Gündem
 Gündem > Balyoz Harekat Planı > “'Balyoz'dan yargılananlar da insan”
“'Balyoz'dan yargılananlar da insan”
İstanbul 11 Ağır Ceza Mahkemesi, 102 Balyoz davası sanığı hakkında çıkarılan yakalama emrini kaldırırken AİHS'de yer alan 'adil yargılanma hakkı'nı dayanak gösterdi
İSTANBUL - Balyoz Harekât Planı davası kapsamında 101 emekli ve muvazzaf asker hakkında yakalama kararlarına yapılan itirazı yerinde bulan mahkeme bu kararına dayanak olarak Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni (AİHS) gösterdi.
11. Ağır Ceza Mahkemesi, kararının gerekçesinde uygulamada, kendisi dahil pek çok mahkemenin, İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nin yaptığı gibi tutuklamak amacıyla yakalama müzekkereleri çıkardığını hatırlattıktan sonra ‘Yasaların yanlış veya eksik uygulanması ve işlemin sürekli yapılmış olması onu hukuka uygun hale getirmz” vurgusu yaptı.
28’i muvazzaf general, 17’si emekli general olmak üzere Balyoz davası sanığı 102 asker hakkındaki yakalama kararının kaldırılması Başbakan Tayip Erdoğan ile Genelkurmay Başkanı İlker Bağbuğ’un önceki akşamki buluşmasının yaklaşık bir buçuk saat öncesine denk geldi. Karar, önceki gece 11. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından saat 21.30’da açıkandı. 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararında AİHS’nin adil yargılama ile ilgili altıncı maddesinin gereği itirazın makul olabileceğini, ayrıca suçun vasıf ve mahiyetinin kaçak olmanın yasal unsurlarını gerçekleştirmediğini belirtti.
14 sayfalık kararda şu ifadeler yer aldı: “Hürriyeti bağlayıcı bir sonuç oluşturması nedeniyle AİHS 5/4 maddesinde sanığın yakalama ve tutuklamanın kanuna uygunluğunun denetimini sağlamak için yargı yoluna başvurma hakkı verdiğini açıkça düzenlenmiştir. İç mevzuatta düzenleme olmadığı takdirde bu sözleşme hükümlerine bakılıp buna göre işlem yapılması yasal bir zorunluluktur. Bu itibarla yakalama müzekkerelerine karşı itiraz edilme imkânı bulunduğu anlaşılmıştır.”
‘Yakalama en son karar olmalı’
“Kovuşturma evresinde kaçak sanık hakkında yakalama emri re’sen veya Cumhuriyet savcısının istemi üzerine hâkim ve mahkeme tarafından düzenlenir” denildiği belirtilen kararda, şunlar kaydedildi: “Bu durumda sanıklar hakkında yakalama müzekkeresi çıkarılabilmesi için kaçak olmaları gerekir. Sanıkların bu duruma uymadıkları açıkça görülmektedir. Mahkemenin yapması gereken önce bir kısım sanıklara olduğu gibi davetiye çıkarmak, sanıklar gelmediği takdirde zorla getirme kararı vermek, buna rağmen gelmedikleri veya bulunmadıkları takdirde haklarında yakalama kararı çıkarmaktır.”
Uygulamada, kendi mahkemeleri de dahil pek çok mahkemenin, İstanbul 10. Ağır Ceza’nın yaptığı gibi tutuklamak amacıyla yakalama müzekkereleri çıkardığı anlatılan kararda, ‘yasaların yanlış veya eksik uygulanmasının, o işlemin sürekli yapılmış olmasının’ onu hukuka uygun hale getirmeyeceği belirtildi:
"Bu uygulama bu şekilde’ diyerek hâkimler ve mahkemelere hukuksuz ve kanun dışı iş yapma hakkı doğurur ki, bu da kabul edilemez. Bu nedenlerle İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nin sanıklar hakkında çıkarılan yakalama müzekkerelerini usulen çıkarma imkânının bulunmadığı anlaşıldığından, işin esasına girmeden belirtilen usuli yanlışlık nedeniyle hakkında yakalama müzekkeresi olan sanıkların itirazlarının kabulüne ve yakalama müzekkerelerinin iadesi için Cumhuriyet Savcılığı’na yazı yazılmasına hükmedildi.”
Karara, hâkim Metin Özçelik ise sanıkların tümünün kaçma tehlikesinin bulunduğunun somut olarak anlaşıldığını sanıklar hakkındaki kaçma şüphelerinin devam ettiğini, bu aşamada adli kontrol hükümlerinin yetersiz olduğunu belirterek, şerh koydu. Özçelik, 101 sanığın avukatları tarafından verilen yakalama emrinin kaldırılması yönündeki itirazların reddedilmesini istedi.
Tek tutuklu Şentürk
Yakalama emri çıkarılanlardan emekli Albay Ahmet Şentürk, Afyon’da gözaltına alınmıştı. Şentürk, İstanbul’a getirilerek 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nce tutuklanmıştı. Yakalama emrinin kaldırılması üzerine davanın tek tutuklu sanığı ise Şentük oldu. 11. ağır Ceza Mahkemesi, Şentürk’le ilgili, tutuklamaya itiraz olmadığından bir karar verilmesine yer olmadığı belirtildi.
Eski 1. Ordu Komutanı emekli Orgeneral Çetin Doğan ise, hakkındaki yakalama kararı sonrasında cezaevi yerine hastaneye götürülmüştü. 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nin yakalama kararlarına yapılan itirazların kabul edilmesi sonucu Doğan’da cezaevine gönderilmekten kurtulmuş oldu. Doğan’ın avukatı Hüseyin Ersöz, yaptığı yazılı açıklamada, Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde yaklaşık iki haftadır tedavi gören Doğan’ın doktorlarıyla bugün yaptıkları görüşmede, sağlık durumunun ciddiyetini koruduğu ve tansiyon değerlerinin regüle edilemediğini öğrendiklerini ifade etti.
Taraf, 08.08.2010
‘Balyozcular yakalanmasın’
Balyoz sanığı 102 asker hakkındaki yakalama kararı, 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nce oy çokluğuyla reddedildi. Sanıkların reddi hâkim talebini ise 12. Ağır Ceza geri çevirdi
İstanbul 10’uncu Ağır Ceza Mahkemesi’nin Balyoz Planı davasında 25’i muvazzaf 42 generalin de aralarında bulunduğu 101 sanık hakkında “kuvvetli suç şüphesi” olduğu gerekçesiyle çıkarttığı yakalama emri, üst mahkeme olan İstanbul 11’inci Ağır Ceza Mahkemesi tarafından oy çokluğuyla kaldırıldı. Mahkeme, buna Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin adil yargılama ile ilgili maddesini gösterdi.
Yakalama emrinin itirazına ilişkin talepleri dokuz gündür değerlendiren İstanbul 11’inci Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Şeref Akçay, üye hâkimler Oktay Açar ile Metin Özçelik, dün beş buçuk saatte yaptığı incelemenin ardından kararını açıkladı. 14 sayfadan oluşan kararda, hakkında tutuklama kararı alınan sanık Ahmet Şentürk hakkındaki yakalama emrinin konusuz kaldığı, yakalama emrine ilişkin karar verilmesine yer olmadığına hükmedildiği kaydedildi. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin adil yargılama ile ilgili 6. maddesinin gereği itirazın makul olabileceğine dikkat çekilen kararda, ayrıca suçun vasıf ve mahiyetinin kaçak olmanın yasal unsurlarını gerçekleştirmediği belirtildi.
Reddi hakim talepleri
Balyoz davasının 31 sanığı, 23 temmuzda haklarında yakalama kararı veren İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti yargıçları Davut Bedir, Ali Efendi Peksak ve Murat Üründü’ye ilişkin redd-i hakim talebinde bulundu. Mahkeme, bu talebi değerlendirmesi için dosyayı İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderdi. Balyoz sanıklarının talebi İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nce de reddedildi. Sanık dokuz asker, talepleri reddedilince bir üst mahkemeye itirazda bulundu. Sanıkların itirazları dün üst mahkeme olan İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi heyetince karara bağlandı.
Savcı mütalaasını sundu
Mahkeme heyeti, sanıkların redd-i hakim taleplerini reddeden İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararında gerekçesi ve sonucu itibariyle usulsüzlük ve isabetsizlik görülmediğini kaydetti. Heyet, oy birliği ile sanık avukatlarının itirazlarının reddedilmesine karar verdi. Yakalama kararlarına itirazları değerlendiren Cumhuriyet Savcısı Celal Kara, hazırladığı yazılı mütalaasını dün öğleden sonra İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’ne sundu. YAŞ’ta krize neden olan kararın sonucu dün akşam saat 21.30’da açıklandı.
Yakalanmalılar çünkü...
Karara muhalif kalan üye hâkim Metin Özçelik, sanıklar hakkında yakalama kararı çıkarılmasının ardından 15 gün geçtiğini belirterek, “Buna rağmen kendi istekleriyle adli mercilere gelmedikleri gibi sanıklar hakkında yakalama kararlarına infaz etmekte görevli ilgililerce de yakalama kararının gereğinin yapılmadığı bilinmektedir. Dolayısıyla tüm hususlar göz önüne alındığında sanıkların kaçma tehlikesinin bulunduğu ve adli kontrol hükümlerinin yetersiz kalacaktır’’ dedi. Haklarında yakalama kararı çıkarılan sanıkların tümünün kaçma tehlikesinin bulunduğunun somut olarak anlaşıldığı, sanıklar hakkındaki kaçma şüphelerinin devam ettiği, bu aşamada adli kontrol hükümlerinin yetersiz olduğunu belirten Özçelik, İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nce hakkında yakalama kararı infaz edilen sanık Ahmet Şentürk dışındaki 101 sanık hakkında verilen yakalama emrinin usul ve yasaya uygun olduğunu kaydetti. Karşı oy kullanan üye hâkim Metin Özçelik, “101 sanık hakkında çıkarılan yakalama müzekkerelerinin kaldırılması yönündeki görüşe katılmıyorum” dedi.
Taraf, 07.08.2010
Balyoz'da yakalamalara itiraz kabul edildi
Mahkeme, Balyoz davasında 101 sanığın yakalanması kararına itiraz taleplerini oy çokluğu ile kabul etti.
İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti, "Balyoz Planı" davasının 101 sanığı hakkındaki yakalama emrine yapılan itiraza ilişkin değerlendirmesini tamamladı. 11. Ağır Ceza Mahkemesi "Balyoz Planı" davası kapsamında haklarında yakalama emri çıkartılan 101 sanık avukatının kararın geri alınması yönündeki taleplerini kabul etti.
İTİRAZLAR KABUL EDİLDİ
"Balyoz Planı" davası kapsamında haklarında yakalama emri çıkartılan 101 sanık avukatının kararın geri alınması yönündeki talepleri İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedilmişti. Mahkeme heyeti, başvuruların itiraz olarak değerlendirilmesi için üst mahkeme olan İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi'ne göndermişti. İtirazları değerlendiren 11. Ağır Ceza Mahkemesi yakalama kararına yapılan itirazların kabul edilmesine karar verdi.
Mahkeme heyeti kararında, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin adil yargılama ile ilgili 6. maddesinin gereği itirazın makul olabileceğini, ayrıca suçun vasıf ve mahiyetinin kaçak olmanın yasal unsurlarını gerçekleştirmediğini belirtti. Karara, üye hakim Metin Özçelik şerh koydu. Karar oy çokluğuyla alındı. 23 Temmuz 2010 tarihinde 10. Ağır Ceza Mahkemesi aralarında Emekli Oramiral Özden Örnek, Emekli Orgeneral Halil İbrahim Fırtına ve Emekli Orgeneral Ergin Saygun'un da bulunduğu 102 sanık hakkında yakalama kararı çıkarmıştı.
BALYOZ DAVASINDA TEK TUTUKLU SANIK AHMET ŞENTÜRK
Balyoz davasında hakkında yakalama kararı verilen ve Afyonkarahisar'da polis tarafından gözaltına alınıp İstanbul'a getirilen emekli Albay Ahmet Şentürk, tutuklanarak cezaevine gönderilmişti. Yaşanan gelişme üzerine Ahmet Şentürk'ün avukatının pazartesi günü adliyeye gelerek tutuklamaya itiraz edeceği öğrenildi.
Hürriyet, 07.08.2010
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
