Gündem
 Gündem > Siyasi Gündem > HSYK düzenlemesinde değişiklik
HSYK düzenlemesinde değişiklik
Hükümet, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun yapısını değiştiren kanun teklifinde değişikliğe gitti. Düzenlemeden 2 madde çıkarılıyor. 14 madde de değiştiriliyor.
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yapısında değişiklik öngören düzenlemeden 2 madde çıkarılıyor. 14 madde de değiştiriliyor. Buna göre, 38 ve 41. maddeler tekliften çekilecek.
38. madde Yargıtay, Danıştay ve Türkiye Adalet Akademisi genel kurullarından seçilecek kurul üyeliği için her üyenin üyelerin toplam sayısı kadar oy kullanılmasını öngörüyordu.
41. madde ise, daire kararlarına karşı itirazla ilgili. Kararı veren daireyi numarayı izleyen daireye itiraz edilebilecekti. İtirazlar artık Genel Kurul'a yapılacak. İktidar partisi vereceği önergeler ile 14 madde de değişikliğe gidecek.
Yapılacak değişiklik ile HSYK Genel Kurulu 12 üye ile toplanabilecek.
Ayrıca daire sayılarının yeniden düzenleyen madde de değişiklik yapılacak. HSYK'nın 3 dairesi de 7'şer üyeden oluşacak.
TBMM GENEL KURULU'NDA GERGİNLİK
Gündüz saatlerinde ise TBMM Genel Kurulu’nda konuşma yapan AK Parti Gaziantep Milletvekili Şamil Tayyar, BDP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ile tartıştı. Tartışmanın büyümesi üzerine TBMM Başkanvekili Sadık Yakut birleşime 5 dakika ara verdi.
BDP grup önerisi aleyhinde söz alan AK Parti Milletvekili Şamil Tayyar, konuşmasının başında BDP’li Hasip Kaplan'ın ismini kullanınca Genel Kurul’da tansiyon yükseldi.
Kaplan, Tayyar ile tartışmaya başladı. Kürsüdeki konuşmasında Tayyar, Kaplan’a, ‘Şov yapma, terbiyesizlik yapma’ diye karşılık verdi. Tartışmanın büyümesi üzerine TBMM Başkanvekili Sadık Yakut birleşime ara verdi.
Birleşime ara verildikten sonra Kaplan ve Tayyar arasında tartışma bir süre daha devam etti. Araya vekillerin girmesiyle gerginlik yatıştırıldı.
TBMM Genel Kurulu'nda, grup önerilerinin ardından gündeme geçildi.
Muhalefet, HSYK yasa teklifinin "Anayasa'ya aykırı" olduğu gerekçesiyle itiraz etti.
HSYK yasa teklifi için Komisyon ve Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın yerine oturmasının ardından söz alan CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi, teklifin 21 maddesinin daha önce kabul edildiğini belirterek, düzenlemenin Anayasa'ya aykırı olduğunu savundu.
"Ne değişti de teklif yeniden görüşülüyor " diye soran Hamzaçebi, Adalet Bakanı Bozdağ'ın kendilerini bilgilendirmesini isteyerek, stratejilerini buna göre belirleyeceklerini kaydetti.
MHP Grup Başkanvekili Yusuf Halaçoğlu, halk oyuyla değiştirilen bir düzenlemenin yasal düzenlemeyle değiştirilemeyeceğini savunurken, BDP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan da teklifin görüşmelerine ilişkin itirazda bulundu.
AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş ise Anayasa'nın HSYK ile ilgili maddesine işaret ederek, Anayasa'ya aykırı bir durumun olmadığını ve teklifin görüşmelerine kaldığı yerden devam etmesi gerektiğini söyledi.
Hamzaçebi, yeniden söz alarak, "Anayasa'ya aykırılık iddiası bu kadar güçlüyken görüşmelere devam etmek yanlış. Görüşmelere ara verin. Anayasa'ya aykırılık konusunda Hükümet'in alacağı tavrı bilmeden görüşmeleri devam ettirmek doğru olmaz" dedi.
TBMM Başkanvekili Sadık Yakut, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'a, "Yasayı niye çektiniz Sayın Bakan" diye sordu.
Bozdağ, görüşülen düzenlemenin yasa teklifi olduğunu, görüşmelerin Meclis'in uhdesinde bulunduğunu belirterek, düzenlemede Anayasa'ya aykırılık düşünmediklerini söyledi. Bozdağ, Anayasa'nın HSYK ile ilgili maddesine de uygun olduğunu, "Durması anayasa alakalı değil. Teklif, Anayasa'ya uygun hükümler içeriyor. Teklif üzerinde Komisyon'da bazı değişiklikler yapıldı, Genel Kurul'da da bazı değişiklikler yapılması mümkündür. Teklifin görüşmelerinin durmasının Anayasa ile alakası yok. Çekilen bir şey yok" diye konuştu.
CHP'li Hamzaçebi'nin itirazlarını sürdürmesi üzerine Yakut, "Görüşmelere devam etmek durumundayız. Ara verelim, Sayın Bakan sizi bilgilendirsin" diyerek Bakan Bozdağ ve grup başkanvekillerini görüşmeye çağırdı. Yakut, birleşime ara verdi.
TBMM Başkanvekili Sadık Yakut'un, muhalefetin itirazları üzerine verdiği ve 45 dakika süren arada, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ile muhalefet partilerinin grup başkanvekilleri, Başkanlık Divanı arkasında bir araya geldi. Yakut, birleşimi açtıktan sonra muhalefete söz verdi.
CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi, verilen arada Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın teklifte yapmayı düşündükleri değişiklikler konusunda gruplara bilgi verdiğini belirterek, "Bu, tamamen Bakanı dinleme mahiyetinde bir görüşmeydi. Maddelere yönelik müzakere yapılmadı. Anayasa'ya aykırı olduğunu ileri sürdüğümüz bazı düzenlemeler konusunda Hükümet adım atıyor ama halen Anayasaya aykırılığı çok açık olan bazı düzenlemeler teklifte olduğu gibi korunuyor. Örneğin, teftiş kurulu başkanının, başkan yardımcılarının atanması, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte teftiş kurulu başkan ve yardımcılarının görevinin sona ermesi ve benzeri bazı düzenlemelerdeki anayasaya aykırılıklar devam ediyor. Sayın Bakan sadece bilgi verdi, müzakere yapmadık. Sayın Bakan'a verdikleri bilgiler için teşekkür ediyorum" diye konuştu.
MHP Konya Milletvekili Faruk Bal da Bozdağ'ın HSYK ile ilgili yasa teklifinde iyileştirici önergelerle düzenlemeler yapılacağına dair bilgi verdiğini belirterek kendisine teşekkür etti. Bal, "Ama özü itibarıyla teklifin Anayasaya aykırılığı konusundaki görüşümüz devam etmektedir" dedi.
Konuşmaların ardında teklifin görüşmelerine geçildi. "Temel kanun" olarak iki bölüm halinde görüşülen teklifin 21 maddesi, daha önce kabul edilmişti. Teklifin 22. maddesi üzerinde verilen önerge üzerinde söz alan CHP istanbul Milletvekili Mahmut Tanal, iktidarın da "paralel yapı"nın da hedefinin laik Cumhuriyeti yok etmek olduğunu ileri sürdü. Kendisi hakkında Meclis'e gelen
fezlekeyi Adalet Bakanı Bozdağ'a gösteren Tanal, "Yüreğiniz varsa, yargınıza, polisinize güveniyorsanız sizin fezlekenizi de getirin yargılanalım" diye konuştu.
Tanal'ın süresi bitmesine rağmen konuşmasını sürdürmesi üzerine Başkanvekili Yakut, birleşime bir saat ara verdi.
TBMM Genel Kurulu'nda HSYK'nın yapısında ve görevine ilişkin esaslarda değişiklik öngören kanun teklifinin görüşmeleri, CHP'li milletvekillerinin süreleri dolmasına rağmen konuşmaya devam etmek istemeleri üzerine yaşanan gerginlikler nedeniyle sık sık kesiliyor.
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin 23. maddesi üzerindeki önerge hakkında konuşan CHP Çorum Milletvekili Tufan Köse, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan hakkında "Karşımızda dört dörtlük diktatör var" dedi.
AK Parti'li milletvekillerinin tepki gösterdiği Köse, "Bu Başbakan her şeyi kontrol etmek istiyor. Kıyafetinize karışıyor, belediyeyi yönetmek istiyor, basına ayar veriyor, çocukların sayısına karışıyor" diye konuştu.
AK Parti'li milletvekilleri Köse'ye tepki göstermeye devam ederken, CHP Grup Başkanvekili Engin Altay da yerinden ayağa kalkarak, AK Parti'li milletvekillerine tepki gösterdi. AK Parti ve CHP milletvekilleri arasında karşılıklı laf atmalar, bağrışmalar oldu.
TBMM Başkanvekili Sadık Yakut, tansiyonun yükselmesi üzerine birleşime ara verdi.
Aradan sonra konuşmasına devam eden Köse, CHP'nin AK Parti'ye rağmen milletin ahlakına, laikliğe sahip çıkacağını söyledi.
Teklifin Başbakan Erdoğan'ın 17 Aralık operasyonundan korktuğu için getirildiğini öne süren Köse, kendisine laf atılan AK Parti sıralarına, "Sarhoş lafını iade ediyorum" diye seslendi.
Köse'nin, süresinin dolmasına rağmen konuşmasına devam etmesine AK Parti sıralarından itiraz edildi. Bu sırada Başkanvekili Yakut, 23. madde üzerinde AK Parti'nin verdiği önergeyi oylattı. Köse yerine geçerken, AK Parti'liler tarafından yuhalandı. Yakut, birleşime bir kez daha ara verdi.
ELİTAŞ: ALLAH BELASINI VERSİN
Aradan sonra söz isteyen AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, kendilerinin diğer partilerin genel başkanlarının kişiliğini hedef alan konuşma yapmadıklarını ve yaptırmadıklarını, diğer partilerin de kişiliklerine ve genel başkanlarına bir şey söylemesine izin vermeyeceklerini belirtti.
Eleştirileri dinlediklerini anlatan Elitaş, "Kim milletin tek kuruşuna tenezzül ettiyse Allah belasını versin. Kim iftira ediyorsa da Allah belasını versin. Kim masumiyet karinesini ihlal ediyorsa Allah belasını versin" dedi.
Milletvekillerinin kürsüyü işgal etme hakkına sahip olmadığını vurgulayan Elitaş, "Buraya çıkan milletvekili İçtüzüğe uyacak. Kuralsızlığa kim meydan veriyorsa buna katlanır. Biz bu yasayı çıkarmaya kararlıyız, çıkaracağız. Kimse buna mani olamayacak" diye konuştu.
Milletvekillerini tahrik ederek parlamentonun çalışmasını kimsenin engelleyemeyeceğini kaydeden Elitaş, "AK Parti grubuna sesleniyorum; hiçbir tahrike kapılmayacağız. Buraya kim çıkarsa çıksın, ne söylerse söylesin sabırla dinleyeceğiz ama hakarete, kürsü işgaline, milletvekilinin sözünü kesmeye fırsat vermeyeceğiz" dedi.
Sataşmadan söz alan CHP Grup Başkanvekili Enin Altay ise Elitaş'a, "Siz bostancıbaşı değilsiniz. Velev ki kürsü işgaline başladım. Görevliler bellidir. Yeri gelir kürsü işgali yapılır. Bu kürsüyü korumak Meclis Başkanlığı'nın, idare amirlerinin işidir, sizin işiniz değil" diye konuştu.
Elitaş'ın Genel Kurul'u tahrik ettiğini savunan Altay, "Sayın Elitaş, 'Biz daha kalabalığız, sizi döveriz' dedi. Bu kürsü babanın değil, milletin kürsüsü. Bu millet bizi buraya gönderdi. Sizin tehdidinizden dolayı kürsüde 10 dakika duracağım. Gel de indir bakalım" dedi.
Kürsüde konuşmadan bekleyen Altay'a, AK Parti sıralarından tepki gösterilirken, TBMM Başkanvekili Yakut, idare amirlerini göreve çağırdı.
Bu sırada, Yakut'un yaptırdığı oylamayla AK Parti önergesi ve 23. madde kabul edildi.
AK Parti'li TBMM İdare Amiri Salim Uslu Altay'ın yanına giderek, ikna etmeye çalıştı. Bu sırada Yakut, birleşime 5 dakika ara verdi.
Birleşim tekrar açıldığında bu kez CHP Manisa Milletvekili Hasan Ören ile AK Parti İstanbul Milletvekili Bülent Turan arasında tartışma çıktı. Milletvekilleri arasındaki bağrışmalar üzerine Yakut, dördüncü kez birleşime 5 dakika ara verdi.
Bu arada, teklifin 23. maddesinde kabul edilen önergeyle HSYK'nın genelge düzenleme yetkisinin sınırları yeniden belirlendi.
Buna göre HSYK, adli ve idari yargı hakim ve savcılarını mesleğe kabul etme, atama ve nakletme, geçici yetki verme, yükselme ve birinci sınıfa ayırma, kadro dağıtma, meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar verme, disiplin cezası verme, görevden uzaklaştırma ile hakim ve savcılar hakkında denetim, araştırma, inceleme ve soruşturma yapılması konularına münhasır olmak üzere genelge düzenleyebilecek.
HSYK TEKLİFİNDE 1. BÖLÜM TAMAM
TBMM Genel Kurulu'nda, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yapısında değişiklik yapan kanun teklifinin 1. Bölümü kabul edildi.
Temel kanun olarak, iki bölüm şeklinde ele alınan Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin kabul edilen maddelerine göre, meslekleriyle ilgili staj ve araştırma yapacak, kurs, eğitim, öğrenim görecek, iç veya dış burstan yararlanan hakim ve savcılar, Adalet Bakanlığı tarafından yurtdışına gönderilecek.
HSYK'nın, Adalet Bakanlığı'nın merkez ve taşra teşkilatında, bağlı ve ilgili kuruluşlarında, uluslararası kuruluş veya mahkemelerde ya da geçici yetki veya görevlendirmeyle başka kurum, kurul veya kuruluşlarda görev yapanlar dışındaki hakim ve savcıları yutdışına gönderme yetkisi de kaldırılacak.
HSYK'nın, yurtdışına gitmek için şahsi olarak özel burs sağlayan hakim ve savcılara aylıksız izin verme yetkisi olmayacak.
Hakim ve savcıların, dış temsilciliklerde, uluslararası mahkeme veya kuruluşlarda muvafakatleri alınarak görevlendirilmesini Adalet Bakanlığı yapacak.
Hakim ve savcıların meslek içi eğitimleri de bundan böyle HSYK yerine, Türkiye Adalet Akademisi'nce yaptırılacak. Bu eğitimin usul ve esasları, HSYK'nın görüşü alınarak Türkiye Adalet Akademisi'nce hazırlanan yönetmelikte belirlenecek.
AKADEMİ GENEL KURULU'NDA DEĞİŞİKLİK
Türkiye Adalet Akademisi'nde Genel Sekreterlik pozisyonu kaldırılacak. Adalet Akademisi Başkanlığı, başkan ile üç başkan yardımcısından oluşacak.
Adalet Akademisi Başkanı ile başkan yardımcılarının seçiminde ayrı esaslar uygulanacak. Başkanlık için 3 adayı Türkiye Adalet Akademisi Yönetim Kurulu yerine Adalet Bakanı gösterecek. Başkan, yürürlükteki kanunda olduğu gibi Bakanlar Kurulu tarafından görevlendirilecek ya da atanacak.
Yürürlükteki kanun uyarınca başkanla aynı kriterlerin geçerli olduğu başkan yardımcıları ise Adalet Bakanı tarafından görevlendirilecek ya da atanacak.
Süresi biten başkan ve yardımcılarının 2 dönem daha göreve devam etme imkanı bir dönemle sınırlandırılacak.
Türkiye Adalet Akademisi'nde kaldırılacak genel sekreterlik yerine çeşitli daire başkanlıkları kurularak hizmet birimleri oluşturulacak. Daire başkanlıklarına Adalet Bakanı tarafından atama yapılacak.
Akademi Başkanlığına bağlı yeni hizmet birimleri oluşturuluyor. Mali hizmetlere ilişkin görevler, insan kaynakları ile ilgili görevleri yerine getiren birimden ayrılarak, "Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı" tarafından yürütülecek.
Genel Kurul'a Askeri Yargıtay Başkanlar Kurulu, Askeri Yargıtay üyeleri arasından bir üye; Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulu Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nin hakim sınıfından olan üyeleri arasından bir üye; HSYK, kurul üyeleri arasından bir üye seçecek. Adalet Bakanı birinci sınıf olan ve birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş adli yargı hakim ve savcıları arasından 4, idari yargı hakim ve savcıları arasından 2 üye görevlendirecek.
Yükseköğretim Kurulu, hukuk fakültelerinin öğretim üyeleri arasından 2 üye, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu en az 15 yıl fiilen mesleği icra etmiş avukatlar arasından 1 üye, Türkiye Noterler Birliği Yönetim Kurulu birinci sınıf noterler arasından bir üye seçecek. Adalet Akademisi Başkanı ve yardımcıları Genel Kurul'un tabii üyesi olacak.
Türkiye Adalet Akademisi Genel Kurulu sadece Nisan ayında toplanacak.
Akademide verilen hizmetler karşılığında alınacak ücretlerin onaylanması, Adalet Akademisi Genel Kurul'un görevleri arasından çıkarılıyor.
Türkiye Adalet Akademisi Yönetim Kurulu'nun beş asıl, üç yedek üyesi; Genel Kurul üyeleri arasından seçilecek.
Adalet Akademisi Denetim Kurulu, Genel Kurulun kendi üyeleri arasından seçtiği üç asıl iki yedek üyeden oluşacak.
Türkiye Adalet Akademisi'nde ders vermekle görevlendirilecek adli ve idari yargı hakim ve savcılarını, muvafakatleri alınarak, Adalet Akademisi Başkanı'nın talebiyle Adalet Bakanı görevlendirecek. Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi üyesi ile askeri yargı hakim ve savcıları ve noterlerin ders vermesi için kendi kurumlarının uygun görüşü gerekecek.
Adalet Akademisi için yapılacak görevlendirmelerde bir yıllık süre şartı aranmayacak. Görevlendirmeler Başkan'ın talebi üzerine Adalet Bakanı tarafından yapılacak. Hakim ve savcıların görevlendirilmesinde HSYK'nın, Adalet Bakanlığı'ndaki hakimler hakkında Bakan'ın uygun görme kararı şartı yürürlükten kaldırılacak.
Başkan'ın talebi üzerine Bakan tarafından, adalet uzman yardımcıları ve uzmanları da Akademide görevlendirilebilecek.
Kurul müfettişliği tanımı içinde yer alan HSYK Başkanı ve başkan yardımcıları, bu tanımdan çıkarılıyor.
HSYK, adli ve idari yargı hakim ve savcılarını mesleğe kabul etme, atama ve nakletme, geçici yetki verme, yükselme ve birinci sınıfa ayırma, kadro dağıtma, meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar verme, disiplin cezası verme, görevden uzaklaştırma ile hakim ve savcılar hakkında denetim, araştırma, inceleme ve soruşturma yapılması konularına münhasır olmak üzere genelge düzenlemekle görevli olacak.
Hakim ve savcılar hakkında "araştırma yapılmasına yer olmadığına ilişkin işlemlere olur vermek" görevi, HSYK Başkanı olan Adalet Bakanı'nın görevleri arasından çıkarılıyor. Hakim ve savcılar hakkında inceleme ve soruşturma yapılmasına yer olmadığına dair işlemlere "olur" vermek ise Başkan'ın görevleri arasında olacak.
ntvmsnbc.com, 14.02.2014
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
