Gündem

 Deniz Feneri Balyoz Harekat Planı
 Demokratik Açılım İrtica Eylem Planı
 Siyasi Gündem Ergenekon
 Ekonomik Gündem 

 Gündem > Ekonomik Gündem > ABD ekonomisi demokrat liderler ile neden daha çok büyüyor?

ABD ekonomisi demokrat liderler ile neden daha çok büyüyor?

Princeton Üniversitesi'nden önde gelen iki ekonomist ABD ekonomisinin İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana başkanın demokrat kesimden geldiği dönemlerde cumhuriyetçilere kıyasla daha iyi performans gösterdiğini ortaya koydu. Ekonomistlere göre bu durum çoğunlukla başarıdan ziyade şanstan kaynaklanıyor.

Son 64 yılda 16 başkanlık döneminde, ABD ekonomisi başkanlık koltuğunda demokratlardan bir isim otururken ortalama yüzde 4,35, cumhuriyetçilerden biri oturduğunda ise yüzde 2,54 büyüdü. Ekonomistler, aradaki farkın şaşılacak kadar büyük olduğu görüşünde.

Araştırma; Clinton döneminde Beyaz Saray'da makroekonomist olarak görev yapan, bazı demokrat adaylar için de danışmanlık görevinde bulunan Alan Blinder ile partizan politikalarda yer almayan Mark Watson tarafından yapıldı.

Profesörler "Başkanlar ve ekonomi: Adli bir araştırma" adlı 55 sayfalık çalışmalarında "Demokrat başkanlar, cumhuriyetçilere kıyasla daha iyi petrol şokları tecrübe etti, daha iyi verimlilik şokları ve tüketici beklentilerinin iyimserliğini miras aldı," sonucuna vardı.

Profesörler, ekonominin neden demokrat başkanlar döneminde daha iyi performans gösterdiğini açıklamaya çalışırken istatistiki olarak öne çıkan üç faktör belirledi.

1.Petrol fiyatı şokları cumhuriyetçilerin Beyaz Saray'da olduğu dönemlerde daha çok yaşandı. Profesörler ilk OPEC petrol şoku için Richard Nixon'ı, ikincisi için ise Jimmy Carter'ı suçlamıyor. Ancak George H. W. Bush dönemindeki Körfez Savaşı ile George W. Bush dönemindeki Irak Savaşı'nın petrol fiyatlarını etkileyen politika kararları olduğuna işaret ediyor.

2.Büyüme oranları arasındaki farklılığın dörtte biri verimlilikteki –saatte üretilen çıktı miktarı- artıştan kaynaklanıyor. Profesörlere göre petrol fiyatlarında olduğu gibi verimlilikteki değişim de şansın bir yansıması..

3.Tüketici güvenindeki dalgalanma ise demokratlar ile cumhuriyetçiler arasında Michigan Üniversitesi'nin anket verilerinin tutulmaya başlandığı yıl olan 1962 ile 2013 arasındaki büyüme farkının yaklaşık dörtte birini açıklıyor. Profesörlere göre bu durum tüketicilerin ekonominin daha iyi performans göstereceği beklentisi ile daha fazla dayanıklı mal aldığı kendi kendini gerçekleştiren kehanet dönemi. Ancak demokratların seçilmesinin ardından iyimserliğin arttığını gösteren doğrudan ölçümlere ulaşmak zor.

Blinder ve Watson, demokrat ve cumhuriyetçi başkanların dönemleri arasındaki büyüme farklılığını açıklayan diğer nedenleri içeren uzun bir listeyi ise önce göz önüne aldı daha sonra ise reddetti. Söz konusu listede başkanın önceden Kongre üyesi ya da vali olup olmadığı, genç mi, uzun boylu mu olduğu gibi maddeler içeriyor. Önemli olan başkanın hangi partiden geldiği olduğunu söyleyen profesörler demokratların cumhuriyetçi seleflerinden daha güçlü ekonomiler aldığı –ya da tam tersi- iddiasını da reddediyor.

Fed'e yeni bir başkanın seçildiği dönemde Beyaz Saray'da kimin olduğu da çok önemli değil. Blinder ile Watson, Fed'den etkilenen faiz oranlarının demokrat başkanlar döneminde yükseldiğine, cumhuriyetçi başkanlar döneminde ise gerilediğine dair çok küçük bir eğilim saptadı.

Kanada'da da benzer bir partizan büyüme farkı görülürken İngiltere, Fransa ya da Almanya'da sol ya da sağ hükümetler dönemindeki ekonomik büyüme oranları arasında önemli bir fark görülmüyor.

wsj.com.tr, 02.12.2013


Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.