Dünya

 Dünya'dan Başlıklar 

 Dünya > Dünya'dan Başlıklar > Suriye'de savaş suçu kanıtlarına ulaşıldı

Suriye'de savaş suçu kanıtlarına ulaşıldı

Neredeyse iki yıldır ABD ve müttefikleri tarafından fonlanan onlarca incelemeci Suriye'ye sızarak savaş suçu kanıtı olduğu düşünülen materyaller topladı.

ABD'li yetkililer tarafından yapılan açıklamada cephelerden ve askeri üslerden toplanan kanıtların bir savaş suçu işlendiğini gösterdiğini ve savcıların çalışmalara hemen başlayabileceği belirtildi.

Fakat Suriye devlet başkanı Beşar Esad ile bölünmüş muhalefet arasındaki çıkmazdan dolayı savaş suçu tutuklamalarının hiç gerçekleşemeyebileceği de söyleniyor.

İki taraf da bu hafta İsviçre'de gerçekleştirilen konferansta bir araya gelirken, ABD ve Batılı müttefikleri Suriye'de Esadsız bir geçici hükümetin oluşturulması için baskı yapıyor.

Bazı diplomatlar Esad'a savaş suçlarından dokunulmazlık teklif edilerek görevden ayrılması tavsiyesinde bulunulmasının gözden geçirmeye değer olduğunu belirtti.

George W. Bush hükümetinde Dışişleri Bakanı asistanlığı yapan Stephen Rademaker, "Eğer görevden ayrılmasını istiyorsak ona ufak tefek bir iki şey önermeliyiz" açıklamasını yaptı.

Çatışmalar sona erse bile uluslararası güçler arasında savaş suçları duruşmalarının nerede yapılması gerektiğiyle beraber, yapılıp yapılmaması gerektiği yönünde de derin görüş ayrılıkları bulunuyor.

Eski bir Kanada ordusu yetkilisi ve ABD destekli savaş suçları soruşturmasını yüreüten William Wiley, diplomatik manevralara bakmaksızın incelemeye devam ettiğini belirtti. Wiley, "Barış görüşmelerinin sonuçsuz kalması durumunda mesuliyet, ilgilenen Batılı ülkeler için yeniden en önemli şey haline gelecek" ifadelerini kullandı.

Esad ise Pazartesi AFP'ye verdiği röportajda kendine bağlı güçlerin savaş suçu işlediği söylentilerini yalanladı. Esad, "Ordu mahallelere saldırmıyor. Ordu, teröristlerin olduğu yerlere saldırılarını gerçekleştiriyor" ifadelerini kullandı.

Obama'nın ilk başkanlık döneminde Dışişleri Bakanlığı'nın insan haklarından sorumlu asistanı olan Michael Posner, Esad hakkında savaş suçları dosyası oluşturmaya başlayan ilk isim oldu.

"Savaşın başladığı ilk zamanlarda sahadaki çabaları destekleyebilmek ve savaş suçlarına yönelik bir davaya yeterli materyal hazırlayabilmek için orada olup biteni toplamak zorunda olduğumuz kanaatine vardık" diyen Posner, "Bütün olup bitenlerden sonra geriye dönüp bu kanıtları toplamak çok daha zor olur" ifadelerini kullandı.

Öte yandan Wiley'nin başında bulunduğu organizasyon ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği'nden aldığı 7 milyon dolarlık fonla yaklaşık iki düzine Suriyeli'yi inceleme yapmaları için eğitti.

Sekiz gruptan oluşan ekibin şimdiye kadar savaş bölgelerinden Brüksel'e yaklaşık 300 bin sayfalık kanıt gönderdiği Wiley tarafından söyleniyor.

ABD'li yetkililer Esad'a karşı direnişin başladığı Daraa kentinde Nisan 2011'de tutuklandıktan kısa bir süre sonra işkence yapılarak öldürülen 13 yaşındaki Hamza Ali Katib olayının ardından savaş suçlamaları incelemesini tetiklediği belirtiliyor.

Bu olaydan bir ay sonra dönemin ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, "Kendi vatandaşlarınızı öldürmeyi bırakın yoksa ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalacaksınız" uyarısını yaptı.

Bu olayların yaşandığı iç savaşın erken günlerinden bu yana geçen neredeyse 3 yılın ardından Suriye'de yaklaşık 100,000 kişi hayatını kaybetti.

ABD'li yetkililer yalnızca bir tarafı suçlamaktan ziyade toplanan kanıtların sonucunda gerek hükümetten gerekse silahlı muhalefetten yüksek rütbede kişileri yargılayabileceklerini söylüyorlar.

Öte yandan mahkemelerin de nasıl ve nerede yapılacağı konusunda görüş ayrılıkları devam ediyor. Suriye, Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne üye olmadığı için burada yargılanamazken, böyle bir yargılamanın gerçekleştirilmesi için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin onayı gerekiyor.

Diğer bir grup ise savaş sonrasında göreve gelecek bir Suriye hükümetinin uluslararası yardımla duruşmaları gerçekleştirmesi gerektiğini düşünüyor.

wsj.com.tr, 23.01.2014


Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.