Gündem
 Gündem > Ekonomik Gündem > Türkiye’nin altıncı zengin şehri Gaziantep’in ekonomisi alarm veriyor
Türkiye’nin altıncı zengin şehri Gaziantep’in ekonomisi alarm veriyor
Ekonomideki durgunluk ve Ortadoğu’daki olumsuz gelişmeler, Anadolu Kaplanları ile KOBİ’leri vurdu. Sanayi kenti Gaziantep’te birçok fabrikada üretim yüzde 70 oranında düşerken, son birkaç ayda işsiz kalanların sayısı 17 bini geçti. 300 arkadaşıyla tekstil fabrikasından çıkarılan Salih Karakeçili, kış ortasında çocuklarıyla perişan olduklarını ifade etti.
İhracat ve sanayisiyle Türkiye’nin 6’ncı büyük şehri olan Gaziantep’te fabrika çarkları durma noktasına geldi. 5 organize sanayi bölgesine sahip kentin ihracatı en son 2012’de yüzde 19 artış gösterdikten sonra düşmeye başlamıştı. İhracat artışı 2013’te yüzde 10’a, geçen yıl ise yüzde 2,5’e kadar geriledi. Düşüşün etkisi fabrikalarda da hissedildi. DİSK Tekstil İşçileri Sendikası Gaziantep Şube Başkanı Mehmet Ağca’nın verdiği bilgilere göre birçok fabrika kapasitesini yüzde 70 oranında düşürdü, son aylarda işten çıkarılanların sayısı da 17 bini geçti. Ağca, “İran’dan 700 dolara geçen bir TIR, şimdi 1.400 dolara geçiyor. Geçiş sayısı 1.000’den 100’e kadar düştü.” dedi. İşsiz kalanlardan biri 10 yıldır tekstil fabrikasında çalışan 4 çocuk babası Salih Karakeçili (47). Yaklaşık 1.000 kişinin çalıştığı fabrikadan 300 arkadaşıyla beraber çıkartıldığını belirten Karakeçili, “Çocuklarımın 2’si üniversite, ikisi de lise ve ortaokulda. Kış günü ortada kaldık.” diye konuştu. Olumsuz tablonun sebebi olarak ekonomideki genel sıkıntılar ile Suriye’de yaşanan iç savaş yüzünden ihracatın durması ve göçmenlerin oluşturduğu ucuz işgücü gösteriliyor. Aksiyon İşçi Sendikaları Konfederasyonu Başkanı Vedat Öztürk, işadamlarına yapılan haksızlık ve siyasi baskıları da etkenler arasında sayıyor.
Türkiye ekonomisinde yaşanan durgunluk, ülkenin her bölgesinde kendisini hissettiriyor. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) çoğunlukta olduğu Anadolu kaplanları, üretimde daralma ve işsizlikle karşı karşıya. İhracat ve sanayisiyle Türkiye’nin en büyük 6. şehri olan Gaziantep’te, birçok köklü sanayici işçi çıkarmaya başladı. Ekonomideki sıkıntılar, Suriye’de yaşanan iç savaş yüzünden ihracatın durması, Suriyeli ucuz işgücü gibi etkenler yüzünden Gaziantep’teki binlerce işçi ekmeğinden olurken, bir o kadar işçi de zorla ücretsiz izne ayrıldığı için evine ekmek götüremiyor. 5 organize sanayi bölgesine sahip şehrin ihracatı 2012’de yüzde 19 artış gösterirken, bu artış gerilemeye başladı. İhracat artışı 2013’te yüzde 10’a, 2014’te ise yüzde 2,5’e kadar düştü. Bu düşüşün etkisi fabrikalarda da hissedildi.
Gaziantep’te daha önce çalışacak işçi bulunamazken şimdi işten çıkarmalar had safhaya ulaştı. Yasa dışı ücretsiz izin uygulamaları ve işçi çıkışları devam ediyor. Aylarca ücretsiz izne çıkartılan işçiler kıdem tazminatlarının yarısı ödenerek istifaya zorlanıyor. İstifa sonucu işçilerin işsizlik maaşı da alamadığını dile getiren DİSK Tekstil İşçileri Sendikası Gaziantep Şube Başkanı Mehmet Ağca, şunları söylüyor: “Komşularımızla ilişkimiz kalmadı. Suriye, İran, Irak, Rusya, Mısır ve Avrupa ile sorunlarımız ortada. İran’dan 700 dolara geçen her TIR, şimdi 1.400 dolara geçiyor. Geçiş sayısı 1.000 TIR’dan 100’e kadar düşürüldü. İşverenler Suriyeli kayıt dışı işçi çalıştırdıkları için bu duruma sessiz kalıyor. Sorunu dile getirmek yerine emekçiyi işten çıkarma yoluna gidiyor. İşçiler ev kirasını, faturalarını ödeyemiyor. Gaziantep’in ihracat rakamları yüzde 2’ye kadar düştü. Konuşmaktan korkan işverenle karşı karşıyayız.”
Aksiyon İşçi Sendikaları Konfederasyonu Başkanı Vedat Öztürk, son aylarda ihracatın düştüğünü, köklü fabrikalarda bile işten çıkarmalar başladığını, kış ayında binlerce işçinin evlerine ekmek götüremeyecek hale geldiğini ifade ediyor. Ayrıca fabrika sahiplerine yapılan siyasi baskıların da etkili olduğuna değinen Öztürk, “Ülke ekonomisine ciddi katkısı olan işadamlarına büyük haksızlıklar yapılıyor ve bu durum emekçilerin mağduriyeti ile sonuçlanıyor. Bu kış ayında çalışanları kapı önüne koyan sanayicilere de sesleniyorum, elinizi vicdanınıza koyun.” diyor. Gaziantep’te işten çıkarmalara tepki gösteren Gaziantep Ülkücü İşçiler Derneği Başkanı Ökkeş Şentürk, “Gaziantep’te bu kadar çok işçilerin işten çıkarılmasının ana sebebi arasında ucuz işgücüne bağlı olarak kayıt dışı çalışan Suriyeli işçilerdir. Böylece işten çıkarımlar arttı. İhracattaki düşüş sebebiyle işveren işçiye para veremiyor. Böylece ücretsiz izin ve buna bağlı olarak işten çıkarımlar arttı.” açıklamalarında bulunuyor.
Irak’ta yaşanan sorunun Türkiye ihracat rakamlarını etkilediğini dile getiren Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Başkanı Abdülkadir Çıkmaz, geçen yılın ortalarında bölgede yaşanan sıkıntılara dikkat çekerek şu uyarıyı yapmıştı: “Irak ile ihracatımız yüzde 38’lere düştü. Bu bizi ürkütüyor, endişelendiriyor. Bankalar en ufak bir olumsuzlukta ihracatçıların üzerine gelmeye başlıyor. Mevcut kredilerini kullandırmamaya başlıyor.”
İşçiler kış ortasında sokakta kaldı
10 yıldır tekstil fabrikasında çalışan 4 çocuk babası Salih Karakeçili (47) de işten çıkartılan mağdurlardan. Yaklaşık 1.000 kişinin çalıştığı fabrikada iş olmadığı gerekçesiyle 300 işçi arkadaşıyla beraber işten çıkartılan Karakeçili, “4 çocuğumun 2’si üniversite, diğer ikisi de lise ve ortaokulda. Kış günü ortada kaldık. Patronumuz iş olmadığı gerekçesiyle benimle beraber çoğu arkadaşımızı ücretsiz izne çıkarttı. 3 aydır işbaşı yapamadığımız için ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. İşverenimiz kıdem tazminatımızın yarısını ödemesi şartıyla istifa etmek zorunda kaldık. Böylece işsizlik maaşı da alamıyorum. Mağdur ettiler bizi, eve ekmek götürecek para bulamıyorum.” derken bir tekstil fabrikasında çalışan Adil Yağar (42) da işten çıkarılan işçilerden. 6 aydır asgari ücretle çalıştığı fabrikada kendisiyle beraber 40 kişi işten çıkartıldı. Mağdur edildiklerini söyleyen Yağar, “2 çocuğum var, 2’si de okula gidiyor. Meteliksiz kaldım, eve götürecek ekmek param yok. Beni ve arkadaşlarımı haber etmeden işten çıkardılar.” ifadelerini kullandı. İşten çıkartılan mağdurlardan biri de Hasan Yılmaz. İşverenlerin küçülmeye gittiklerini söyleyerek 12 yıldır çalıştığı yerden çıkarıldığını dile getiren Yılmaz, “Asgari ücretle çalışıyorum. 3 çocuğa bakıyorum. Çalıştığım fabrikada 300’ün üzerinde işçi kapı önüne koyuldu.” diyor.
Zaman, 15.02.2015
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
|
