Dünya
 Dünya > Dünya'dan Başlıklar > Kırım referandumu hakkında bilinmesi gereken 5 şey
Kırım referandumu hakkında bilinmesi gereken 5 şey
1. KIRIM, DOĞU İLE BATI ARASINDA YÜKSELEN TANSİYONUN MERKEZ NOKTASI OLDU
Karadeniz'e uzanan 2 milyon nüfuslu Kırım yarımadası etnik Ruslar tarafından domine ediliyor. Ukrayna içerisinde özerk bir cumhuriyet olan Kırım 1954 yılına kadar Rusya'ya bağlı iken, bölgede genel olarak Rusça konuşuluyor. Ukraynalılar ise nüfusun dörtte birini oluşturuyor. Rusya'nın Karadeniz filosunun bulunduğu Kırım, Kremlin için jeopolitik olarak stratejik bir öneme sahip olmakla beraber Rusya'nın eski Sovyet ülkeleri üzerindeki etkisini yeniden artırma yönünde attığı adımların en sonuncusunu oluşturuyor.
2. UKRAYNA'NIN DİPLOMATİK GİRİŞİMİNE RAĞMEN RUSYA GERİ ADIM ATMIYOR
Rusya kendi çıkarlarını korumak adına Kırım'a müdahale etme hakkının bulunduğunu söylerken, etnik Ruslar'ın bölgede "faşistler" tarafından saldırı tehdidi yaşadığını ve Moskova'nın korumasına ihtiyacı olduğunu ifade ediyor. Rus yetkililer bu iddialarını destekleyecek elle tutulur bir kanıt henüz göstermediler. Rusya bu duruşunu Ukrayna sınırı boyunca askeri tatbikatlar yaparak daha da güçlendirdi. Ukrayna Başbakanı Arseniy Yatsenyuk referandumun illegal olduğunu söyleyerek azınlıkları koruyacağı sözünü verdi. ABD ve Avrupalı yetkililer ise referandumun uluslararası hukuka aykırı olacağını belirtti. Alman Şansölye Angela Merkel, Rusya'nın Kırım'ı ele geçirmesinin diğer komşu ülkeler için bir tehdit olacağını belirtti. Ukrayna hükümeti ABD'den askeri destek isterken, Beyaz Saray şu ana kadar yalnızca askeri malzeme gönderme konusunda anlaşmaya vardı.
3. KIRIMLILAR UKRAYNA'DAN AYRILMAK VEYA RUSYA'YA KATILMAK ARASINDA SEÇİM YAPACAKLAR
Kırım parlamentosu Rusya'ya katılma yönünde bir oylamayı kabul etmesine rağmen son kararın halk tarafından yapılacak oylamada çoğunluğun vereceği oylarla gerçekleşeceğini belirtti. Moskova referanduma güçlü bir destek verdiğini saklamazken, Kırım'ı kabul edeceği sinyallerini de gönderdi. Ülkeden ayrılma yönünde verilecek bir karar ve Ukrayna hükümetinin istememesine rağmen Ruslar'ın Kırım'a girme yönünde atacağı herhangi bir adım 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana Avrupa'da türünün ilk örneği olacak. Columbia University Harriman Institute direktörü Timothy Frye, "Kırım'ın Rusya federal sisteminde bir bölge haline geleceğini görebiliyoruz. Bu, Rusya'nın Kırım'daki askeri üslerini artırmasını da içine alabilir" yorumunu yaptı.
4. ABD TANSİYONU KONTROL ALTINDA TUTMAYA ÇALIŞIRKEN UKRAYNA'YA DA DESTEK VERMEYE ÇALIŞIYOR
ABD ve Rusya'nın Kırım konusundaki restleşmeleri Soğuk Savaş'ın bitiminden bu yana en ciddisi olarak görülüyor. Cuma günü ABD ve Rusya dışişleri bakanları John Kerry ve Sergey Lavrov arasında gerçekleştirilen 6 saatlik görüşme sonuç vermezken, Batılı liderler Rusya'ya yaptırımların geleceği uyarısını yeniledi. ABD şimdiden isimleri açıklanmayan bazı Moskovalılar'ı vize yasağı listesine koyarken, Kerry daha fazla yaptırım geleceğini söyledi. ABD Temsilciler Meclisi, Ukrayna'ya 1 milyar dolarlık yardım garantisi verdi, Senato'nun da bu kararı desteklemesi bekleniyor. ABD ve Avrupalı yetkililer bazı önemli Rus yetkililere varlık dondurulması ve seyahat yasağı gibi yaptırımlar konusunda görüşmelerin devam ettiğini belirtiyor. Bu konudaki tartışmalar Pazartesi günü Avrupalı dışişleri bakanlarının Brüksel'de gerçekleştireceği toplantıda gündeme gelecek.
5. KREMLİN HAREKETE GEÇMEYE HAZIR
Kırım'da kontrolü ele geçiren ve üniformalarının üzerinde herhangi bir işaret bulunmayan silahlı güçlerin Rus ve çoğunlukla Karadeniz Filosu'ndan olduğuna inanılıyor. Resmi sonuçların Pazartesi gününe kadar açıklanması beklenmezken, Rusya'nın bölgeyi ele geçirmek için de o güne kadar herhangi bir hareket sergilemesi beklenmiyor. Fakat oylamanın bir an önce gerçekleşmesi konusunda sergilenen aceleci tutum bu tür bir adımın daha erken de gerçekleştirilebileceği sinyalini veriyor. Kırım'ın Rus yanlısı yeni hükümeti "evet" oyu verilmesi çağrısı yaparak Rusya'dan da bu konuda yasal destek göstermesini bekliyor. Ayrıca bölgenin Rusya'ya 1 yıl içerisinde tam olarak katılacağı tahmin ediliyor. Yetkililer Ukrayna kamu mallarının ele geçirilmesi için hazırlıklar yaparken, bunların içerisinde demir yolları, petrol ve gaz tesisleri ve askeri ekipmanlar da bulunuyor. Ukrayna'nın Kırım'daki askeri üslerinde Ukraynalı askerler Rus askerleri tarafından kuşatılmış bir halde bekliyor. Frye yaptığı yorumlarda "Bu itici bir durum. Bu referandum tamamlandığında Rusya için krizde gerginliği yeniden düşürmek adına bir yol bulmak çok daha zorlaşacak" yorumunu yaptı.
wsj.com.tr, 16.03.2014
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
