Gündem
 Gündem > Ekonomik Gündem > Ekonomik büyümede deniz biterken...
Ekonomik büyümede deniz biterken...
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2013 yılı 1. çeyrek için Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) verilerini açıkladı.
Ekonomi, yılın ilk çeyreğinde reel olarak geçen yılın aynı dönemine göre % 3, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış olarak bir önceki döneme göre de % 1,6 artış gösterdi. Hatırlanacağı üzere, 2012 yılının tamamında büyüme % 2,2, son çeyreğinde ise sadece % 1,4 büyüme kaydedilmişti. Dolayısı ile geçen yılın son çeyreğinde kaldığımız yere nazaran büyüme hareketlenmiştir.
Büyümenin lokomotifi olan ve GSYH’nın % 25’ini oluşturan imalat sanayii % 2,8 büyürken, genel büyümeyi inşaat (% 5,9), mali sektör (% 6,5) ve gayrimenkul (% 5,7) sektörleri taşıdı. Enerji % 3, madencilik ise % 4,5 daraldı.
GSYH alt verilerine talep açısından bakıldığında büyüme, toplamdaki payı % 72 gibi çok yüksek düzeylere ulaşan iç tüketim tarafından tetiklenmiştir. Burada ortalama büyümenin çok üzerinde artan kamu tüketimi (% 7,2) ise dikkat çekici. İlk çeyrekte yüzde 13,7 ile en hızlı büyüme turizm, otel ve lokantacılıkta gerçekleşti.
Toplam sabit sermaye yatırımlarının adeta tümüyle durduğu bir ortamda, % 9,1 daralma ile özel kesim sabit sermaye yatırımlarında tam bir çöküş yaşandı. Özel kesimdeki bu daralma sürecine % 7 ile makine teçhizat ve % 13,4 ile inşaat sektörü eşlik etti.
Kamunun yatırımları ilk çeyrekte imalat sanayiinde % 82, makine teçhizatta % 105 ve inşaatta % 80 artmış olsa da, ekonomideki genel payı bir hayli gerileyen kamu sektörünün bilhassa inşaat ve gayrimenkule yüklenerek ekonomiyi canlandırma çabaları görüldüğü gibi son derece sınırlı kalmıştır.
Bütün bu verilere göre, yılın ikinci çeyreği ile birlikte büyüme Orta Vadeli Program’da öngörülen % 4 seviyelerinde gerçekleşebilir. Ancak büyümede net dış ticaret katkısının devreden çıktığı, iç talebe ve kredi genişlemesine dayalı bu büyümenin, daha önce öngördüğümüz üzere, yeniden cari açıkta yukarı yönlü bir baskıyı tetiklemesi kaçınılmaz gözükmektedir. Öte yandan üretim ve yatırımın devreden çıktığı bir ortamda konut ve gayrimenkul sektöründeki ‘şişmenin’ ekonominin sürdürülebilir büyüme performansına katkıda bulunmayacağı, tam tersine, düşme eğiliminde olan faizler ve yeniden artış eğilime giren kısa vadeli yurtdışı finansmana dayalı kredi mekanizmasıyla bir balon ekonomisini tetiklemesi kaçınılmazdır. Böyle bir ortamda kamu kesiminde sürekli olarak şişirilen kadrolara rağmen istihdam artışının devam ettirilmesi de artık zora girmektedir. Yavaş büyüme ortamında azalacak vergi gelirleriyle mevcut genişleyici kamu harcama ve yatırımlarına da devam etme imkânı bir hayli kısıtlanmıştır.
Zaman, 12.06.2013
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
|
