Merkezi Strazburg’da bulunan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından açıklanan 2015 istatistikleri Türkiye’nin hakkında en çok başvuru yapılan ve ihlal kararı verilen ülkeler arasında yer almayı sürdürdüğünü gösterdi.
AİHM istatistikleri toplam 64 bin 850 başvuru bulunduğunu, bunlardan 8 bin 450 tanesinin Türkiye’ye ilişkin olduğunu ortaya koyuyor. Bu da AİHM’nin iş yükünün yüzde 13’üne denk düşüyor. Başvuru sayısında Türkiye, Ukrayna (13 bin 850) ve Rusya’nın (9 bin 200) ardından üçüncü sırada yer alıyor. Türkiye hakkında 2014’te toplam 9 bin 488 başvuru vardı. Bu alandaki düşüş eğilimi büyük ölçüde Eylül 2012’den itibaren AİHM’ye gitmeden Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapmanın zorunlu kılınmasından kaynaklanıyor.
AİHM, 2015’te en fazla Rusya (116) hakkında karar açıklarken bu ülkeyi Türkiye (87) ve Romanya (84) izledi. Türkiye’nin, hakkında açıklanan 87 kararın 79’unda, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin en az bir maddesini ihlal ettiği sonucuna varıldı. En az bir ihlal belirlenen kararlarda ilk üç sıra Rusya (109), Türkiye (79) ve Romanya (72) olarak belirlendi. Yıllık istatistikler geçen yıl alınan kararlar bağlamında Türkiye’nin en çok ihlal ettiği Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) maddesinin adil yargılanmayı garanti altına alan 6’ıncı madde olduğunu gösterdi. Bu madde Türkiye tarafından 29 kez ihlal edildi. Türkiye’nin en çok ihlalde bulunduğu diğer AİHS maddeleri ise kötü muamele ve işkenceyi yasaklayan 3’üncü (27), yaşam hakkını garanti altına alan 2’inci (17), özgürlük ve güvenlikle ilgili 5’inci (14) ve ifade özgürlüğünü koruyan 10’uncu madde (10) oldu.
İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ SORUNLU
AİHM, geçen yıl ifade özgürlüğüyle ilgili toplam 28 ihlal belirledi. Bu ihlal kararlarının 10’u Türkiye’ye karşı açılan davalarda çıktı. Bu tablo, Türkiye’nin hakkında en fazla ifade özgürlüğü ihlali belirlenen ülke olma konumunu koruduğuna işaret ediyor. Türkiye’nin ifade özgürlüğü alanındaki ihlallere ilişkin birinciliği 2015’le de sınırlı değil. 1959-2015 dönemine ait istatistikler de 56 yılda verilen toplam 619 ifade özgürlüğü ihlalinden 258’inin Türkiye’ye ait olduğunu ortaya koyuyor. Türkiye bu sayıyla açık ara önde. Türkiye’yi “en yakından” izleyen ülkeler ise 34’er ihlalle Fransa ve Avusturya.
