Gündem

 Deniz Feneri Balyoz Harekat Planı
 Demokratik Açılım İrtica Eylem Planı
 Siyasi Gündem Ergenekon
 Ekonomik Gündem 

 Gündem > Ekonomik Gündem > Türkiye’nin inovasyon karnesi kırıklarla dolu

Türkiye’nin inovasyon karnesi kırıklarla dolu

Küresel rekabet ortamında ekonomik gelişmede en etkili faktör olan inovasyonun önemi artıyor.

Tüm dünyanın gündeminde olan inovasyon, aynı zamanda ülkelerin gelişmişliklerinin göstergesi olarak kabul ediliyor. Son yıllarda Ar-Ge çalışmalarına yoğunlaşan ülkelerin inovasyon karnelerindeki gözle görülür artışın aksine, aralarında Türkiye’nin de yer aldığı gelişmekte olan ülkelerde durum pek de parlak değil.

Dünyanın en önemli işletme okullarından INSEAD’ın hazırladığı ve ülkelerin inovasyon performanslarını ölçen ‘Küresel İnovasyon Endeksi’ne göre Türkiye, 142 ülke arasında en inovatif 68. ülke oldu. Endekse göre 2013 yılında inovasyonda ilk 10’da İsviçre, İsveç, İngiltere, Hollanda ve ABD bulunuyor. Farklı endekslerde ülkelerin sıralaması zaman zaman değişiklik gösterse de ülkeler ilk 10 içerisindeki yerlerini pek kaptırmaya niyetli değil. 2012 yılında ABD 10. sıradayken 2013 yılında ‘5. En İnovatif Ülke’ düzeyine yükseldi. Aynı şekilde İngiltere de 5. sıradan 3. sıraya yükselmeyi başardı.

Ekonomilerini inovasyon üzerinden büyütmeyi amaçlayan zirvedeki ülkelerin inovasyon yatırımları da dikkat çekiyor. İnovasyon endeksinde zirvede yer alan İsviçre’nin yılın ilk 3 ayındaki Ar-Ge yatırımı 11 milyar dolar iken, TÜİK verilerine göre Türkiye 2013’ün tamamında sadece 11,1 milyar dolar Ar-Ge yatırımı yapmış. İsviçre’nin GSYH içerisinde Ar-Ge’ye ayırdığı pay yüzde 2,9 oranında gerçekleşirken Türkiye’de ise Ar-Ge harcamalarının GSYH’ye oranı sadece yüzde 0,92. Zirvede yer alan İsviçre’nin Ar-Ge rakamlarına bakıldığında listede yer alan diğer ülkelerin İsviçre’ye göre daha yüksek harcamalar gerçekleştirdikleri gözlemleniyor. ‘Küresel İnovasyon Endeksi’ne göre en inovatif ikinci ülke seçilen İsveç’in Ar-Ge harcaması 14 milyar dolar. İsveç’in GSYH içerisinde Ar-Ge harcamalarına ayırdığı payın ise yüzde 3,40 olduğu gözlemleniyor. İsveç daha çok demir-çelik, işlenmiş gıdalar, motorlu taşıtlar sektörlerinde Ar-Ge ve inovasyon çalışmaları yapıyor. ABD’nin Ar-Ge harcaması 465 milyar dolar, 1.000 kişi başına düşen Ar-Ge personeli ise 8,08.

TÜİK rakamlarına göre ise Türkiye, son 10 yıldır düzenli bir şekilde GSYH içerisindeki Ar-Ge harcamalarını artırmasına rağmen 2013’te Türkiye’nin Ar-Ge harcamaları 11,1 milyar dolar, Ar-Ge harcamalarının GSYH’ye oranı yüzde 0,92, kişi başına Ar-Ge harcaması ise 166 dolar olarak gerçekleşti. Türkiye’de Ar-Ge ve inovasyon artışının gözlemlendiği alanlar ise özel sektör ve yükseköğrenim alanında.

İhracatta büyümenin en etkin yolunun inovasyona yatırımla mümkün olduğunu belirten ekonomi çevreleri, inovasyona daha fazla yatırım yapılması gerektiği görüşünde. İnovasyon sayesinde daha az maliyetle daha yüksek ihracat rakamlarına ulaşıldığını ifade eden Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, Çin’i buna örnek gösteriyor. Deloitte’un ABD Rekabet Konseyi işbirliği ile hazırladığı ‘Küresel Üretim Rekabet Gücü’ endeksi 2013 raporuna göre Çin’in inovasyonda ABD’yi bile geride bırakacağı konuşuluyor. Raporda Çin’i Almanya, ABD, Güney Kore, Kanada ve Japonya, Hindistan, Tayvan, Brezilya ve Singapur takip ediyor. Aynı sıralamada Türkiye, kendisine 20. sırada yer bulabiliyor.

‘Temel işleri yapmaktan kurtulup fark oluşturmalıyız’

Dünya Ekonomik Forumu’nun ‘Küresel Rekabet Raporu’nda da Ar-Ge ve inovasyona yatırım yapan ülkelerin yine üst sıralarda yer aldığını söylemek mümkün. Tıpkı Küresel İnovasyon Endeksi’nde olduğu gibi Küresel Rekabet Raporu’nda da ilk sırayı İsviçre alıyor. Türkiye’nin sıralaması 148 ülke içerisinde 44. Sürdürülebilir başarıyı yakalamak için Türkiye’nin her zaman kaliteye ihtiyacı olacağını dile getiren Türkiye Kalite Derneği (Kalder) Başkanı Hamdi Doğan’a göre uluslararası rekabete hazır olmamız açısından bu şart. Doğan, “İnovasyon yani yenileşim konusunda Türkiye’nin yapması gerekenler var. Artık temel işleri yapmaktan çıkıp farkı oluşturmak yolunda çaba göstermemiz gerekiyor. Türkiye’nin hedefinin bu olması lazım.” dedi.

 

Zaman, 27.04.2014


Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.