Gündem
 Gündem > Siyasi Gündem > Taşeronun patronu Başbakan
Taşeronun patronu Başbakan
Kamuoyundan saklanan torba yasa taslağından taşeron sistemini genişleterek sürdürme iradesi çıktı. Hangi kurumun taşeron çalıştırabileceği yetkisi Başbakan’a bırakılacak
Soma’da 301 madencinin ölümüne yol açan taşeron sistemi kaldırılmayacak. Aksine bizzat Başbakan bu sistemin patronu hâline gelecek ve taşeron daha da yaygınlaştırılarak sürdürülecek. Çünkü, “taşeron işçisine müjde” diye pazarlanan torba yasa taslağında işçilere değil, patronlara ve iktidar sahiplerine müjdeler var. Taslak mevcut haliyle yasalaşırsa, hükümetin karar vereceği çalışma yaşamının her alanında taşeron sistemi uygulanabilecek. İş müfettişlerinin taşeronla ilgili muvazaa tespit yetkisini elinden alacak taslak yasalaştığında, patronlar, yasaları ihlal durumunda cüzi para cezalarıyla kurtarılırken, ölüm-yaralanmalar dahil taşeron sisteminin yol açtığı ağır yıkımın faturası ise büyük ölçüde bürokratların sırtına yıkılacak.
KURUMLAŞTIRIYOR
Taşeron sisteminde işçiler lehine değişiklikler yapacağı öne sürülen yasa taslağı, Soma’dan aylarca önce tartışılmaya başlanmıştı. Hükümete yakın medyanın bıkmadan “taşerona müjde” başlıklarıyla haberleştirdiği taslak birkaç kez Bakanlar Kurulu’na gelmiş, ancak son hâli kamuoyuna açıklanmamıştı. Bu gizliliğe rağmen taslağa ulaşan sendikacılara göre taslak, taşeron işçiler yeni haklar tanıması bir yana, bu sistemi daha da kurumsal hâle getirecek düzenlemelerle dolu. DİSK’e bağlı Sosyal-İŞ Sendikası Uzmanı Onur Bakır, Soma’dakine benzer facialara davetiye çıkaracağını belirttiği taslağın getirdiği yeni düzeni şöyle özetledi: Taslak, taşeron sistemine son vermek yerine, bu sistemde en yetkili
işi olarak hükümeti konumlandırıyor. Taslak, Bakanlar Kurulu’na, başka ifadeyle başbakana bu sistemi tam denetim altına alma yetkisi veriyor. Buna göre; tüm kamu kurum ve kuruluşları sadece Bakanlar Kurulu tarafından, başka ifadeyle Başbakan’ın tercihleriyle belirlenen yardımcı işleri taşerona verebilecek. Kamu kurum ve kuruluşlarının hangi yardımcı işlere ilişkin hizmet türlerinde ihaleye çıkabileceğini, yani taşeron sistemi uygulanabileceğini, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Devlet Personel Başkanlığı’nın görüşü ve Maliye Bakanlığı’nın teklifi üzerine ayrı ayrı ya da birlikte Bakanlar Kurulu belirleyecek. Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, YÖK, üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitüleri, özel bütçeli diğer idareler ile sosyal güvenlik kurumları ile bunlara bağlı döner sermaye kuruluşları, ihaleye çıkabilmek için Maliye Bakanlığı’ndan, KİT’ler müesseseleri ve işletmeleri ile bağlı ortakları ve sermayesinin yüzde 50’sinden fazlası kamuya ait kuruluşları Hazine Müsteşarlığı’ndan, özelleştirme programına alınan kurum-kuruluşları içinse Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’ndan (ÖİB) görüş alınması gerekecek. Bu görüşler alınmadan ihaleye çıkılamayacak. Bunun tek istisnası ise hizmet alımlarında niteliği gereği sözleşme süresi 6 ayı aşmayan yardımcı işler olacak.
KADRO SÖZÜ, BÜYÜK YALAN
Torba taslak, kamudaki taşeron işçilerinin özellikle seçim öncesi oy avcılığı için iktidarın müjdelediğinin aksine, kadro beklentilerini karşılayacak hiçbir düzenleme içermiyor. Taşeronlar, taşeron olarak kalmaya devam edecek. Taslak, muvazaalı (hileli) taşeron ilişkilerini ortadan kaldırma ve cezalandırma yerine, bu hileli sistemi gizlemeyi, bu sistemi deşifre edecek iş müfettişlerinin yetkilerini by-pass etmeyi öngörüyor.
FATURA BÜROKRATA
Yeni sistemde, müfettiş devreden çıkarıldığı halde, muvazaanın yine de ortaya çıkması durumunda ise fatura kamu kurumu yöneticilerine kesilecek. Buna göre; “Kamuda yapılan ihalelerde çalıştırılan taşeron işçilerin ihale konusu iş dışındaki bir işte çalıştırılması yani bir taşeronluk ilişkisinin ortaya çıkması nedeniyle idarenin zarara uğraması halinde, bu zarar ilgili kamu kurum ya da kuruluşunun yöneticilerine rücu edilecek. Bu bürokratlar hakkında ceza ve disiplin hükümleri uygulanabileceği gibi, bu sorumlulara yapılan bir aylık net ödemelerin 5 katı tutarında idari para cezası da uygulanabilecek.
FİRMAYA KIDEM KIYAĞI
Kamu kurum ve kuruluşları, taşeron şirketin işçilere ücretlerini ödeyip ödemediğini her ay işçilerin başvurusu üzerine ya da kendiliğinden kontrol edecek ve ödenmeyen ücret varsa, bu tutarı taşeron şirketin hak edişinden keserek işçilerin banka hesabına yatıracak. Çalışma Bakanlığı’nın hazırladığı taslakta taşeron işçilerine değil ama patronlara müjdeli haberler yer alıyor. Bunların başında taşeron firmayı
kıdem tazminatı yükünden kurtaran düzenleme geliyor. Buna göre; kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan taşeron işçilerin kıdem tazminatları, son çalıştıkları kamu kurum ve kuruluşları tarafından ödenecek. Ancak, bu düzenlemeye rağmen yine de taşeron işçilerinin, kıdem tazminatına hak kazanabilmeleri için iş sözleşmesinin kıdem tazminatı gerektirecek biçimde sona ermiş olması şartı aranacak.
Taraf, 20.05.2014
Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.
|
