Gündem
 Gündem > Ekonomik Gündem > Merkez Bankası TL zorunlu karşılığa faiz ödeyecek
Merkez Bankası TL zorunlu karşılığa faiz ödeyecek
İSTANBUL—Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) TL zorunlu karşılıklara faiz ödemeye başlayacağını açıkladı. Bu hamle TCMB Başkanı Erdem Başçı’nın para politikasında gevşemeye gitmeden ekonomik büyümeyi güçlendirme konusundaki son çabası olarak görülüyor.
TCMB’nin resmi açıklamasına göre banka TL zorunlu karşılıklara, 2014 için ortalama fonlama maliyetinin 700 baz puan altında faiz ödeneceğini açıkladı. 20 Ekim itibariyle ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti yüzde 8,26 seviyesinde bulunuyor.
Açıklamada 2015 için ise ödemelerin Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarının sonunu iş gününde yapılacağı belirtildi. 2015’te ödenecek faiz oranının belirlenmesinde ise Mevduat (M) ve özkaynak (Ö) toplamının brüt krediye (K) oranı 100*((M+Ö)/K göz önünde bulundurularak ortalama fonlama maliyetinin 500 veya 700 puan eksiğinin dikkate alınacağı kaydedildi.
Merkez Bankası konuyla ilgili, “Dengeli büyüme ve yurt içi tasarrufları güçlendirmek amacıyla TCMB çekirdek yükümlülüklere ilave bir destek sağlayacaktır. Bu doğrultuda çekirdek yükümlülük rasyoları (mevduat artı özkaynağın kredilere oranı) daha yüksek olan finansal kuruluşlara kendi durumlarını bozmadıkları sürece daha yüksek faiz ödenecektir” açıklamasını yaptı.
Ayrıca, bankaların “mevduat ve katılım bankaları”, “kalkınma ve yatırım bankaları” ve “finansman şirketleri” olmak üzere üç gruba ayrılacağı, her grup için yukarıdaki formülün ayrı ayrı hesaplanacağı belirtildi.
Atılan adım analistlerin beklentilerine paralel gerçekleşti. Burgan Yatırım Başekonomisti Haluk Bürümcekçi fonlama maliyetinin altında bir ödeme kararının alındığı belirterek, “Ama bu oran sabit değil. Fonlama maliyeti yükselince bu faiz de yükselecek. Bu da Rezerv Opisyon Mekanismasının (ROM) sermaye çıkışı dönemlerindeki ters çalışması problemini azaltacak” ifadelerini kullandı.
Tera Menkul Değerler raporunda, “Genel olarak bunun bankalar üzerinde olumlu ancak sınırlı bir etkisinin olması bekleniyor,” ifadesini kullandı. Borsa İstanbul Banka Endeksi açıklamalara sınırlı tepki verdi.
Başçı bu hamlenin sinyallerini Mart ayında vermişti.
Merkez Bankası dengeli büyümeyi desteklemek için pazartesi günü borçlanma oranlarını yüzde 0.2 azaltırken ihracat reeskont kredilerini de artırmıştı.
Türkiye’de büyüme oranı ikinci çeyrekte yüzde 2.1’e yavaşlayınca hükümet yetkililerinden iş dünyasının önünü açmak ve zayıf yerel talebi güçlendirmek amacıyla daha düşük faiz oranı talebi gelirken TCMB 820 milyar dolarlık ekonomiyi teşvik etmek için alternatif yollar arıyor.
Ancak enflasyon Eylül itibariyle yüzde 5 hedefine rağmen 8.9 seviyesinde seyrederken ve gelişen piyasalardaki genel satışlarla liranın Temmuz sonundan itibaren dolar karşısında yüzde 7’nin üzerinde zayıflamasıyla perşembe günkü aylık toplantıda politika yapıcılar üzerinde sıkılaştırma baskıları bulunuyor.
The Wall Street Journal anketine katılan 8 ekonomiste göre Merkez Bankası bir haftalık repo oranını yüzde 8.25’te, gecelik borçlanma oranını yüzde 7.5’te ve gecelik borç verme oranını yüzde 11.25’te tutacak.
Brown Brohers Harriman & Co. döviz stratejisti raporunda, “Hükümet yetkilileri bankanın faiz indirmesi için baskılara devam edecek ancak gelişen piyasa algısı negatif ve lira hala baskı altında olduğundan şu an bir faiz indirimi piyasa tarafından çok olumsuz karşılanır,” ifadesine yer verildi.
Başçı’nın salı günkü zorunlu karşılıklara faiz ödeme kararı Ekim 2010’daki faiz ödemelerini durdurma kararının tam tersi oldu. O sırada zorunlu karşılıklara ödenen faiz oranı yüzde 5 seviyesindeydi. TCMB döviz zorunlu karşılıklara verilen faiz ödemelerini Aralık 2008’de durdurmuştu.
Türk bankaları lira zorunlu karşılıkların sadece yüzde 15’ini tutuyor.
wsj.com.tr, 21.10.2014
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
