Dünya

Kerry: Büyükelçilikleri dinlemek anormal değil

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ülkesinin, müttefiklerinin elçiliklerini dinlemesiyle ilgili iddialara "Bu faaliyetler uluslararası ilişkilerde anormal değildir" sözleriyle yanıt verdi.

İngiliz Guardian gazetesi bugün eski CIA ajanı Edward Snowden'ın sızdırdığı iddia edilen yeni belgeleri yayınladı.

Bu belgelerde Amerikan istihbaratının, Türkiye dahil 38 ülkenin ABD'deki büyükelçilik ve misyonlarını gizlice dinlediği bilgisi yer alıyor.

Avrupa Birliği yetkilileri bu iddiaların, ABD'yle yapılması gündemde olan dev ticaret anlaşmasını tehlikeye atacağını söyledi.

Avrupa Komisyonu'nun ticaretten sorumlu yetkilisi Viviane Reding "Ortaklar birbirini gizli gizli izlemez. Ortaklarımızın, bizim çalışanlarımızın bürolarını dinlediğine dair en ufak bir şüphe varsa, Transatlantik bir ticaret anlaşmasından söz etmemiz mümkün değildir" dedi.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı'nın da iddialarla ilgili inceleme yaptığı bildiriliyor.

Hürriyet gazetesinin haberine göre Brunei Krallığı'nda düzenlenen Güneydoğu Asya Uluslar Topluluğu'nun (ASEAN) toplantısına katılan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu gelişmelerden haberdar.

Gazetenin konuştuğu dışişleri kaynakları, iddiaların doğrulatılması durumunda, Washington'dan resmî açıklama isteneceğini kaydediyor.

Belgelerde dinlenen büyükelçilik ve misyonlardan 'hedef' diye bahsediliyor.

Belgeleri sızdıran Edward Snowden'ın ise hâlâ Moskova'da bir havaalanında olduğu ve ABD'ye iade edilme tehlikesi olmayan bir ülkeye sığınmaya çalıştığı belirtiliyor.

Almanya ve Fransa'da Yeşiller, hükümetlerine çağrıda bulunarak, Snowden'a sığınma olanağı sağlanmasını istediler.

Alman Yeşiller Partisi lideri Jürgen Trittin, "Snowden gibi birisi korunmalı. Avrupa'ya sığınmasına olanak sağlanmalı. Çünkü Avrupa vatandaşlarını ve şirketlerini hedef alan büyük bir saldırıyı ortaya çıkardı" dedi.

Kerry: Bu garip değil

Avrupa Birliği'nin Dış Politika Temsilcisi Catherine Ashton, konuyla ilgili endişelerini Brunei'deki bir toplantıda ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'e iletti.

Kerry, Alman Der Spiegel dergisi ve İngiliz Guardian gazetesinde yer alan iddiaların doğruluğu konusunda bilgisi olmadığını söyledi.

Kerry "Dünyada her ülke, ulusal güvenlik konusundaki uluslararası ilişkilerinde, kendi güvenliğini sağlamak için pek çok farklı çalışma yapar. Bu hiçbir ülke için garip değildir. Ancak bu konuyla ilgili tüm bilgileri alana kadar daha fazla bir yorum yapmak istemiyorum" dedi.

'38 ülke dinlendi'

İngiliz Guardian gazetesi bugün eski CIA ajanı Edward Snowden’ın sızdırdığı iddia edilen yeni belgeler yayınlamıştı.

Bu belgelerde ABD’nin 38 ülkenin ABD’deki büyükelçilik ve misyonu gizlice dinlediği bilgisi yer alıyor.

Guardian, 2010 tarihli belgede dinlenen ülkeler listesinde Fransa, İtalya, Yunanistan gibi Avrupa ülkelerinin; bazı hassas ve ABD’yle ilişkileri kötü Orta Doğu ülkelerinin; Japonya, Meksika, Güney Kore, Hindistan ve Türkiye gibi ABD’yle iyi ilişkileri olan ülkelerin ve Avrupa Birliği’nin bulunduğunu yazıyor.

Haberde dinlemelerin farklı yöntemlerle yapıldığı, 2007 tarihli bir belgeye göre Avrupa Birliği’nin Washington’daki ofisinin buradaki bir faks cihazı içine yerleştirilen ‘böcekle’ dinlendiği yazıyor.

AB'den tepki

Bu haber üzerine Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz, Amerikan yönetiminden açıklama istemişti.

Schulz iddiaların doğru çıkmasının AB-ABD ilişkilerinde "ciddi etkisi" olacağını söylemişti.

Fransa ve Almanya tarafından yapılan açıklamalarda da benzer kaygılar dile getirilmiş ve iddianın doğru çıkmasının AB-ABD ilişkilerini zedeleyebileceği belirtilmişti.

Almanya Adalet Bakanı Sabine Leutheusser “Kullanılan yöntem Soğuk Savaş sırasında düşmanlarımızın kullandığı yönteme benziyor” diyerek tepkisini dile getirmişti.

Amerikan yönetiminden henüz konuyla ilgili bir açıklama yapılmadı.

Snowden'ın iddiaları

Bir süre CIA ve Ulusal Güvenlik Kurumu (NSA) için çalışan Snowden, Ekvador'dan sığınma istemişti.

Edward Snowden'ın sızdırdığı belgeler, Amerikan istihbarat örgütlerinin Prizma adı verilen bir program çerçevesinde dokuz internet şirketinin veri tabanlarına girdiğini ve internet üzerinden gönderilen tüm postaları, yapılan sohbetleri, internet telefonu aracılığıyla yapılan görüşmeleri, görüşmeyi yapan kişilerin isimlerini, bulundukları yeri ve diğer ayrıntıları izlediğini ortaya çıkarmıştı.

Snowden, Ulusal Güvenlik Kurumu'nun Hong Kong'da ve Çin'de bazı kurumları hedef aldığını da iddia etti.

Snowden'a göre, Kurum'un hedefleri arasında Hong Kong'daki Çin Üniversitesi, kamu görevlileri ve öğrenciler vardı.

Edward Snowden, Ulusal Güvenlik Kurumu'nun küresel olarak 61 bin dinleme operasyonu düzenlediğini de savundu.

Hükümet yetkilileri ise uygulamalarını ve kullandıkları sistemi savunarak telefon dinleme ve internetteki faaliyetleri izlemenin onlarca terör komplosunu engellediğini savunuyor.

BBCTurkish.com, 01.07.2013