Gündem

 Deniz Feneri Balyoz Harekat Planı
 Demokratik Açılım İrtica Eylem Planı
 Siyasi Gündem Ergenekon
 Ekonomik Gündem 

 Gündem > Ekonomik Gündem > 5 soruda Fed rezervleri hakkında bilinmesi gerekenler

 5 soruda Fed rezervleri hakkında bilinmesi gerekenler
Fed, ekonomiyi canlandırmak için verdiği çabaların bir parçası olarak finans sistemine trilyonlarca dolar enjekte etti. Merkez Bankası tam da faiz artışının ne zaman ve nasıl yapılacağını planlarken sistemdeki tüm para Fed için sorun oluşturuyor.

Biraz karmaşık olsa da sık sık sorulan bazı soruların cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz:

1. Rezervler nelerdir?

Bankaların Fed bünyesinde mevduat olarak tuttukları paradır. Bankalar, paranın bir kısmını Fed'de tutmak zorunda, kalanını ise kredi kullandırmak ya da yatırım yapmak için çekebilirler.

2. Neden bu kadar çok rezerv var?

Fed, uzun vadeli faiz oranlarını düşük tutmak amacıyla başlattığı parasal genişleme politikası sayesinde bu rezervleri yarattı. Merkez Bankası, mortgage destekli menkul kıymet ve Hazine tahvillerinde alım yaparak 4 trilyon dolardan fazla rezerv topladı. Tahvil alımı yaparken bankalara para sağladı, bankalar da bu para ile kredi kullandırdı. Rezervlerin büyük bölümü Fed'de mevduat olarak duruyor. Merkez Bankası, Fed bünyesinde tutulması gerekmeyen parayı "rezerv fazlası" olarak adlandırıyor.

3. Yabancı bankalar Fed'de neden bu kadar çok mevduat bulunduruyor?

Yabancı bankaların ABD'de yerel bankalara kıyasla daha büyük bilançolara sahip olması nedeniyle karşı karşıya oldukları maliyet giderek azalıyor. Bu da yabancı bankaların sıfıra yakın faizden borçlanıp bu parayı yüzde 0,25 faiz üzerinden Fed'e yatırma isteğini artırıyor. Ayrıca yabancı bankaların birçoğu finansal kriz döneminde dolar eksikliği çekmişti. Bu nedenle ellerinde yüksek miktarda dolar bulundurmayı tercih ediyorlar.

4. Fed faiz oranlarını nasıl yönetiyor?

Fed, krizden önce duruma göre finansal sisteme düşük miktarlarda rezerv veriyor ya da sistemden çekiyordu. Para arzını değiştirerek faiz oranlarını düşürüyor ya da yükseltiyordu. Şimdi ise rezerv fazlası o kadar yüksek ki rezerv azaltma ya da yükseltme stratejisini kullanamıyor. Fed, faizi gelecekte değiştirmek için rezervlere ödediği faizde ayarlama yapacak. Rezervlere ödenen faiz oranının yükseldiği dönemlerde bankalar bu parayı kredi olarak vermek istemeyeceklerdir. Bunun da kredi maliyetini artırması bekleniyor.

5. Neler ters gidebilir?

Finansal sistemdeki tek kurum bankalar değil. Para piyasası yatırım ortaklıkları, Fannie Mae,  Freddie Mac  ve yatırım bankalarının elindeki nakit miktarı da oldukça yüksek. Bankacılık sistemi dışındaki faiz oranlarını yönetmek de Fed için ciddi bir iş. Yetkililer banka harici kurumların rezervlerine de ödeme yapacakları gecelik ters repo adı verilen yeni bir araç tasarladı. Ancak bu araç, yetkililerin agresif şekilde kullanmaktan çekindikleri henüz test edilmemiş bir uygulama. Diğer bir olası sorun ise şu: Fed faiz oranlarını yükselttiğinde maliyetleri artacak ve sonuçta Hazine'ye devrettiği kar miktarı düşecektir.

wsj.com.tr, 30.09.2014

 


Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.