemeleri ile tamamen uyumsuz.
Eğitim hakkı alanında okullara kayıt oranı yüzde 90’dan yüzde 97’ye ulaşmıştır. Türkiye bu alanda önemli bir gelişme kaydetmiştir. Ancak anadilin eğitimi konusunda eksiklikler devam ediyor.
Kadın hakları konusunda eksiklikler devam ederken, çocuk hakları kousunda da AB’ye uyum sınırlı oldu. Azınlık hakları konusunda da sınırlı ilerleme kaydedilmiştir.
BİLİM VE ARAŞTIRMA
Bilim ve Araştırma müktesebatı alanında Türkiye AB’ye çok iyi bir uyum sağlamıştır.
EĞİTİM VE KÜLTÜR
Eğitim, gençlik, ve kültür alanında önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Ancak Türkiye’nin, Erasmus programına tüm mali katkısını sağlaması gerekiyor.
ÇEVRE
Türkiye, havanın kalitesi ile atıkların yönetimi konusundaki idari yapılanma açısından önemli gelişmeler kaydetmiştir. Ancak genel uyum hala sınırlı kalmıştır. Sanayii atıkları ve sanayinin çevre kirliliği ile mücadele konusunda eylem sınırlı kalmıştır. Ayrıca genetik açıdan değişmiş organizmalar ile risk yönetimi konusunda hiçbir ilerleme kaydedilmedi.
TÜKETİCİNİN VE SAĞLININ KORUNMASI
Bu alanda bazı gelişmeler kaydedildi. AB’yi tatmin eden yasal uyum sağlanmıştır. Ancak genel anlamda tüketicinin korunmasına yönelik olarak yasal düzenlemelerin ötesinde eylemde eksiklikler bulunuyor.
GÜMRÜK BİRLİĞİ
Gümrük Birliği alanında bazı ilerlemeler kaydedildi. Türkiye ek protokolü hayata geçirmediğinden bu müktesebatı müzakere edemiyor. Gümrükler kanunu AB müktesebatına genel anlamda uyumlu. Ancak serbest ticaret alanları ile duty freeshop’lar alanında Türkiye AB’ye daha fazla uyum sağlamalı. Ayırca sahtecilikle mücadele konusunda da eksiklikleri devam ediyor.
DIŞ İLİŞKİLER
Üçüncü ülkelerle anlaşmalar alanında Türkiye Kosova’ya özel bir anlaşma imzaladı. Ayrıca Arnavutluk ile serbest ticaret anlaşması imzalayan Türkiye, AB’nin ikili anlaşmaları ile uyumlu bir çalışma gerçekleştirdi. İnsani yardım ve kalkınma alanında Türkiye 602 milyon dolarlık mali yardımda bulundu.
DIŞ GÜVENLİK VE SAVUNMA POLİTİKASI
Türkiye, Irak’ın istikrarına yönelik uluslararası çabalara destek vermeye devam ediyor. Irak’a komşu ülkeler çalışmalarına aktif katkıları bulunuyor. AB, PKK’yı bir bölücü terör örgüt olarak niteliyor. Türkiye ile Irak sınırında PKK’nın eylemleri artış kaydetmiştir. Bu çerçevede Türkiye Irak merkezi yönetimi ile Kuzey Irak’taki Kürt bölgesel yönetimi ile PKK’nın eylemlerine son vermek amacıyla temaslarda bulunmuştur.
Türkiye, İran’ın nükleer programı konusunda AB’nin politikalarına destek vermektedir. Ayrıca İran’ı AB ve batılılar ile işbirliğinde bulunması yönünde teşvik etmiştir. Bununla birlikte Ankara, Tahran yönetimi ile enerji işbirliği anlaşması imzalamıştır.
Kafkaslara gelince Türkiye Gürcistan ve Azerbaycan ile yakın bir işbirliği içerisinde bulunuyor.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün, Ermenistan ile ilişkilerin yeniden sağlanması için gerçekleştirmiş olduğu ziyaret, iki ülke arasında ilişkilerin yeniden düzenlenmesi için umut vaat edici.
Ankara Rusya ile Gürcistan arasıdna yaşanan gerginliğin ardından, uzlaştırıcı bir rol üstlendi. Bu çerçevede geliştirilen Kafkaslar İstaktirar ve İşbirliği platformuna AB’nin desteği tamdır.
Ortadoğu barış süreci ile Suriye ile İsrail arasındaki yakınlaşma sürecine Türkiye’nin büyük desteği oldu.
ORTAK DIŞ VE GÜNELİK POLİTİKASI
Türkiye AB’nin ortak dış ve güvenlik politikasına yönede açıklamalarda bulunuyor. Türkiye AB’nin 124 adet dış politika açıklamasından 109’una katılmıştır.
MALİ KONTROL
Bu alanda kısıtlı ilerleme sağlanmıştır.
MALİ VE BÜTÇESEL HÜKÜMLER
Bu müktesebat başlığı bir uyum sürecine ihtiyaç gerektirmiyor. Üyelik anında aday ülke tarafından gerçekleştirilebilir.
ntvmsnbc.com, 28.10.08
|
