Üçüncü cumhuriyete doğru
ORDU komutasındaki toplu istifanın modern biçimde krizsiz, kavgasız ve son derece normal bir süreç olarak halledildiği gün, Türkiye'de "birinci cumhuriyetsin sona erip "ikinci cumhuriyet"in resmen başladığı gündür.
Burada birinci cumhuriyete de haksızlık, vefasızlık etmek istemiyorum. Çünkü bizler o cumhuriyetin yarattığı kuşaklarız. O sistemin tüm nimetlerinden yararlandık, ama o sistemin kuruluşundan itibaren temelinde yatan eşitsizlikler ve adaletsizlikler de yine bizim kuşağımızı çok üzdü.
Sistemde askerin yeri bizler için daima sorunluydu. Atatürk'e saygımız nedeniyle orduya da inancımızı korumaya çalışıyorduk, ama bazılarımız bu inanca rağmen solcular olarak askerlerin elinde harcandı gitti.
İşkence görenlere, hayatı kararanlara rağmen bu kurumu yıpratmamak için acılarımızı içimize attık. Tavırlarımıza kılıflar bulabilmek için birtakım teoriler oluşturduk. (Milli demokratik devrim tartışmaları.)
Birinci cumhuriyetin temelinde, kuruluş aşamasında dindarlarla sorunlar vardı. Bunun ekonomik temelleri de vardır. Bu konu biraz uzun olduğundan şimdi tekrar açıklamaya girmeyeceğim, sonra istenirse yaparım.
Ülkenin çoğunluğu ile birinci cumhuriyet bu yüzden hiçbir zaman barışamadı. Sistem daima içinde stresler taşıdı. Bu stresler zaman zaman irtica soruşturmaları ve başörtülülere yapılan haksızlıklar olarak patlama gösterdi.
Cumhuriyetin aydınları, temel sistem destekleri nedeniyle bu haksızlıklara yeterince ses çıkaramadılar. İktidarlar da sistemin devamını sağladılar.
Cumhuriyet sisteminde ilk büyük kırılma, AKP'nin iktidara gelmesiyle yaşandı. Kendi kısırdöngüsü içinde yaşayıp giden birinci cumhuriyet sistemi, iktidar desteğini ilk kez kaybetti.
Bu arada daha da önemli bir şey oldu. Birinci cumhuriyet üzerine aydınlar arasında var olan konsensüs bozuldu. Aydınlar, sistemin yetersizliği ve haksızlıkları üzerine tartışmaya başladılar. İktidarın değişmesinden daha çok sistemin üzerinde asıl bu değişim baskısı oluşturdu.
Askerin koruyucusu olduğu sistemin gerçekten de korunmaya değip değmediği açıkça tartışıldı.
Ve en sonunda komutanların istifasıyla birinci cumhuriyet resmen bitti, ikinci cumhuriyet zamanı başladı. Aslında değişim, komutanların bayrağı teslim etmeleriyle olmuş gibi; çünkü istifanın oluş ve sonuçlandırılış biçimi bir yumuşak geçişin yaşandığını gösteriyor.
BU DÖNEM KISA SÜRECEK
Ancak bu ikinci cumhuriyet döneminin kısa süreceğini düşünüyorum.
Yok yok askerden bir tepki filan beklemiyorum gayet tabii ki, artık o zamanlar hatta çağlar geçip geride kaldı.
Ama buna rağmen ikinci cumhuriyet kısa sürecek; çünkü Türkiye üçüncü cumhuriyetine hazırlanıyor.
Bunun işaretleri her tarafta var. Üçüncü cumhuriyet, ülkenin Kürt sorununun kalıcı çözüme ulaştırılmasıyla başlayacak ve 2023'ten önce biz gerçekten yepyeni bir Türkiye'ye kavuşacağız.
BAŞKANLIK SİSTEMİ
Birinci cumhuriyetten üçüncüye geçiş aynen bu sıralamayla olmalıydı; çünkü başka tarihi bir süreç olabilmesi mümkün değildi.
Tarihin bir diyalektiği tabii ki var, ama tarih onu yapanlar olmadıkça kendi iç dinamiğini yani diyalektiğini mümkün değil gerçekleştiremez.
Bu değişimin de öznesi Recep Tayyip Erdoğan oldu. Eğer üçüncü cumhuriyete gerçekten geçebilirsek Erdoğan da 2023'e cumhuriyetin başkanı olarak girer ve uzun süre de o makamda kalır.
Serdar Turgut, haberturk.com
12.08.2011
|
