Gündem
 Gündem > Ekonomik Gündem > Japonya ve Çin’in zoraki el sıkışması
Japonya ve Çin’in zoraki el sıkışması
PEKİN—Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve Japonya Başbakanı Shinzo Abe soğuk da olsa el sıkışarak aralarındaki ilişkide buzları çözebilecek potansiyel adımı attılar.
İki liderin de göreve gelmelerinin üzerinden iki yıl sonra gerçekleşen ilk ikili görüşme 30 dakikadan daha az sürdü. İkilinin bir araya gelirken yansıyan görüntülerinde sıcak ortam işareti görülmezken el sıkışırken yüzlerine yansıyan soğuk ifade dikkatleri çekti.
Pekin’de düzenlenen Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) forumu kapsamında burada bulunan iki lideri bir araya getirmek için perde arkasında haftalarca doğun görüşmeler yapıldı.
Toplantının hemen ardında Abe yaptığı açıklamada, “Ortak çıkar ilişkisi prensibine döndükçe Japonya ve Çin’in ilişkilerini geliştirmeye dönük adımlar attığını düşünüyorum.” dedi.
Abe’nin yakın danışmanlarından Katsunobu Kato ise yaptığı açıklamada toplantının centilmen ve doğal bir ortamda geçtiğini ve iki liderin masada yan yana oturduğunu söyledi.
Pekin, toplantının Abe’nin isteği üzerine yapıldığını belirtti. Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada toplantıda Xi’nin sık sık tarihi sorunlara değindiğini ve Abe’yi geçmişteki savaşla ilgili hassasiyetlerinin devam ettiği konusunda uyardığını kaydetti.
Dışişleri Bakanlığı toplantıda Xi’nin “Tarihi sorunlar 1,3 milyar Çinlinin duygularını ilgilendiriyor. Bu durum bölgesel barış, istikrar ve gelişmelerle de ilgili. Japonya’nın komşular arasındaki ortak güveni güçlendirecek daha çok şey yapacağını umut ediyorum.” dedi.
Abe’nin danışmanı Kato da toplantıda Abe’nin barışçıl bir ulusun yolunu izleme taahhüdünde bulunduğu söyledi.
Gerçekleştirilen toplantı muhtemelen Abe için diplomatik bir zafer olarak görülecek. Abe uzun zamandır Xi ile toplantı yapmayı amaçlıyordu.
Abe açıklamasında, “İki lider arasında diyalog başlatması için APEC zirvesinin yarattığı fırsatı kullanmak için büyük çaba sarf ettik. Bu, Devlet Başkanı Xi Jinping ile yaptığımız toplantıda fark ettiğim şey oldu.” dedi.
Toplantı iki hükümetin Cuma günü yaptıkları açıklama ardından geldi. Açıklamada iki ülkenin siyasi, diplomatik ve güvenlik alanlarında diyaloğu aşamalı bir şekilde devam ettireceği ve amaçlarının ilişkileri ileriye taşımak olduğu kaydedildi.
İki komşu arasında tarihte yaşanan savaş ve Doğu Çin Denizi’ndeki adalar konusundaki iddialaşmalar şiddetli çatışmaların çıkabileceği yönünde endişeleri doğurmuş bu da iki ülke arasında yatırımlara ve ticarete zarar vermişti.
Kato’ya göre Abe, iki ülkenin halkları arasında ortak anlayışı yaratması, ekonomik ilişkileri daha da geliştirmeleri, Doğu Çin Denizi’nde işbirliğine gitmeleri ve Doğu Asya’da istikrarı sağlamaları gerektiğini söyledi.
Abe ayrıca iki tarafın deniz kazalarını önlemek için acil müdahale mekanizması oluşturacaklarını da ifade etti. Tokyo sürekli olarak Çin’e denizde tansiyonun yükselmesini engelleyecek bir sistem kurması çağrısında bulunuyordu.
Abe, “Bu tarz bir sistemi hayata geçirecek yönetimsel ve pratik çalışma başlatacağımıza inanıyorum” dedi.
Son toplantı Aralık 2011’den bu yana Japonya ve Çin arasında gerçekleştirilen ilk ikili zirve de oldu.
Abe, “Komşularımızın ve birçok ülkenin Japon ve Çin liderler arasında diyaloğun başlamasını umut ettiğinin farkındayım. Bu tarz isteklere yanıt verebilecek durumdayız ve ilişkilerimizi tamir etmek için adımlar atmaya başladık” dedi.
Diplomatlar Çin’in bölgedeki öncü konumu gösterebilmesi için Xi’in ABD Başkanı Barack Obama ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de katıldığı ABEC forumunu kullanmayı istediğini belirtiyor.
Hem Xi hem de Abe seleflerine kıyasla daha etkin liderler olarak görülüyor. Göreve gelmelerinin üzerinden iki yıl geçmişken Xi, Çin’i modernleştirme adımları atarken Abe kısmen Çin’e de yanıt vermek için daha kararlı dış politika izledi.
wsj.com.tr, 10.11.2014
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
