AB: 35. maddeyi değiştirmek iyi ama yetmez
Avrupa Birliği, Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu’nun 35. maddesinin değiştirilmesini memnuniyetle karşıladı ancak askeri yargı sistemi ile Jandarma’nın denetiminde hâlâ sorun olduğunu belirtti.
AB Komisyonu’nun Genişleme ve Avrupa Komşuluk Siyaseti Komiseri Stefan Füle’nin Sözcüsü Peter Stano, TSK’nın İç Hizmet Kanunu’ndaki değişikliği “memnuniyetle” karşıladıklarını açıkladı. Stano, ekim ayında açıklanan 2012 İlerleme Raporu’nda mezkûr kanunun askerin siyasete müdahalesi için “mühim bir potansiyel alan” açtığına dikkat çekildiğini hatırlattı.
Ancak AB, TSK’ya yönelik daha ileri reformlara ihtiyaç olduğunu vurguladı. Komisyon’un ehemmiyetle üzerinde durduğu iki konu askeri yargı sistemi ile Jandarma’nın sivil idare tarafından denetimi. Stano, “Komisyon bilhassa askeri yargı sistemi ve Jandarma’nın sivillerce kontrol edilmesi için daha ileri reformlara ihtiyaç duyulduğunu hatırlatır” dedi.
AB kurumlarının Türkiye ile ilgili raporlarında asker-sivil ilişkileri hâlâ büyük yer tutuyor. Ekim ayında açıklanan ilerleme raporunda askeri yargı sistemi ve İç Hizmet Kanunu eleştirilmişti. Rapor, “Sivil ile askeri mahkemeler arasındaki ikilik devam ediyor. Askeri hakim ve savcıların bağımsızlığı kendilerinden yüksek rütbeli üstleri tarafından sınırlandırılıyor. Bilhassa atamalarda sivil denetimin tahkim edilmesi için Yüksek Askerî Şûra’nın yapısı ve yetkisine ilişkin kanuni düzenlemelerin tadil edilmesi gerekiyor. Genelkurmay Başkanı, Savunma Bakanı yerine hâlâ Başbakan’a karşı sorumlu. Askerin vazifelerini tanımlayan ve bir maddesi askerin siyasete müdahalesi için mühim bir potansiyel alan açan TSK İç Hizmetler Kanunu’nda hiçbir değişiklik yapılmadı.” demişti.
AB ile Türkiye arasındaki en üst düzeyli karar alma organı olan Türkiye-AB Ortaklık Konseyi’nin 27 Mayıs’ta Brüksel’de yaptığı toplantısında AB tarafının hazırladığı ortak tutum belgesi “Bilhassa askerî yargı sistemi ve jandarmanın sivil denetimi konusunda daha ileri reformlara ihtiyaç var.” ifadesi kullanmıştı.
Zaman, 17.07.2013
| 
