AB'den Budapeşte’ye bir ay süre
Tarık Demirkan
Budapeşte
Avrupa Komisyonu dün gerçekleşen toplantıda, son dönemde uyguladığı yargı, idari ve ekonomi reformu politikalarıyla tartışmalara neden olan Macaristan hükümetine, gerekli anayasal ve yasal düzenlemeleri yapması için bir ay süre tanıdı.
Macar başbakanı Viktor Orbán ise Brüksel’in tavizsiz gibi görünen bu politikasına karşı alttan aldı ve hem AB ile ve hem de Macaristan’ın cari ödemeleri için hayati öneme sahip IMF ile anlaşmaya varılacağını açıkladı.
Avrupa Birliği iki yıldır görevde olan Macar hükümetinin, bu süre zarfında çıkardığı ve Macaristan’ın idari, mali ve kurumsal yapısını tamamen değiştiren bazı anayasa maddelerine ve yasalara karşı çıkıyor.
Geçtiğimiz aylarda Brüksel, eleştirinin dozunu iyice artırmış ve somut önlemlere başvuracağını açıklamıştı.
Bu konuda Avrupa Parlamentosu ve Komisyonunun iki önemli adımını hatırlamakta yarar var.
AP’da şubat ayında oy çokluğuyla alınan karara göre, eğer beklenen değişiklikler gerçekleşmezse, AB tarihinde ilk kez olmak üzere, 7. madde işletilebilir ve Macaristan’ın AB kararlarıyla ilgili oy hakkı elinden alınabilir.
Bu kararı takip eden diğer karar ise, Macaristan’a yapısal destek fonlarından sunulan 495 milyon Euro’nun kesilmesini öngörüyor.
AB her iki önlemin uygulanmasını birkaç aylık süre boyunca askıya alıyor ve böylece Macaristan’a kendisinden beklenen değişiklikleri hayata geçirme fırsatı tanıyor.
AB neler istiyor?
Peki AB tarafından ısrarla üzerinde durulan, ve Macar hükümetinden acilen değiştirilmesi talep edilen yasalar hangileri?
Dün alınan karar 3 yasanın altını çiziyor.
Bunlardan biri “Şahsi Bilgiler Enformasyon Merkezi’nin” bağımsızlığın kaldıran yasanın düzeltilmesi.
Brüksel’in endişelerine göre vatandaşların şahsi bilgilerinin hükümete bağlı süper gizli bir devlet kurumunda toplanması, hukuk devletine tamamen aykırı.
Talep edilen ikinci değişiklik, Macar Merkez Bankasının hükümet tarafından iktidar denetimine çeken yasayla ilintili.
Üye ülkelerde hükümetlerden bağımsız bir Merkez Bankası’na çok önem veren Brüksel, Macaristan’da bağımız bir Merkez Bankası’nın faaliyette olmasını istiyor. Bu nedenle de hükümetten bu yasayı da geri çekmesini talep ediyor.
Brüksel’in dün altını çizdiği üçüncü yasa ise Yargı Yasası.
Bu yasanın bir hükmüne göre, şimdiye dek 70 yaşına kadar çalışabilen hakimler bundan böyle 62 yaşına girdiklerinde otomatik olarak emekli edilecekler.
Macaristan’da muhalefet hükümeti eski hakimleri emekli ederek ve kendi politikasını uygulayacak olan genç hakimleri göreve atayarak yargıda tahakküm kurmakla itham ediliyor. Şimdi de Brüksel’den benzer kaygılar iletildi.
Macar Başbakanı Viktor Orbán ise gelecekle ilgili iyimser açıklamalar yaptı. Orbán geçtiğimiz günlerde “birkaç aydır çok kırılgan bir zeminde koşmak zorundaydık, o yüzden de hızlı hareket ettik. Ama şimdi artık karşı kıyıya ulaştık, dolayısıyla görüşüp tartışabiliriz” demişti.
Dünkü kararın ardından bugün de iyimserliğini sürdürdü ve halka, “merak etmeyin, bu kurumlarla anlaşacağız” dedi.
BBCTurkish.com, 08.03.2012
| 
