Gündem
 Gündem > Siyasi Gündem > Torba kanun Meclis'ten geçti
Torba kanun Meclis'ten geçti
Madencilerin çalışma koşullarından öğretmen atamalarına birçok düzenleme içeren torba kanun Meclis'ten geçti. Milli güvenlik, kamu düzeninin korunması ve suç işlenmesinin önlenmesi amacıyla internet sitelerine erişim 4 saatte engellenebilecek.
İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'da da değişikliğe gidilerek, erişimin engellenmesi kararının gereğinin yerine getirilmesinde azami süre 24 saatten 4 saate indiriliyor.
Milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması, suç işlenmesinin önlenmesi nedenlerinden bir veya birkaçına bağlı olarak, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde, erişimin engellenmesi Telekomünikasyon İletişim Başkanı'nın talimatı üzerine, Başkanlık tarafından yapılacak. Erişim sağlayıcıları Başkanlıktan gelen erişimin engellenmesi taleplerini en geç 4 saat içinde yerine getirecek. Başkan tarafından verilen erişimin engellenmesi kararı, başkanlık tarafından 24 saat içinde sulh ceza hâkiminin onayına sunulacak. Hâkim kararını 48 saat içinde açıklayacak.
İnternette trafik bilgisi Telekominikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) tarafından ilgili işletmecilerden temin edilerek, hâkim tarafından karar verilmesi halinde ilgili mercilere verilecek.
Tanıtıcı bilgilerine usulüne uygun olarak internet sitesinde yer vermeyen içerik, erişim ve yer sağlayıcılara verilecek para cezasının üst sınırı 10 bin liradan 50 bin liraya çıkarıldı. Düzenlemeyle, bir içerikle kişilik hakları ihlâl edilen kişilerin doğrudan içerik ve yer sağlayıcıyla ulaşması ve içeriğin kaldırılması için uyarıda bulunması amaçlanıyor.
Fazla mesaiye düzenleme
Meclis'te kabul edilen tasarıya göre, yeraltı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmayacak. Yeraltı işlerinde bir gün dahi çalışanlar kıdem tazminatından yararlanabilecek.
İşverenler, işçilerin ücretlerinin ödenip ödenmediğini kontrol etmekle ve varsa ödenmeyen ücretleri işçilerin banka hesabına yatırmakla yükümlü olacak.
Zorunlu ve olağanüstü çalışılması gereken durumlar dışında, yeraltı maden işlerinde çalışanlara fazla mesai yaptırılamayacak.
Yeraltı maden işlerinde çalışanlara zorunlu ve olağanüstü hallerde haftalık 36 saati aşan her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde 100 artırılmasıyla ödenecek.
Kanunla yeraltında çalışan işçiler için yıllık ücretli izin sürelerinin 4 gün artırılması öngörülüyor. Böylece, yeraltında çalışan ve 5 yıldan az kıdeme sahip bir işçinin iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile daha fazla belirlenmediği durumlarda en az 18 gün yıllık ücretli izin hakkı olacak.
Yeraltı maden işlerinde çalışanlar için yeraltındaki çalışma süresi haftada en çok 36 saat olacak, günlük çalışma süresi 6 saati geçemeyecek.
Madencilerin emeklilik yaşı 50'ye düşüyor
Maden işçilerinin 55 olan emeklilik yaşı 50'ye düşürülecek.
Manisa Soma'daki maden faciasında hayatını kaybedenlerin eş ya da çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa kardeşlerinden birisine istihdam sağlanacak. Ölenlerin SGK'ya olan bütün borçları silinecek ve hak sahibine aylık bağlanacak.
İş adamları Soma'da hayatını kaybeden madencilerin yasal mirasçılarına konut yaptıracak ve bu konutlar kurayla dağıtılacak.
Kıdem tazminatına esas hizmet süreleri
Kanunla, kıdem tazminatına ilişkin düzenlemeler de yapılıyor. Buna göre, alt işverenin değişip değişmediğine bakılmaksızın, aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait iş yerlerinde çalışmış olanların, bu şekildeki çalışma sürelerine ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait iş yerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit edilecek.
Kıdem tazminatları, çalıştırıldığı son kamu kurum ve kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına aktarılacak. Kıdem tazminatı tutarı, iş yerlerinin bütçe tertibinde ve gider kalemlerinde yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenecek.
İşçilere ödenecek kıdem tazminatı, kamu kurum veya kuruluşları arasında kendi payları oranında dağıtılacak. Buna göre, kamu kurum veya kuruluşu işçiye kıdem tazminatını öderken, bu kıdem tazminatının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet süresine ilişkin kısmını o kurumdan tahsil edecek. Ancak merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında buna göre tahsil işlemi yapılmayacak.
Linyit ve taşkömürü çıkarılan işyerlerinde, yeraltında çalışan işçilere ödenecek ücret asgari ücretin iki katından az olamayacak.
İş Sağlığı ve Güvenliği kanunu
Uluslararası denizyolu ve havayolu taşımacılığı yapan araçların trafiğinde İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uygulanmayacak.
İşveren; çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi ile 10 ve daha fazla çalışanı bulunan ve "çok tehlikeli" sınıfta yer alan işyerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirecek. Öğrenci statüsünde olan çırak ve stajyerler, çalışan sayısının toplamına dahil edilmeyecek.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında alınması gereken sağlık raporları iş yeri hekiminden alınacak. 10'dan az çalışanı bulunan ve az tehlikeli işyerleri için, kamu hizmet sunucuları veya aile hekimlerinden alınabilecek.
İşveren sendikaları, işçilerin sigorta primlerinin işveren payının ödemelerinde kullanılmak ve nakit mevcudunun yüzde 25'ini aşmamak üzere, karşılıksız yardıma dayalı dayanışma ve yardım fonu oluşturabilecek.
Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'na göre, kurulu bulunduğu işkolunda en az yüzde 1 üye şartı, Ekonomik ve Sosyal Konseye üye konfederasyonlara üye olmayan işçi sendikaları için yüzde 3 olarak uygulanacak. İşkolu barajı yüzde 1'e sabitlenecek.
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca uzun dönem ikamet iznine sahip olanlara da süresiz çalışma izni verilebilecek. Yabancıların, süresiz çalışma izni alabilmesi için toplam 6 yıllık kanuni çalışma süresi, 8 yıla çıkarılıyor. 11 Nisan 2014'ten önce süresiz çalışma izni verilen yabancıların hakları saklı kalacak.
Yurt dışında çalıştıkları süreyi borçlanabilecek
Kanunla, Türkiye'de doğup çıkma izni alarak Türk vatandaşlığını kaybedenlerin yurt dışında Türk vatandaşı olarak çalıştıkları süreleri için borçlanmalarına imkan tanınacak.
Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde Türk sigortasına girişinden önce akit ülke sigortasına girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm bulunan ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların, akit ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilecek.
Tüp bebek için kolaylık getiriliyor
Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun'un kapsamına girenler, tüp bebek uygulanmasında verilecek destek için aranan, "Son 3 yıl içinde diğer tedavi yöntemlerinden sonuç alamama" ve "En az 5 yıldır genel sağlık sigortalısı olma" şartlarından muaf olacak.
Başka tıbbi bir yöntemle mümkün olmaması nedeniyle yapılacak yardımcı üreme yöntemi tedavisi dışındaki yardımcı üreme yöntemi tedavisinde, katılım payı ilk denemede yüzde 30, ikinci denemede yüzde 25, üçüncü denemede yüzde 20 oranında uygulanacak.
35 bin öğretmen atanacak
35 bini öğretmen, bini de Milli Eğitim Bakanlığı'nın diğer hizmet sınıfı kadrolarına olmak üzere, 31 Aralık 2014 tarihine kadar 36 bin atama yapılacak.
4-C'lilerle ilgili yeni düzenleme
Özelleştirme uygulamaları nedeniyle iş akitleri, kamu ya da özel sektör işverenlerince feshedilen ve Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun kapsamında diğer kamu ve kuruluşlarına nakil hakkı bulunmayan personel de yaşlılık ya da malullük aylığı almaya hak kazanıncaya kadar istihdam edilebilecek.
Vergi cezaları silinmeyecek
Vergi asıllarının tamamı, cezaların tamamı yeniden yapılandırma kapsamında tahsil edilecek.
İl özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğine haiz kuruluşlarının borçları, ikişer aylık dönemler halinde en fazla 36 eşit taksitte ödenebilecek.
Kanuna göre, tahsilinden vazgeçilecek alacaklar şöyle:
- 30 Nisan 2014 tarihinden önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları.
- 2014 yılına ilişkin olarak 30 Nisan 2014 tarihinden önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamlarından; 30 Nisan 2014 tarihinden önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezalarından, 30 Nisan 2014 tarihinden önce, Askerlik Kanunu, mülga Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun, Milletvekili Seçimi Kanunu, Karayolları Trafik Kanunu, Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun, Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun, Karayolu Taşıma Kanunu, Nüfus Hizmetleri Kanunu, Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun ve Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun, Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun gereğince verilen idari para cezaları.
Azami 18 taksitte ödenecek
Taksitle ödenmek istenmesi halinde borçluların başvuru sırasında 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri gerekecek.
Yasak yerlerde tütün kullanımına verilen 120 TL altında kalan idari para cezaları tebliğ edilmeyecek, tebliğ edilenlerin alacakların tahsilinden vazgeçilecek.
Karayolları Genel Müdürlüğü Kanunu gereğince verilen idari para cezası ile birlikte ilgilisine tebliği gereken ve tutarı 12 TL ve altında kalan geçiş ücretleri tahsilinden de vazgeçilecek.
Emlak vergisi, çevre temizlik vergisi ve bunlara bağlı vergi cezaları, belediyelerin su abonelerinden su kullanımından kaynaklanan alacakları, büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları hakkında da bu kanundaki düzenlemeler uygulanacak.
SGK borçlarında gecikme cezası affı
Kanun, SGK borçlarını da yeniden yapılandırarak, gecikme cezası ve gecikme zammını yeniden düzenliyor. Buna göre, 2014 yılı nisan ayı ve önceki aylara ilişkin ödenmemiş olan sigorta primi, emeklilik keseneği, kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi için hesaplanacak tutarın ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Spor kulüpleri kapsamda
İl özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlar, SGK borçlarını ikişer aylık dönemler halinde azami 36 eşit taksitte ödeyebilecek.
Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol Federasyonu ve özerk spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve Türkiye'de sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüpleri, SGK ile Maliye'ye olan borçlarını ikişer aylık dönemler halinde azami 42 eşit taksitte ödeyebilecek.
Sosyal güvenlik kurumlarından emekli olup kamu idarelerinde çalışmaları nedeniyle aylıkları kesilmesi gerekenlere ödenen yersiz aylıkların tahsili de yapılandırma kapsamına alındı.
Yapılandırılmadan esnaf, sanatkar ve çiftçiler de faydalanacak
Kamu borçlarının yapılandırılmasından esnaf, sanatkar, çiftçi ve diğer bağımsız çalışanlar da faydalanacak. Söz konusu çalışanlarda prim borçları nedeniyle sigortalılık süreleri durdurulmuş olanlardan, kanunun yürürlüğe girmesinden sonra 3 ay içinde başvuruda bulunarak, primlerini ödemeleri halinde sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi değerlendirilecek.
Kamu görevlilerinin atamaları
Aralarında valiler, büyükelçiler, il emniyet müdürleri, kaymakamlar, bakan yardımcıları, genel müdür ve yardımcıları gibi üst düzey yöneticilerin bulunduğu görevliler ile farklı atama usullerine tabi olsalar dahi daire başkanı ve üstü görevlere, sivil memurlar hariç kolluk teşkilatlarının kadrolarına açıktan, naklen veya vekaleten yapılan atama ve bu görevlerden alınma, bu görevlerle ilgili yer değiştirme, göreve unvan değişikliği işlemleri hakkında verilen mahkeme kararlarının gereği, ilgilinin kazanılmış hak aylık dereceğine uygun başka bir kadroya atanması suretiyle iki yıl içinde yerine getirilecek.
Kamu görevlileri hakkındaki atama, görevden alma, göreve son verme, naklen veya vekaleten atama, yer değiştirme, görev ve unvan değişikliği işlemleriyle ilgili verilen iptal ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin mahkeme kararlarının gereğini yerine getirmeyen kamu görevlisi hakkında ceza soruşturması ve kovuşturması yapılamayacak ancak disiplin hükümleri saklı olacak.
Belediyeler öğrenci yurtları yapacak
Belediyeler, orta ve yüksek öğrenim öğrenci yurtları yapacak veya yaptıracak.
İl sınırları içinde büyükşehir belediyeleri, belediye ve mücavir alan sınırları içinde il belediyeleri ile nüfusu 10 bini geçen belediyeler, meclis kararıyla; turizm, sağlık, sanayi ve ticaret yatırımlarının ve eğitim kurumlarının su, termal su, kanalizasyon, doğal gaz, yol ve aydınlatma gibi altyapı çalışmalarını faiz almaksızın 10 yıla kadar geri ödemeli veya ücretsiz olarak yaptırabilecek. Bunun karşılığında yapılan tesislere ortak olabilecek.
Sağlık, eğitim, sosyal hizmet ve turizmi geliştirecek projelere İçişleri Bakanlığı'nın onayı ile ücretsiz veya düşük bir bedelle amacı dışında kullanılmamak kaydıyla taşınmaz tahsis edebilecek.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nca takip ve tahsil edilen alacaklar da yeniden yapılandırılıyor. 30 Nisan 2014'ten önce ödenmemiş gümrük vergileri ve cezaları ile bunlara bağlı idari para cezaları, faiz, gecikme faizi ve gecikme alacakları yerine, enflasyon farkının ödenmesi halinde, faiz ve gecikme faizi gibi diğer alacaklardan vazgeçilecek.
Merkezi sınavlara ilişkin davalar hızlanacak
Milli Eğitim Bakanlığı ve ÖSYM'nin merkezi sınavları hakkında açılan davalarda hızlı yargılama öngörülüyor. Merkezi sınavlar veya sonuçlarına ilişkin dava açma süresi 10 gün olacak. Dava dilekçesinin tebliğinden itibaren 3 gün içinde savunma yapılacak. Bu süre bir kereliğine ve en fazla 3 gün uzatılabilecek. Yürütmenin durdurulması kararı verilemeyecek.
Bu davalar dosyanın tekemmülünden itibaren en geç 15 gün içinde karara bağlanacak. Verilen nihai kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren 3 gün içinde temyiz yoluna başvurulabilecek. Temyiz istemi en geç 15 gün içinde karara bağlanacak. Bu davalar açılmadan önce üst makamlara başvurma hakkı olmayacak.
Aday öğretmenlik
Aday öğretmenliğe atanabilmek için Milli Eğitim Bakanlığı'nın yanı sıra ÖSYM'nin yapacağı sınavda başarılı olma şartı kaldırılıyor. Böylece aday öğretmenliğe atanma sınavını Milli Eğitim Bakanlığı yapacak. Aday öğretmenler, bir yıl sonunda hem yazılı hem sözlü sınava değil, yazılı veya sözlü sınava tabi tutulacak.
Öğretmenlerin hizmet sürelerine, isteğe bağlı il içi veya il dışı yer değiştirmelerine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenecek.
Gündelikçilere kolay sigortalılık
Ev hizmetlerinde aynı kişi yanında ay içinde 10 günden az çalışanlar adına günlük kazanç alt sınırının yüzde 2'si oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi çalıştıranlar tarafından ödenecek. Bu kişiler hakkında hastalık sigortası hükümleri uygulanmayacak. Bu kişiler, emeklilik ve genel sağlık sigortası primlerini istemeleri halinde kendileri yatıracak. Süresi içinde ödenmeyen primin ödenme hakkı düşecek.
Ev hizmetlerinde bir kişiyi ayda 10 günden az çalıştıranlar işveren sayılmayacak. İş kazası ve meslek hastalığı olaylarında, birisini ev hizmetinde çalıştıranlar işverenlerin yükümlülüklerinden muaf olacak.
Ev hizmetinde 10 günden fazla çalışanlar, "hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar" kapsamında sigortalı yapılacak. Sigorta bildirimini en geç çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar yapmayan işverene asgari ücret tutarında ceza kesilecek.
Bucaklar kaldırılıyor
Tüm illerde bucaklar kaldırılıyor. Kaldırılan bucaklara bağlı belde ve köyler, bucağın bağlı olduğu idari birime bağlanacak.
Sınır değişikliği
İstanbul'da Ataşehir ve Ümraniye ilçelerinin hudutları, 04 ve E-80 karayolu sınır olarak tayin edilerek yeniden belirleniyor.
Yüzde 2 hasılat payı
Engelliler Hakkında Kanunun'daki düzenlemeyle, 19 Şubat 2014 tarihini takip eden altı aylık süreden sonra üretilen sürücü koltuğu hariç 9 veya daha fazla oturma yeri olan araçlardan erişilebilir olmayanlara şehir içi ve şehirler arası yolcu taşıma hizmeti için izin veya ruhsat verilemeyeceği hükmü, yürürlükten kaldırılıyor.
Maden işlerinde çalışma saatleri konusunda kanunla yapılan değişiklik, 1 Ocak 2015'te yürürlüğe girecek.
Kanunda, araç muayenesini zamanında yaptırmamış olanlar için 31 Aralık 2014 olarak öngörülen süreyi, Bakanlar Kurulu, 30 Haziran 2015'e kadar uzatmaya yetkili olacak.
aljazeera.com.tr, 10.09.2014
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
