Gündem
 Gündem > Ekonomik Gündem > Türkiye’de petrol hareketliliği
Türkiye’de petrol hareketliliği
Türkiye’nin Güneydoğu Bölgesi’nde petrol arama çalışmaları hareketlilik kazandı. Gözlemciler, bölge ülkelerindeki istikrarsızlık ve Türkiye’deki barış sürecinin bu hareketliliğe ivme kazandırdığı görüşünde.
Son dönemde Türkiye’nin Güneydoğu Bölgesi’ndeki petrol arama faaliyetlerinin yoğunluğunu yorumlaması için Türkiye Petrol Jeologları Derneği Başkanı İsmail Bahtiyar’a ulaşmaya çalıştığımızda kendisi Güneydoğu’da sahadaydı. Bahtiyar’ın, “Mevcut potansiyeli incelemek, nerelerde aramaların yoğunlaştırılabileceğini görmek için sahadaydık. Kayaçları inceledik” açıklaması aslında son zamanlarda bu bölgede görülen petrol arama hareketliliğinin somut yansımalarından birisi olarak yorumlanabilir.
Türkiye’nin Güneydoğu Bölgesi’ndeki petrol rezervleri çok uzun süredir tartışılan bir konu. Son dönemde yaşanan kimi gelişmeler konuyu tekrar gündeme taşıdı. Eylül ayının sonlarına doğru Türkiye’de özel bir şirket bölgede petrol bulduğu kuyuda arama çalışmalarına başladığını açıkladı. Ardından bir başka özel şirket petrol arama ruhsatı alarak çalışmalara başladığını duyurdu. Bahtiyar, yabancı şirketlerin de bölgenin istikrar kazanmasıyla tekrar ilgilerini artırdığını ekliyor.
Petrolde siyaset denklemi
Bu hareketliliğin ekonomik olduğu kadar siyasete ilişkin nedenleri bulunuyor. İsmail Bahtiyar, Suriye’de yaşanan çatışmaların, Irak’ta ise istikrarın tümüyle sağlanamamasının gözleri Türkiye’ye çevirdiği görüşünde. Bununla birlikte Türkiye’de Kürt sorununun çözümüne yönelik oluşan ortam da bu hareketliliğe zemin hazırlıyor. Elbette ki bu çalışmaların Suriye sınırının yanı başında olması bu çalışmalarda siyasi risklere yönelik ciddi soru işaretleri yaratıyor. Ancak son dönemde Suriye sınırına yakın bir bölge olan Şırnak-Midyat-Nusaybin bölgesinde petrol arama ruhsatı alan özel bir şirketin yönetim kurulu başkanı olan Şehmus Arslan, böyle bir siyasi risk hissetmediklerini ifade ediyor. 1990’larda güvenlik gerekçesiyle bölgedeki çalışmalarından vazgeçen yabancı şirketlerin tekrar bu bölgede faaliyete geçmeleri de bu risklerin belli seviyelerin altına indiği şeklinde yorumlanıyor.
“İsrail’de de petrol yok”
Bu hareketliliğin ardından merak edilen soru gerçekten bu bölgede anlamlı bir seviyede petrol olup olmadığı. Şehmus Arslan, bu bölgede yeni teknolojilere dayanarak yeni datalar oluşturduklarını söylüyor. Arslan, daha önce açılıp kapatılan, ancak dönemin teknolojisi yeterli olmadığı için derine inilemeyen noktalarda bazı emarelere rastladıklarını belirtiyor. Türkiye Petrol Jeologları Derneği Başkanı İsmail Bahtiyar’ın verdiği rakamlara göre Türkiye’nin petrol rezervi 1,3 milyon varil civarında. Bu rezervin yaklaşık 1 milyonu üretiliyor, diğer geri kalan kısım da ispatlanmış rezerv niteliğinde. Bahtiyar, özellikle Suriye sınırı boyunca henüz arama yapılmayan alanlar olduğunu, 5-10 milyon varillik potansiyeli olan kuyuların bulunduğunu vurguluyor. İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Kural ise bu bölgede anlamlı bir rezerv bulunmadığı görüşünde. Kural, “Yıllardır konuşulan bir konu bu. Komşularında var Türkiye’de neden yok deniyor. Buna bakılırsa birçok komşusunda zengin petrol yatakları bulunan İsrail’de de petrol yok” ifadelerini kullanıyor.
dw.de, 12.10.2013
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
