Gündem
 Gündem > Ekonomik Gündem > 5 soruda AMB'nin negatif mevduat faizi
5 soruda AMB'nin negatif mevduat faizi
Büyük bir merkez bankası için sıra dışı bir politikayla Avrupa Merkez Bankası Perşembe günü mevduat faizini -%0.1'e düşürdü.
1) Negatif mevduat faizi nedir?
Avrupa bankaları Avrupa Merkez Bankası'nda para park ederler. Bunun bir kısmı kendi borç verme işlemlerine karşı rezerv tutma kuralından gelmektedir. Bir diğer kısmı ise başka birine borç veremedikleri veya vermek istemedikleri artmış paralarından gelir.
AMB bu artan mevduatın faiz getirisini Temmuz 2012'de sıfıra çekmişti. AMB mevduat faizini daha da düşürüp negatife çekerek, daha fazla para tutan bankalardan para alarak, bir nevi riskten kaçma vergisini uygulamaya koydu.
2) Negatif mevduat faizi bankaları borç vermeye mi sevk edecek?
AMB verilerine göre, Euro Bölgesi bankaları an itibariyle hane halklarına verilen 1 yıllık kredilere ortalama %5.7, küçük işletmelere verilen kredilere de ortalama %4.5 faiz uyguluyor. Eğer bankalar AMB'nin %0 mevduat faizine rağmen borç verme yoluna gitmediyse, -%0.1 mevduat faiziyle borç vermeye başlama ihtimalleri düşük gibi gözüküyor.
3) Peki AMB faizi neden düşürdü?
Birçok ekonomist mevduat faizlerini negatife çekmekle AMB'nin asıl amacının euronun değerini düşürmek olduğunu belirtiyor. AMB Başkanı Mario Draghi, para biriminin çok güçlü olduğunu ve Euro Bölgesi'nde enflasyonu, deflasyon döngüsü riskinin diş gösterdiği seviyelere indirdiğini söyledi.
4) Bu nasıl çalışacak?
AMB negatif mevduat faizinin Euro Bölgesi piyasa faiz oranlarını aşağı çekerek, Euro Bölgesi'ne yabancılardan henüz gelmemiş olan parayı caydırmayı ve yatırımcıları başka yerlerde daha yüksek faizler aramaya cesaretlendirmeyi ümit ediyor. Bu, 2012 yazında mevduat faizini negatife çektiğinde Danimarka Merkez Bankası'nın tam olarak amaçladığı şeydi. Danimarka'da negatif mevduat faizi para biriminin değer kazanımının merkez bankasının hedeflediği seviyeye geri dönmesine yardımcı olmuştu.
5) Ne kadar sürer?
Eğer mevduat faizleri çok fazla düşerse bankalar merkez bankasındaki mevduatlar yerine parayı kendi kasalarında tutmaya başlayacaklar. Para faiz getirmeyebilir ancak bankalar merkez bankasında tutmak için vergide ödememiş olacaklar. Tabi çok büyük negatif mevduat faizi potansiyel olarak para piyasası karışıklıklarına da sebep olabilir.
Londra merkezli danışmanlık şirketi Capital Economics'in Avrupa piyasalarından sorumlu başekonomisti Jonathan Loynes'a göre negatif mevduat faizlerini düşürmek tek sıkımlık mermiye benziyor. Negatif mevduat faizinin gönderdiği mesaj muhtemelen faiz oranının kendisinden daha önemli.
wsj.com.tr, 05.06.2014
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
| 
