Gündem

 Deniz Feneri Balyoz Harekat Planı
 Demokratik Açılım İrtica Eylem Planı
 Siyasi Gündem Ergenekon
 Ekonomik Gündem 

 Gündem > Ekonomik Gündem > Parasal çıkışın ertelenmesi gelişen piyasaları canlandırıyor

Parasal çıkışın ertelenmesi gelişen piyasaları canlandırıyor

Fed'in tahvil alımlarını azaltmasının süresiz olarak ertelenmesi ile gelişmekte olan piyasalardaki işlemler yeniden başladı.

MSCI gelişmekte olan piyasa endeksi yaz ortasında düşük seviyelere gerilemesinden bu yana yüzde 18 yükselerek yılın ilk altı ayında uğradığı zararın neredeyse tamamını kapattı.

Ülke bazında özel faktörler de elbette bunda rol oynuyor.

Örnek vermek gerekirse; Euro Bölgesi'ndeki toparlanma Türkiye'nin hem para birimine hem de ödemeler dengesi pozisyonuna istikrar kazandırdı. Hindistan'da merkez bankasının yeni başkanı Raghuram Rajan rupiye olan güveni artırarak seyrinin tersine dönmesine yardımcı oldu. Çin ise kredi musluklarını açarak emlak patlamasını ateşledi ve büyümeyi artırdı. Capital Economics'e göre ücretlerdeki reel büyüme ya da kredilerin artması sayesinde birçok gelişmekte olan ülkede tüketici harcamaları arttı.

Ancak gelişmekte olan piyasalardaki canlanmanın en önemli tetikleyicisi şüphesiz Fed'in parasal çıkışta geri adım atması oldu.

Gelişen ülkeler tarafından küresel ekonomiye para enjekte edilmesi, finans krizinden bu yana gelişmekte olan ülkelerde patlama yaşanmasını sürekli kılıyordu. Gelişen ve gelişmekte olan piyasalar arasındaki ilişki giderek esrarengiz bir biçimde Euro Bölgesi içinde daha az gelişmiş ekonomiler ile Almanya arasındaki ilişkiye benzemeye başladı. Gelişmekte olan ülkeler genellikle kur oranını dolara sabitlediğinden likidite gelişen ülkelere geldi. Ucuz kredi ise yerel talebi yükselterek büyümeyi artırdı. Büyük gelişmekte olan piyasaların birçoğu ciddi oranda cari açıkla karşı karşıya kalana dek ödemeler dengesi pozisyonları da yıprandı. Ve tabii kur krizini de unutmamak gerekiyor. Ancak resesyonun vurduğu Euro Bölgesi ekonomilerinin aksine gelişmekte olan piyasalar devalüasyon yolu ile rekabet güçlerini daha hızlı kazanmayı başardı.

Şimdi sorulması gereken soru döngünün kendini tekrarlayıp tekrarlamadığı. Gelişmekte olan piyasalara doğru gerçekleşen sermaye akışı kredi patlamasını ateşleyecek mi? Yoksa hükümetler 1990'ların sonunda yaşanan Asya krizinin ardından Asya ekonomilerinin yaptıklarını tekrarlayarak ihracatı ve döviz rezervlerini artırmayı amaçlayan politikalar mı uygulayacak?

wsj.com, 25.10.2013


Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.