Gündem

 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, dış ticaret açığı yılın ilk sekiz ayında yüzde 18.3 artarak 67.57 milyar dolar olarak gerçekleşti.

İhracat Ağustos ayında yüzde 12.9 düşüşle 11.17 milyar dolar, ithalat yüzde 3.4 düşüşle 18.19 milyar dolar oldu.

Reuters anketine göre dış ticaret açığının Ağustos'ta 8.4 milyar dolar, ihracatın 11.1 milyar dolar, ithalatın ise 19.5 milyar dolar olması bekleniyordu.

HSBC Portföy Stratejisti Ali Çakıroğlu, "Beklentilerden iyi gelen Ağustos ayı dış ticaret rakamlarında temel etkili faktör petrol ithalatındaki düşüşün de etkisiyle tahminlerden iyi gelen ithalat olurken, bu trendin Eylül ayinda terse dönebileceğini düşünüyoruz" dedi.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2013 Ağustos ayında bir önceki aya göre ihracat yüzde 0.1 artarken, ithalat yüzde 5.5 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise 2013 yılı Ağustos ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 9.8 azaldı, ithalat yüzde 0.3 arttı.

Enerji ithalatı Ağustos'ta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14.4 azalarak 4.62 milyar dolar olurken, Ocak-Ağustos döneminde ise yüzde 7.5 azalarak, 36.53 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası ihracatı Ağustos'ta yüzde 81.6 düşüşle 432.69 milyon dolar, ilk sekiz ayda ise yüzde 53.4 düşüşle 5.22 milyar dolar oldu. Bu kalemde ithalat Ağustos'ta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0.7 artışla 732.4 milyon dolar, ilk sekiz ayda ise yüzde 81.3 artışla 12.42 milyar dolar oldu.

İthalat tarafında enerji faslını 1.98 milyar dolar ile kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları), 1.32 milyar dolar ile demir-çelik, 1.28 milyar dolar ile elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme verme, televizyon görüntü–ses kaydetme verme cihazları ve bunların aksam parça aksesuarları ve 1.12 milyar dolar ile motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları izledi.

Ağustos ayı ihracatına bakıldığında, bütün kalemlerde ihracatın 1 milyar doların altında kaldığı görüldü.

İhracat tarafında ise en büyük kalem 950 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları olurken, bu fasılı; 937 milyon dolar ile kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları), 775 milyon dolar ile örme giyim eşyası ve aksesuarı izledi.

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, veri sonrası yaptığı yazılı açıklamada, bu yıl dünyada dış ticaretin oldukça durgun seyrettiğini, dış talep zayıf iken, çok canlı bir ihracat beklememek gerektiğini söyleyerek, "Ekonomi Bakanlığı olarak en fazla ağırlık verdiğimiz ve sonuç aldığımız hususlardan biri pazar portföyümüzün genişlemesi. 2009-2012 döneminde toplam 43.6 milyar ek ihracat yapabildik. Bugün de Orta-Doğu ve Uzak-Doğu hariç tüm bölgelere ihracatımızın artışta olduğunu görüyoruz. Artış oranları Afrika'da yüzde 15.4, Güney Amerika'da yüzde 7.2, Kuzey Amerika'da yüzde 16. AB'ye ihracatımızın artması bizim için önemli. (...) AB'de reel anlamda toparlanma başlayınca bundan en olumlu etkilenecek ülkelerden biri Türkiye olacak" dedi.

Altın ve değerli taşlar kalemindeki ithalat artışının cari açığı da yukarı çektiğini beliren Çağlayan, "Geçen sene altın ticaretinde fazla veriyor iken bu sene ilk 8 ayda 7.2 milyar dolar açık verdik" dedi.

TÜİK verilerine göre Avrupa Birliği'nin (AB) ihracattaki payı 2012 Ağustos ayında yüzde 33.7 iken, 2013 Ağustos ayında yüzde 41.4'e yükseldi. AB'ye yapılan ihracat, 2012 yılının aynı ayına göre yüzde 6.8 artarak 4.62 milyar dolar olarak gerçekleşti.

İhracatın ithalatı karşılama oranı 2012 Ağustos ayında yüzde 68.1 iken, 2013 Ağustos ayında yüzde 61.4'e geriledi.

Beklentilerin altında gelen dış ticaret verisi sonrası dolar/TL ilk tepki olarak 2.0411'den 2.04'ün altına indi.


cnnturk.com, 30.09.2013