Gündem

2013 yılı Kamu İhale Kurumu’nun (KİK) denetimi dışında kalan istisna ihalelerin “yükseliş yılı” oldu. Geçen yıl yapılan istisna ihalelerin büyüklüğü yüzde 30 arttı. 2012 yılında 7.1 milyar TL olan istisnalar, 2013 yılında 9.2 milyar TL’ye yükseldi. Kamu İhale Kurumu Başkanı Mahmut Gürses ise 9 milyar TL’ye ulaşan istisna ihalelerle ilgili olarak “İstisnalar çokmuş gibi bir algı var” değerlendirmesi yaptı.

105 milyar TL’lik kamu alımı
Gürses, 2013 yılı kamu ihale istatistiklerini dün açıkladı. Gürses’in verdiği verilere göre, geçen yıl 105.5 milyar TL’lık kamu alımı yapıldı. Bunun 99.07 milyar TL’si sözleşmeye bağlanırken 6.43 milyar TL’si ise doğrudan temin yoluyla yapılan alımlardan oluştu. Kamu İhale Kurumu’na ise 5039 adet şikayet geldi.
Yasa kapsamında yapılan ihalelerin toplam büyüklüğünde ise istisna kaleminde görülen artış dikkat çekti. Kamu İhale Kurumu’nun denetiminde yapılan ihaleler geçen yıl yüzde 16,45’lik bir artışla 76 milyar TL’den 89 milyon TL’ye çıktı. Buna karşılık istisna ihalelerindeki artış yüzde 30 oldu. İstisna ihaleler 7.1 milyar TL’den 9.2 milyar TL’ye yükseldi. Böylece Kamu İhale Kurumu’nun denetimi dışında yapılan ihalelerin toplam büyüklüğü, denetim kapsamında yapılan ihalelerin yüzde 10’una ulaştı. 

KİK kontak kapatıyor
Gürses ise istisna ihalelerin çok yüksek olmadığını savundu. İstisna kapsamında yapılan ihalelerin yüzde 80’lik bölümünün KİT’lerin alımları ile savunma, güvenlik ve istihbarat ihaleleri olduğunu belirten Gürses, “Bunun dışındakiler tutar olarak küçük, adet olarak çok. Adet olarak çok olduğu için çok fazla istisna yapılıyor gibi yanlış bir kanaat oluşmuş” dedi. Kamu ihaleleriyle ilgili şikayetler hakkında da Gürses, “Kamu idareleri bir şeye ihtiyaç duyup, ihaleye çıkıyor... Kontak kapatılıyor. ‘Durun, KİK incelesin’ diyorlar. Bu inceleme süreci bazen 1 yılı aşıyor. Bu sürede her türlü ödeneği planı proje hazır olan bir iş duruyor” açıklamasını yaptı.

Sürekli genişliyor

4734 sayılı Kamu İhale Yasası’na g öre tüm ihalelerin KİK denetimine açık olması gerekiyor. Ancak aynı yasanın 3. maddesine göre yapılan ihaleler, kurumun denetimi dışında tutuluyor. Bu da, ihalenin usulüne uygun olmadığını iddia eden girişimciler için KİK denetim yolunun kapalı olması anlamına geliyor. Sürekli genişleyen istisna maddesi, yasa ilk yürürlüğe girdiğinde sadece 6 fıkradan oluşuyordu. Yapılan son değişikliklerle ise, istisnalarla ilgili maddedeki fıkra sayısı 19’a çıktı.