Gündem

 Deniz Feneri Balyoz Harekat Planı
 Demokratik Açılım İrtica Eylem Planı
 Siyasi Gündem Ergenekon
 Ekonomik Gündem 

 Gündem > Ekonomik Gündem > Madencilerin güvenliği için yeni önlemler

Madencilerin güvenliği için yeni önlemler

Soma'da yaşanan maden faciası gündeme maden işçileri ne kadar güvende, sorusunu getirdi. Türkiye'de halen 49 bin işçi madenlerde çalışıyor. Hükümet bir daha böyle faciaların yaşanmaması için çalışma başlattı.

Hükümet, Soma'daki facia sonrasında yeni adımlar atma hazırlığında. İncelemeler çift koldan yürüyecek, madencilerin güvenliği için yasal önlemler arttırılacak.

Halen Türkiye'de kömür ve linyit çıkaran kayıtlı 740 işletme var ve bu işletmelerde 49 bin madenci çalışıyor.

Türkiye'deki tüm maden ocakları ve tehlikeli iş kolu sınıfına giren işletmeler mercek altına alınacak. İncelemeleri ilk etapta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yürütecek. Başbakanlık Teftiş Kurulu'nun da devreye girmesi gündemde.

Öncelikle facianın yaşandığı Soma'daki ocakla iligli hazırlanan son raporlar müfettişler tarafından tekrar incelemeye alınacak. Bu raporlar işletmede yapılacak yeni incelemelerin sonuçlarıyla karşılaştırılacak.

Ardından tüm maden ocakları ve işletmelere iş güvenliği uzmanları gönderilecek. İşçilerle birebir görüşülecek.

Maden Kanunu'nda değişiklik de gündemde. Halen işletmelerde çalışan iş güvenliği uzmanlarının "işverene bağlı" olarak çalışmasını öngören düzenlemenin yeniden ele alınması planlanıyor. Yani hükümet bağımsız iş güvenliği uzmanları üzerinde duruyor.

ntvmsnbc.com, 18.05.2014

İş güvenliğinde sınıfta kaldık

Soma maden faciasından sonra Türkiye’de iş güvenliği yeniden tartışılmaya başlandı. 2002 yılından bu yana iş kazasından 14 bin işçi hayatını kaybederken bugün hâlâ pek çok işletmede yeterli iş güvenliği denetimleri bulunmuyor. Ölümlü iş kazalarındaki artış, denetim yetersizliğine bağlanıyor.

Soma’daki maden faciası, iş kazalarını yeniden gündeme taşıdı. İş kazalarında Türkiye’nin sicili hiç de parlak değil. Her yıl yüzlerce işçi, kazalarda hayatını kaybediyor. Binlerce kişi de çalışamayacak şekilde sakat kalıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın verilerine göre 2002’den beri yaklaşık 14 bin işçi, iş kazalarında hayatını kaybetti. Yaklaşık 30 bin kişi de çalışamayacak şekilde sakatlanarak sürekli iş göremezlik maaşı almaya başladı. Bakanlığın verilerine göre günde 190 iş kazası meydana gelirken bu kazalarda ortalama 4,6 kişi ölüyor. İş kazalarında madenler ise ilk sırada yer alıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre iş kazaları sektörel olarak incelendiğinde, madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe iş kazası geçirenlerin oranı yüzde 10,4’e kadar çıkıyor. Madenleri inşaat takip ediyor.

Avrupa Birliği (AB) ülkeleriyle kıyaslandığında Türkiye’de iş kazalarında ölüm oranları kat kat fazla. Türkiye’de 100 bin işçide ölüm oranı yüzde 14,5 iken AB ortalaması yüzde 2,5. Yani Türkiye’de ölüm oranı yaklaşık 7 kat fazla. İş kazaları nedeniyle Türkiye’nin yıllık kaybı da 7 milyar TL olarak hesaplanıyor. Bu kazaların yüzde 98’i ise önlenebilir nitelikte. Bu durum Türkiye’deki iş güvenliği tedbirlerinin yetersizliğini ortaya koyuyor. Ancak bu tabloya rağmen Türkiye’nin 2 yıl öncesine kadar müstakil bir iş güvenliği yasası bile yoktu. Yasa çıktıktan sonra da ciddi bir adım atılamadı. İkincil mevzuat çalışmaları halen sürüyor.

Türkiye’de yıllar içinde azalması beklenen iş kazası ölümleri artıyor. Özellikle 2005 yılından sonra ölümlü iş kazalarında önemli artış görülüyor. 2006 yılında iş kazası sonucu 1.592 işçi hayatını kaybederken bu sayı 2007’de 1.043’e 2008’de ise 865’e düştü. Ancak bu azalma eğilimi devam etmedi. 2009 yılında iş kazası sonucu ölen işçilerin sayısı 1.171’e, 2010 yılında ise 1.444’e, 2011’de ise 1.700’e çıktı. Aynı dönemde kaza sayılarının kısmi olarak azaldığı görülüyor. Kaza sayısı azalırken ölüm rakamlarının artması iş güvenliği tedbirlerinin önemini ortaya koyuyor.

Türkiye’nin iş güvenliği konusunda sicilinin ne kadar bozuk olduğunu görmek için Çalışma Bakanlığı’nın verilerine göz atmak yeterli. 2002 yılında 72 bin iş kazası yaşanırken 2003’te bu rakam 76 bine, 2004’te 83 bine yükseldi. Yıllar içinde iş kazaları benzer seyir izledi. İş kazası sayısı 2011 yılında 69 bine yükseldi. İş kazalarında hayatını kaybeden kişi sayısına bakıldığında ise 2002 yılında 872 kişi hayatını kaybederken bu rakam yıllar içinde artıyor. 2011 yılına gelindiğinde iş kazalarında hayatını kaybeden kişi sayısı 1.700 oldu. Bu rakam 2012’de 744’e düşerken geçen yıl yeniden yükselişe geçerek 1.235’e yükseldi. Bu yılın ilk 4 ayında ise 396 kişi hayatını kaybetmişti. Soma faciasıyla birlikte bu rakam şimdiden 600’e dayanmış durumda. İş kazaları sonucu sakatlanarak sürekli iş göremezlik maaşı bağlanan kişi sayısı da 2002 yılında 1.802 iken 2011 yılında 2.216’ya yükseldi.

Türkiye’nin iş kazalarında bu derece büyük kayıplar vermesinin en önemli nedenlerinden biri, iş güvenliği tedbirlerine yeterince riayet edilmemesi. Bu konuda uzun yıllardır devam eden başıboşluk halen doldurulabilmiş değil. Pek çok işletmede yeterli iş güvenliği tedbiri yok. Yasal mevzuat konusunda da uzun yıllar adım atılmadı. 2012’de yürürlüğe giren İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nın uygulamasına dair ise halen önemli sorunlar yaşanıyor. Öte yandan denetimlerin yetersizliği de dikkat çekiyor. 1,5 milyon işletmenin bulunduğu Türkiye’de denetim yapacak müfettiş sayısı bin civarında.

Zaman, 16.04.2014

 


Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.