Gündem
 Gündem > Ekonomik Gündem > IMF vergi artışı istedi
IMF vergi artışı istedi
Türkiye ekonomisinde stres artarken Ankara’yı ziyaret eden IMF’den, ‘Vergi artırıp, faiz yükseltin’ öneresi geldi
IMF, “Türkiye - 2014 Madde IV Görüşmeleri” ile ilgili değerlendirmesini yayınladı. Değerlendirmede, “IMF’nin yayınladığı Türkiye ekonomisi 2010 yılından bu yana ortalama yüzde 6 oranında kayda değer bir büyüme kaydetmiştir. Ancak, düşük ulusal tasarruflar ve rekabet gücü zorlukları, yatırım ve ihracatı sınırlamakta ve Türkiye’nin gelişmiş ülkelerle olan kişi başına gelir farkını kapatma arzusunu gerçekleştirmesini güçleştirmektedir. Düşük tasarruflar aynı zamanda, dış dengesizlikleri artırmakta ve bu da, ülkeyi uluslararası sermaye akımlarına bağlı risklere maruz bırakmaktadır. Bu nedenle, yetkililerin birincil önceliği özel ve kamu tasarruflarının artırılması olmalıdır. Daha yüksek bir faiz dışı fazla verilmesi elzemdir. Buna ek olarak, para politikası enflasyon hedefine odaklanmalıdır. Ayrıca, finansal istikrarın korunmasına yönelik makro-ihtiyati politikalar güçlendirilmelidir. Aynı şekilde, 10. Kalkınma Planı’ndaki reformların kararlılıkla uygulanması da, Türkiye’nin “orta gelir tuzağı”ndan kaçınabilmesi açısından önem arz etmektedir.” denildi.
YÜZDE 3 BÜYÜRSÜNÜZ
IMF’nin değerlendirme raporunda bir başka dikkat çeken nokta da 2014 yılı büyüme tahminleri oldu. Raporda, “2014 yılında büyümenin, kamu kesimi ve net ihracatın desteği ile yılın sonlarına doğru özel tüketimde gözlenecek hafif canlanmanın da katkısıyla yüzde 3 oranında gerçekleşmesi beklenmektedir” denildi. Buna karşın döviz kuru geçişkenliği, yüksek gıda enflasyonu ve kısmen, erken gerçekleştirilmiş parasal genişleme nedeniyle, enflasyonun da yetkililerin belirlediği hedefin üzerinde gerçekleşeceği vurgulandı. Buna ek olarak cari açık nedeniyle, mevcut politikalarda bir değişiklik yapılmaması durumunda, önümüzdeki dönemde ekonomik performansın yakın geçmişe kıyasla daha zayıf olmasının muhtemel olduğu belirtildi. Raporda, “Türkiye’nin düşük yurt içi tasarrufları ve rekabet gücü zorlukları, yatırım ve ihracatı sınırlayıcı etkenler olmaya başlamıştır” sözlerine yer verildi.
BANKALARIN DÖVİZ RİSKİ VAR
Mevcut politikalar ve ulusal tasarruf oranıyla, ekonomik büyümenin yavaşlaması ve orta vadede yüzde 3.5 seviyelerinde gerçekleşmesinin beklendiği belitilen IMF değerlendirmesinde, şu sözlere yer verildi: “Finansal sistem güçlü sermaye yapısını sürdürmektedir. Sermaye yeterlilik oranları ortalama olarak yüksektir ve çoğunlukla, yüksek kaliteli bir sermaye yapısına dayanmaktadır. Takipteki alacaklar düşük seviyededir ve bu alacaklara uygun ölçüde karşılık ayrılmıştır. Ancak bankalar, bol miktarda ve ucuz olan toptan dış fonlama kullanımını artırmıştır. Buna paralel olarak bankalar, finansal olmayan şirketlere sağladıkları döviz cinsi krediler nedeniyle, artan bir dolaylı döviz kuru riski ile karşı karşıyadır.”
Daha sıkı maliye politikası
“Türkiye’nin büyümesi, tüketime olan bağımlılık, düşük ihracat artışı ve ciddi yatırım ihtiyaçları ile bu durumun meydana getirdiği büyük dış açık dolayısıyla baskılanmaktadır” tespitine de yer veren IMF, “Ekonominin dengelenmesine ilişkin zorluklar, özellikle yetkililerin yapısal politika gündemi meyvelerini verinceye kadar, ancak güçlü bir makroekonomik politika setinin uygulanması yoluyla giderilebilir” denildi. Değerlendirmenin mali politika bölümünde şu sözlere de yer verildi: “Daha sıkı bir kamu maliyesi duruşu, dış dengesizliğin azalmasına ve para politikası üzerindeki baskının hafiflemesine katkıda bulunacaktır. Ekonomiden daha hızlı büyüyen faiz dışı kamu harcamaları, ciddi bir genişletici etkiye sahiptir. Ayrıca, her ne kadar borç sürdürülebilirliği bir endişe kaynağı olmasa da, yapısal mali denge de son yıllarda bozulmaktadır. Buna ilaveten, daha sıkı bir kamu maliyesi duruşu, enflasyon hedefinin yakalanması noktasında para politikası üzerindeki yükü de azaltacaktır.
Merkez’in faizi düşük, enflasyon gerilemez
Türkiye’de iktidar kanadı Merkez bankası’nın uyguladığı faiz oranlarını yüksek bulup düşürülmesini isterken, IMF aynı görüşte değil. Para politikası duruşu enflasyon hedefiyle uyumlu olması gerektiğini kaydeden IMF, “Mevcut politika faiz oranı, enflasyonun yüzde 5’e indirilmesi hedefi ile tutarlı değildir. Para politikası bu hedefe odaklanmalı ve beklentileri yönlendirecek, enflasyonu düşürecek bir pozitif reel faiz oranını sürdürmelidir. Enflasyon hedefinin tutturulması için para politikası alanında sarf edilecek çabalar, daha sıkı bir kamu maliyesi duruşu ile hafifletilebilir” öngörüsünü yaptı. IMF’nin Türkiye ekonomisiye ilgili bir başka önemli tespiti de brüt uluslararası döviz rezervlerine yönelik oldu. IMF açıklamasında şöyle denildi: “Brüt uluslararası rezerv seviyesi, emsal ülkelerin rezerv seviyelerinin altındadır. Net rezervler ise düşüktür ve dolayısıyla, döviz kurunda yaşanabilecek uzun süreli bir dalgalanma halinde sunabileceği tampon etkisi sınırlı olacaktır. Merkez Bankası, piyasa koşullarının izin verdiği ölçüde, sterilize edilmiş müdahaleler yoluyla net uluslararası rezervlerini güçlendirmelidir.’’
Şirketlerin döviz borçları sınırlanmalı
Türkiyeli şirketler dış borçlanma rekorları kırarken, IMF bunun sınırlanması gerektiğini açıkladı. IMF’nin raporunda, “Ekonomideki kur riskini kontrol altına almak için yetkililer, dikkatli bir etki analizi yaparak, bankaların toptan fonlama piyasasından yabancı para cinsinden borçlanmayı kısmalarını ve şirketlerin yabancı para cinsinden borçlanmayı azaltmalarını teşvik edecek ek tedbirleri göz önünde bulundurabilir. Ayrıca, dövize endeksli borçlanmalara uygulanan ihtiyati tedbirler, doğrudan döviz cinsi kredilere uygulanan tedbirlerle aynı çizgiye getirilmelidir” deniliyor.
Taraf, 05.10.2014
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
|
