Gündem

 Deniz Feneri Balyoz Harekat Planı
 Demokratik Açılım İrtica Eylem Planı
 Siyasi Gündem Ergenekon
 Ekonomik Gündem 

 Gündem > Ekonomik Gündem > Yükselen doların 5 olası sonucu

 Yükselen doların 5 olası sonucu
Fed, diğer merkez bankalarına kıyasla global ekonomik krizi daha iyi yönetti. Şimdi de daha hızlı ekonomik büyüme ile ödüllendiriliyor. Bunun nedeni kaya gazı rezervlerinin kullanılarak rekabet gücünün ABD lehine dönmesi de olabilir.

Belki de eski bir deyişi hatırlamak işe yarayabilir: körler ülkesinde tek gözlü adam kraldır: Japonya, Euro Bölgesi ve İngiltere devasa miktardaki borç yükü, aşırı derecede cömert olan refah sistemleri ve yaşlanan nüfusla uğraşıyor. Böylesi bir durumda ABD'nin bir numaraya yerleşmemesi çok zor.

Açıklaması ne olursa olsun doların yeniden değerlenmesinin global ekonomi üzerinde büyük etkileri olacaktır.

Doların güçlenmesinin olası beş sonucunu şöyle sıralamak mümkün:

1. Euro Bölgesi'nde parasal genişleme adımlarının yavaşlaması: Avrupa ekonomisinin depresyona ve deflasyona doğru ilerlemesi ile Avrupa Merkez Bankası kendini parasal genişlemeye hazırlamaya başladı. Ancak doların güçlenmesi euronun zayıflaması anlamına geliyor ki bu da ihracatçılara destek sağlayacaktır. Ekonomiyi ayağa kaldırmak için ise yeterli olmaz. Büyümeye destek sağlaması ise Almanların parasal genişlemeye yönelik eleştirilerini sertleştirmeleri için yeterli olur. AMB yine de bazı adımlar atabilir ama bu adımlar ekonominin ihtiyaç duyduğundan çok daha ılımlı olabilir.

2. Çin'de canlandırmanın hızlanması: Çin'in finansal sistemi sarsılıyor, büyüme modelinde ise bazı çatlaklar oluşmaya başlamış durumda. Ancak doların güç kazanmasından en çok faydayı Çin sağlayacaktır. Peki neden? Elinde bulundurduğu devasa rezervler sayesinde. 2013 sonu itibariyle Çin'in elinde 3.8 trilyon dolar değerinde döviz rezervi vardı, (yalnızca beş yıl önceki miktarın iki katı). Rezervler bir miktar çeşitlendirilmiş olsa da büyük çoğunluğu hala dolar. Doların yükselmesi Çin ekonomisini destekleyecek ve politika yapıcılara sistemdeki talebi arttırmaları için daha fazla esneklik sağlayacak..

3. Birleşme ve satın alma patlaması: Bu yıl birleşme ve satın almalarda zaten bir sıçrayış var. Doların yükselmesi ile bu trend daha da güçlenebilir. Büyük ABD şirketleri nakit açısından kendilerini daha zengin hissedecekler. Yalnızca yerel satışları ile karları artmayacak, bankada tuttukları para da değerlenecek.

Avrupa borsalarının zayıf olduğu, euronun gerilediği düşünülürse bir Alman mühendislik şirketini, bir Fransız lüks ürün imalatçısını ya da İspanyol bir perakende zincirini satın almak için harika bir fırsat olacak. En azından birkaç CEO'nun bu fırsatı kullanmaması sürpriz olur.

4. Ayaklanmlar görülebilir: Dolar güç kazandığında genellikle emtia fiyatları zayıflar ve gelişmekte olan piyasalar sorun yaşamaya başlar. Para miktarı yüksekken otoriter hükümetlerin iktidarları devam edebilir ama para azaldığında çok kısa bir süre içinde kendilerini sorun yaşarken bulabilirler.

Dolardaki yükselişin son dönemdeki bazı ayaklanmaların ana tetikleyicisi olduğunu öğrenirseniz şaşırmayın. Örneğin; Venezuela hükümeti pek de stabil görünmüyor. Suudi Arabistan'ın karşı karşıya olduğu bazı sorunlar var, kaos sınırlarına çok da uzak görünmüyor. Vladimir Putin'in pozisyonunun güvende olduğunu düşünmeyin bile.

5. Bitcoin'in zayıflaması: Dijital paralar başta olmak üzere alternatifler kağıt paraya karşılık kendilerine bir yer buldu. Bir yandan da dolara rakipler. Bitcoin ile rakiplerine bu kadar çok talep olmasının nedenlerinden biri birçok işin artık dijital ortamda yapılması.

Nedenlerden bir diğeri ise dolara olan güvenin azalması. Dolar gerilerken altın gibi bitcoin de değer biriktirme aracıydı. Dolar yeniden değer kazanmaya başlarsa bitcoinin cazibesi azalacak ve değeri düşecektir.

wsj.com.tr, 24.09.2014

 


Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.