Gündem
 Gündem > Ekonomik Gündem > Küresel görünümdeki değişim yatırımcıların içini kararttı
Küresel görünümdeki değişim yatırımcıların içini kararttı
Son haftalarda ortaya çıkan bir dizi istenmeyen verinin ardından küresel ekonomik büyümeye yönelik iyimserlik yerini derinleşen bir şüpheye bıraktı.
Uyarı sinyalleri fazla: Dünya genelinde düşüşe geçen hisse fiyatları, ABD ve Çin'den gelen ekonomik verilerin hayal kırıklığı yaratması, Türkiye, Hindistan ve Güney Afrika'nın da aralarında bulunduğu büyük gelişen ülkelerde telaşla yapılan faiz artışları ve şirket kazanç verilerinde hayal kırıklığı yaşanabileceği söylentileri. Bütün bunlar küresel ekonominin 2014 yılının başında olduğu sağlam bir duruş sergilemiyor olabileceği sinyallerini veriyor.
Bir diğer yakından izlenen veri ise Cuma günü ABD'den gelecek olan istihdam verisi olacak. Fakat bu raporun da kötü kış hava şartlarından dolayı diğer raporlar gibi tam anlamıyla doğru izlenimi veremeyip küresel ekonomik görünümdeki belirsizliği artırabilir.
Yatırımcılar günlerdir küresel hisselerdeki ani düşüşün arkasındaki nedeni anlamaya çalışıyorlar. Muhtemel tetikleyiciler içinde: Federal Reserve tarafından piyasaların 2012 ve 2013 yıllarında tırmanmasını sağlayan varlık alımlarının azaltılma çabaları ve gelişen piyasalarda başlayacak bir krizin bulaşıcı olma ihtimali.
Fakat hisse piyasalarının, ekonomik büyüme ve karlara yönelik beklentilerin aşırı büyümesinden dolayı yıla kötü bir başlangıç yaptığı görülüyor.
Yatırımcıların çoğu yeni yıla ABD'nin sonunda yüzde 2'lik yavaş büyüme döngüsünden kurtulacağını düşünerek girdi. ABD otomobil satışları, imalat, konut satışları ve istihdamda gelen kötü veri serileri sonrasında bu yıl daha hızlı bir büyümenin mümkün olup olmayacağına dair şüpheler artmaya başladı.
ABD hisse piyasalarındaki satışlar Salı günü durakladı. Dow Jones endeksi yüzde 0.47 yukarıdan kapanarak 15445.24 puana çıktı. Fakat şu ana kadar ortaya çıkan hasar da gözardı edilecek nitelikte değil. Dow bu yıl şu ana kadar yüzde 7 düştü. Japonya'nın Nikkei endeksi ise bu yüzde 14 gerilerken, Hong Kong'un Hang Seng Endeksi yüzde 8 düşmüş durumda. Euro Stoxx 50 Endeksi yüzde 5, Brezilya'nın Bovespa Endeksi ise yüzde 9 aşağıda.
Harvard Üniversitesi ekonomisti Kenneth Rogoff, "ABD belki de herkesin beklediği o sağlam yılı geçiremeyecek" yorumunu yaptı. Rogoff yine de böyle bir şüphenin Davos'ta firma yöneticileri ve politika yapıcılardan edindiği izlenime ters düştüğünü belirtti. Rogof, "Orada küresel ekonomide her şeyin iyi gideceğine dair inanılmaz bir iyimserlik hissettim" dedi.
J.P. Morgan ekonomistleri 2013 yılında yüzde 2.4 olan küresel büyümenin bu yıl yüzde 3 olacağını ve gelişmiş ülkelerdeki iyileşmeler tarafından yukarı çekileceğini tahmin ediyordu. Cuma günü müşterilere gönderilen bir notta banka ekonomistleri küresel ekonomiyi aşağı çekebilecek faktörleri yanlış değerlendirmiş olabileceklerini itiraf etti.
J.P. Morgan'ın şef ekonomisti Bruce Kasman, "Küresel ekonomi geçtiğimiz yılın sonuna doğru yaklaşırken bir patlama gösteriyordu" dedi ve ekonomik görünümün şimdi eskiye göre daha riskli olduğunu belirtti.
Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin'den gelen hayal kırıcı veriler de piyasalar üzerinde etkisini gösterdi. Bunun yanında Hindistan, Güney Afrika ve Türkiye gibi gelişen ülkelerde merkez bankaları faiz artışına giderek kendi büyümelerine yönelik beklentileri düşürdü.
Rogoff, "Belki Çin çok daha yavaş büyüyecek. Belki de gelişen piyasalarda dört veya beş yıl sonra gelecekmiş gibi görünen sorunlar dört veya beş ay sonra gelecek" dedi.
Hisselerin yanında tahvil faiz oranları da tedirginlik sinyalleri gönderiyor. Küresel ekonomik büyüme ve enflasyona yönelik görünüm kötüleştiğinde düşmeye başlayan ABD 10 yıllık tahvil faizleir yıl başında yüzde 3.04 iken şimdi yüzde 2.62'ye geriledi. Japon, Alman ve İngiliz tahvil faizleri de geriledi.
Öte yandan öne çıkan bir başka varsayım ise küresel büyümeyi dizginleyen bazı engellerin yok olmaya başladığı yönündeydi. Her ne kadar bu iyimserlik erken ortaya çıkmış olsa da son dönemlerdeki kötü ekonomik veriler Aralık ve Ocak aylarındaki kötü kış şartlarından da etkilenmiş olabilir.
wsj.com.tr, 05.02.2014
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
