Gündem
 Gündem > Ekonomik Gündem > Bitcoin'in bilinmeyen mucidi
Bitcoin'in bilinmeyen mucidi
Bir tanesi bin dolar sınırını aşan ve son zamanlarda altın ile kıyaslanmaya dahi başlanan sanal para birimi bitcoinin ortaya çıkışı insanoğlunun yaratılışı misali sır perdesi ile dolu.
2008 yılının Kasım ayında internet ortamına "Bitcoin: Noktadan Noktaya Elektronik Para Sistemi" isimli 9 sayfalık bir yazı düşer. Kapalı bir mail listesinde yayınlanan ve bitcoin isminin ilk kez geçtiği bu yazının Satoshi Nakamoto takma adını kullanan biri tarafından kaleme alındığı biliniyor. İlk bakışta bu takma isimden yola çıkarak en azından bu kişinin ya da kişilerin Japon olduğunu düşünebilirsiniz ancak işin aslı öyle olmayabilir.
Evet, kimse Satoshi Nakamoto'nun kim ya da kimler olduğunu bilmiyor. Ya da bilenler varsa da bunu açıklamıyor. Bilinen bir şey varsa o da 2010 yılının sonlarına doğru bilinmeyen bir nedenden ötürü gizemli mucidin internet dünyasında bir daha faal olmadığı. Tabii kendisinin bitcoinin bugünkü kadar revaçta olmadığı ilk zamanlarda sahip olduğu bu sanal para nedeni ile milyar dolarlık bir servet elde etmiş olduğu tahmin ediliyor. Satoshi Nakamoto'nun kim olduğu ile ilgili bilinenler teoriden öteye gitmiyor.
Satoshi Nakamoto kimdir?
Her ne kadar kesin olarak kendisinin kim olduğunu bilmiyorsak da ne yaptığını çok iyi biliyoruz. Bitcoin protokolünün mucidi olan bu gizemli kişi Kasım 2008 yılında ilk kez kapalı bir mail grubunda yayınladığı bitcoin yazısı ardından 2009 yılında bitcoin yazılımının ilk versiyonunu yayınlar. Mail grubu aracılığı ile bu proje ile ilgili diğer üyeler ile birlikte çalışır ancak 2010 yılının sonunda bu gruptan bilinmeyen bir nedenle ayrılır. Bu süre zarfında diyalog içerisinde olduğu kişilere kendisi ile ilgili hiçbir bilgi vermemeye özen gösterir. Kendisi son kez Nisan 2011'de bitcoin projesinde rol alan bir kişi ile iletişime geçerek "başka şeyler üzerinde çalıştığını" söyler. O zamandan bu yana da kendisinden bir daha haber alınamaz.
Peki bu kişi Japon mu?
Bir kitaba kapağına bakarak değer vermemek en iyisi. "Satoshi" açık görüşlü, zeki, bilge kişi anlamlarına geliyor. "Nakamoto" sözcüğü iki kelimeden oluşuyor. "Naka" orta, içinde ya da ilişki anlamlarına gelirken "Moto" soy ya da temel manalarına geliyor. Tabi burada sorun bu ismi oluşturan kelimelerin her birinin birden çok manası olması.
Tabi bir takma isimden yola çıkarak da kendisinin Japon olup olmadığını söyleyemeyiz. Hatta bu kişinin bir erkek olduğunu farz etmek dahi hatalı olur. Bir kişiyi işaret eden bir takma isim yerine bir grubu da işaret ediyor olabilir.
Bu kişinin gerçekte kim olduğunu bilen birileri var mı?
Bildiğimiz kadarıyla hayır. Bu kişinin gerçekte kim olduğu ile ilgili haftalık dergi The New Yorker ve yılda 10 baskı çıkaran Fast Company dergisi tarafından araştırmalar yapıldı. The New Yorker'ın araştırması iki muhtemel adaya kadar ilerledi: Michael Clear ve Vili Lehdonvirta. Fast Company'nin araştırmasında ise bir şifreleme patenti başvurusu yapan Neal King, Vladimir Oksman ve Charles Bry ile ilişkili dolaylı kanıtlar bulundu. Şifreleme patentine 15 Ağustos 2008 yılında başvurulurken bundan 72 saat sonra bitcoin.org alan adının satın alınması araştırmada dikkat çeken bir detay. #20100042841 numaralı patent başvurusu bitcoin sistemine benzer ağ ve şifreleme teknolojilerini kapsıyor. Ayrıca başvuru forumunda geçen "…pratik olmayan sayısal dönüş" ifadesi "Bitcoin: Noktadan Noktaya Elektronik Para Sistemi" isimli 9 sayfalık yazının giriş bölümündeki ifade ile birebir aynı. Ancak patent başvurusuna başvuran bu üç kişi de kendilerinin Satoshi Nakamoto oldukları iddialarını reddediyor. Mayıs 2013'te ise filozof Ted Nelson Japon matematikçi Shinichi Mochizuki'nin Satoshi Nakamoto olduğunu iddia etti. 2013'ün ilerleyen aylarında ise İsrailli araştırmacılar Dorit Ron ve Adi Shamir, Ross William Ulbricht'ın bitcoin manifestosunu yazan kişi olduğu iddiası ile ortaya çıktılar.
The New Yorker'tan Joshua Davis ise İrlanda'nın başkenti Dublin'deki Trinity Üniversitesi'nin Kriptografi bölümünden mezun Michael Clear'ın bitcoinin mucidi olduğuna inanıyor. Davis bu sonuca Nakamoto'nun internet ortamında yazdığı 80 bin kelimeyi analiz ederek ve dilbilimsel ipuçlarını kullanarak ulaştı. Davis buna ek olarak Finlandiyalı ekonomist, sosyolog ve eskiden oyun yapımcısı olarak çalışan Vili Lehdonvirta'yı da muhtemel kişiler arasında gösteriyor. Ancak her iki kişi de Satoshi Nakamoto oldukları yönündeki bu iddiaları reddediyor. Tüm bu iddialar kesin olmadığı gibi tartışmaya da açık.
Kendisi hakkında neler biliyoruz?
Bitcoinin gelişiminin ilk safhalarında kendisi ile internet ortamında doğrudan diyalog içerisinde olan kişilerin verdiği röportajlardan yola çıkarak Nakamoto'nun bitcoin sisteminin çok derin bir sistem olduğunu düşündüğünü biliyoruz. Yine bu sistemin geliştiricilerinden Jeff Garzik, Nakamoto'nun yazdığı bitcoin kodlarının sıradan bir yazılım mühendisinden beklenmeyecek düzeyde olduğunu ifade ediyor.
Ne kadar zengin?
Bitcoin ve şifreleme konusunda otorite olarak kabul edilen Sergio Lerner, Nakamoto'nun bitcoin ağının ilk safhalarında elde ettiği bitcoinlerinin o zamanki değerinin 100 milyon doları aştığı tahmininde bulunuyor. Kasım 2013'te bitcoinin 1000 doların üzerinde işlem gördüğünü dikkate alırsak Nakamoto şu an milyar dolarlık bir servete sahip.
Kendisi şu an ne yapıyor?
Şu an kimse Nakamoto'nun ne yaptığını bilmiyor. En son 23 Nisan 2011 tarihinde diyalog içerisinde olduğu bir yazılım uzmanına şu maili atıyor: "Başka işlere yoğunlaştım"
Bir devlet için mi çalışıyordu?
Tabi bu konuda da spekülasyonlar var. Bazı kişiler "Satoshi Nakamoto" takma adının tam olarak "istihbarat teşkilatı" anlamına geldiğini savunuyor. Burada sorulması gereken asıl soru bu iddia doğru ise potansiyel olarak kara para aklama ve terörizm finansmanında kullanılabilecek bu sanal paranın hangi istihbarat teşkilatına yarar sağlayabileceği.
wsj.com, 06.12.2013
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
