‘Bolulu Habib Bey’le AB sahasında
Osmanlı Meclis-i Mebusan’ın 18 Haziran 1908 tarihli oturumunda “Beynelmilel bir Meclis-i Mebusan oluşturulsun” teklifinde bulunan “Bolu Mebusu Mehmet Habib Bey” AB Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış’ın AB’yle yürüttüğü müzakerelerin sembollerinden biri olacak.
Bağış, AB ülkelerinin Türkiye’nin tam üyeliğine karşı olanlarına, “Birliği yaratan ruhun temelleri arasında Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nda Mehmet Habib Bey’in teklifi de var” sözleriyle karşılık verecek. Bir araştırmacının ulaştırdığı bilgi notuyla “Mehmet Habib Bey’in varlığından haberdar olan ve konuşmasını AB Bakanlığı’nın özel gündemine aldıran Bağış, şunları söyledi: “İngiltere Parlamentosu’nun daveti üzerine Londra’ya gidecek olan üyelerin yolculuğuyla ilgili oturumda Bolu vekili Mehmet Habip Bey, ‘20. yüzyılda artık Avrupa’da parlamentosu olmayan hükümet kalmadı. Bundan böyle her Meclis-i Mebusan’ın 5’er kişi yollamasıyla, tüm dünya meseleleriyle ilgilenecek uluslararası bir Meclis-i Mebusan oluşturalım’ teklifini yapıyor. Teklifin, Mebusan’ın resmi kararına dönüşmesini de istiyor.Habib Bey, meclisin merkezinin İstanbul’da olabileceğini vurguluyor, amacını da ‘İnsanların mutluluğu, insanoğlunun huzuru, rahatı için hizmet etmesi’ olarak özetliyor. İzmir Vekili Pavli Karalodi ile Erzurum vekili Ohannes Varteks Efendiler de Habib Bey’in düşüncelerini paylaşıyor. Teklifin uluslararası ya da uluslarüstü bir yapılanmanın bulunmadığı o tarihte ileri görüşlü, proaktif bir nitelik taşıdığı kabul edilmeli. Henüz ‘Milletler Cemiyeti’ gibi bir örgütün dahi olmadığı dönemde yapılan teklif, Osmanlı’nın demokrasiye yatkın, ilerici karakterini gösteriyor. Ayrıca, AB fikrinin tohumlarından birinin Meclis-i Mebusanı’ndan da savrulduğu söylenebilir. Atatürk’ün de AB benzeri bir oluşum gerekliliği yönündeki açıklamaları kaynaklarda var. Osmanlı’nın ve genç cumhuriyetin ortaya koyduğu küresel ve vizyoner düşünebilme kapasitesi bu belgelerle ispatlanıyor.”
Hürriyet, 22.08.2011
|
