Yeni 10 ülkenin 2004'teki katılımıyla Avrupa Birliği’nin sınırlarının genişlemesi, Almanya’ya iş gücü göçü yaşanmasına neden oldu. 2008’deki küresel finansal kriz ise bu ülkelerden gelen göçü hızlandırdı. Federal Göç ve Mülteci Dairesi’nin verilerine bakıldığında Avrupa’nın genişlemesinden sonraki dönemde ülkeye gelen yıllık göçmen sayısının 390 bin civarında olduğu, ancak 2010’da ciddi bir artışla 475 bine çıktığı görülüyor.
2010’da yaşanan bu artışta Avrupa Birliği’nin yeni üyelerinden gelen göçlerin büyük etkisi var. 2010’da Almanya’ya göç hızı artan ilk üç ülke Malta, Yunanistan ve Kıbrıs oldu. Romanya ve Bulgaristan’ın da üyelik süreci bu ülkelerden Almanya’ya gelen göçmenlerin sayısının artmasında önemli rol oynadı. Federal Göçmen ve Mülteci Dairesi’nin verilerine göre, 2011’de Almanya’ya gelen göçmenlerin yüzde 17’sini Polonyalılar, yüzde 10’unu Romanyalılar, yüzde 5,5’ini Bulgarlar oluşturdu.
Göçmenlere ücret asimilasyonu
Almanya Emek Çalışmaları Enstitüsü bünyesinde Klaus Zimmermann ve Benjamin Elsner tarafından hazırlanan çalışma, Almanya’da emek piyasasındaki kısıtlamalara rağmen Federal Göç ve Mülteci Dairesi'nin verilerine paralel olarak yeni Avrupa Birliği ülkelerinden göç edenlerin sayısının arttığını gösteriyor. Almanya’ya bu ülkelerden gelen göçmenler arasında eğitimlilerin sayısında da artış görülüyor.
Çalışmanın ortaya koyduğu sonuçlar, Almanya’dan bu ülkelere yapılan geri dönüşlerin de önemli ölçüde azaldığını gösteriyor. Araştırmanın dikkat çeken sonuçlarından bir tanesi de Avrupa Birliği’nin yeni ülkelerinden gelen göçmenlerin Almanlardan daha az maaş alıyor olması. Araştırmacılar göçmenlerin maaşlarında bir düzelme olmasına rağmen halen Almanlarla aynı maaş düzeyine erişemediğini ortaya koyuyor.
Araştırmaya göre, göçmenler, Almanya’daki yerlilerin aylık gelirlerinin ortalama olarak yüzde 75’i kadar bir aylık gelir elde edebiliyor. 2001-2003 döneminde göçmenlerin Almanların aylık gelirlerinin yüzde 60’ı kadar kazandığı düşünüldüğünde bir iyileşme söz konusu. Araştırmacılar bu durumu 'ücret asimilasyonu' olarak değerlendiriyor. Ancak aradaki fark hala kapanmış değil.
“2014'e kadar Bulgar ve Romenlere izin yok”
Çalışmayı kaleme alan araştırmacılardan Benjamin Elsner, araştırmanın detaylarını ve Almanya’daki emek piyasasındaki kısıtlamaların geleceğini Deutsche Welle Türkçe’ye şu şekilde değerlendirdi:
“2004’te Avrupa Birliği’ne yeni katılan ülkelerden sekizine yönelik Almanya’nın getirdiği çalışma kısıtlaması 2011 yılında sona erdi. Birliğe bu yeni üyelerden sonra katılan Romanya ve Bulgaristan’a yönelik kısıtlamalar ise 2014’e kadar devam edecek. Söz konusu kısıtlamalar çalışanlarla ilgili. Kendi işini yapan ya da işi olmayan göçmenler genişleme sürecinden sonra Almanya’ya kolaylıkla giriş yapabildi. Bu çalışmada da ortaya koyduğumuz gibi Almanya AB’nin genişlemesinin ardından emek piyasasındaki uyguladığı bu kısıtlamalardan ekonomik olarak fayda görmedi. Ben halen bu çalışma kısıtlamaları için ekonomik bir neden göremiyorum. Bununla birlikte bu kısıtlamaların politik nedenleri olabilir. Birçok Alman göçün Almanya’da işsizliği artıracağını ve sosyal bir sıkıntı yaratacağını düşünüyor.”
Peki Türkler?
Benjamin Elsner, yeni Avrupa’nın Almanya’ya göç ettiği bu dönemde Türklerin göç hareketlerini ise şöyle yorumladı:
“Son 10 yılda Türklerin Almanya’ya göçü azalıyor. Bununla birlikte 2006’dan bu yana Almanya’dan Türkiye’ye dönüşler de hızlandı. Türk toplumu Almanya’nın geleneksel göçmen topluluklarından. Ancak son dönemlerde Polonya, Romanya ve Bulgaristan ile karşılaştırıldığında Türk toplumunun göç hareketlerinin çok küçük düzeyde olduğu görülüyor. Türkiye, AB’ye üye olduğu takdirde bu hareketlerin artabileceğini ifade etmek zor. En azından şu andaki trendler Türkiye’den Almanya’ya göçte bir hareketlenme olacağına işaret etmiyor.”
dw.de, 23.01.2013
