Ulaşım, enerji ve telekomünikasyon alanında Avrupa'nın ortak bir ağa sahip olması zaten Avrupa Birliği'nin uzun vadeli bir projesi. Ancak Komisyon şimdi Euro borç krizini de düşünerek, projeyi hızlandırmaya karar verdi ve "Connecting Europe" adı verilen yeni altyapı hamlesi başlattı.
Komisyon Başkanı José Manuel Barroso proje ile kemerleri sıkmak zorunda kalan ve yatırımların yavaşladığı üye ülkelere bir derece destek olunabileceğini kaydetti. Barroso, „Avrupa'da ekonomik büyümeye ihtiyacımız var. Yıllarca ayaklarını yorganlarına göre uzatmayan ülkelerin şimdi bütçelerinde disiplinli olmaları zorunlu. Bu yüzden büyümeye yarayacak mali hareket imkânları çoğu üye ülkede şu anda çok kısıtlı. Şimdi Avrupa çapında yatırım yapma imkânını kullanmalıyız” şeklinde konuştu.
Proje tahvilleri devreye giriyor
Söz konusu olan projeler, ulusal açıdan pek değmese de, Avrupa Birliği açısından ciddi önem taşıyor. Komisyon, projelere mali kaynak oluşturabilmek amacıyla ‘proje tahvilleri' adı verilen uygulamayı öngörüyor. Aslında bu uygulamanın 2014 yılında başlatılması planlanıyordu, ancak kriz nedeniyle uygulama öne çekiliyor.
Bu uygulama ile özel sektör şirketlerine bu tür altyapı projeleri için piyasaya tahvil sürme ve sermaye piyasası yatırımı alabilme olanağı sağlanacak. AB Komisyonu da Avrupa Yatırım Bankası ile birlikte proje risklerinin bir bölümünü üstlenmeyi öngörüyor. Uygulamanın, üzerinde çok tartışılan Euro tahvilleri ile bir ilgisi olmadığı belirtiliyor.
Ana kalem ulaşım
Ayrılan mali kaynağın 32 milyar euroya yakın bir bölümünün ulaşım alanına aktarılması hedefleniyor. AB Komisyonu'nun Ulaşımdan Sorumlu Üyesi Siim Kalas, Avrupa çapındaki ulaşım ağlarındaki eksikleri şöyle dile getiriyor:
„Avrupa'daki ulaşım sistemi, farklı ulusal ağlardan oluşan ve verimlilikten uzak bir yamalı bohça gibi. Avrupa'daki demiryolları tam yedi farklı ende raylar üzerinde sefer yapıyor. Büyük havalimanlarımızın sadece 20'si doğrudan Avrupa demiryolları ağına bağlı. Büyük limanların sadece 35'inin bağlantıları iyi. Bu delikleri kapatmalıyız. Dağınık altyapı ve yetersiz doğu-batı bağlantılarını düzeltmeliyiz. Yatırımlara ağırlık vermeliyiz. Kısaca söylemek gerekirse, yamalı bohçadan işleyen bir ağa geçmemiz lazım.”
Dijital geniş bant ağlar konusunda da AB Japonya ve Güney Kore'nin ardından nal topluyor. Komisyon, bu alanda da teşviklerle özel sektörün yatırım yapmasını sağlamaya çalışacak.
İspanya'dan Fransa'ya elekrik geçemiyor
Enerji alanında da eksikler var. Avrupa Birliği Komisyonu'nun enerjiden sorumlu üyesi Günther Oettinger, „Örneğin İspanya ve Fransa arasında işleyen bir elektrik ağı yok. Yani bir ülkeden diğerine elektrik geçemiyor. Oysa İspanya'da ilginç güneş enerjisi projeleri var, ileride Fas'ta da benzerleri olacak. Ve bu enerji Avrupa piyasasına entegre edilemeyecek” diye konuştu.
Liderlere "güçlü yanıt" çağrısı
Euro bölgesindeki borç krizinin görüşüleceği liderler zirvesi öncesinde, Barroso, Komisyon'un altyapıya yatırım hamlesinin tanıtıldığı toplantıyı, liderlere çağrı yapmak için de kullandı ve devlet ve hükümet başkanlarının krize “güçlü bir yanıt” vermesini istedi. Barroso ayrıca, Yunanistan'daki kemer sıkma politikalarına karşı protestoların ışığında, cesaret mesajı gönderdi ve „Bu program ile başarılı olup olunamayacağı konusunda Yunanistan'da ve diğer ülkelerdeki şüpheyi biliyorum. Mesajım şu: İşe yarayabilir. İşe yaradığı başka ülkeler var” dedi.
Barroso ile aynı görüşte olan pek yok
Letonya ve İrlanda'nın zorlu bir dönemden sonra tekrar düze çıkmaya başladığını belirten Barroso'nun, Yunanistan konusundaki tahminlerini paylaşan pek fazla yok. Çoğu ekonomi uzmanı, Yunanistan'ın borçlarının bir kısmı silinmeden bu krizi atlatamayacağı konusunda hemfikir.
