Gündem

Çocuk işçi problemi tüm dünyada büyük sorun. Türkiye de hızlı hareket ederek bu alandaki yükselişi durdurmak adına girişimde bulunmalı. Özellikle tarımdaki rakamlar endişe veriyor

Dünyada 215 milyon çocuk işçi bulunduğu tahmin ediliyor. Bunların çoğu tam zamanlı çalışıyor ve eğitim imkânından uzaklar. Tek işleri çalışmak. Çocuk işçilerden 41 milyon kız ve 74 milyon erkek ise çok tehlikeli koşullar altında çalışıyor.
Afrika’da 5 ila 17 yaş arasındaki her 4 çocuktan 1’i çocuk işçi durumunda. Dünyadaki çocuk işçilerin yüzde 60’ı tarım sektöründe çalıştırılıyor. Çocuk işçiliğine yönelik gerçekleştirilen tüm kampanya ve çabalara rağmen 2004 yılında 221 milyon olan çocuk işçi sayısı 2013 yılında ancak 215 milyona indirilebilmiş durumda. Yani çocuk işçiliğiyle mücadelede yapılması gereken çok şey, atılması gereken pek çok adım var.

Yoksulluktan besleniyor
Dünyada çocuk işçiliği ile yoksulluk arasında çok yakın bir ilişki var. Yoksul ve fert sayısının çok olduğu ailelerde çocuk işçi sayısı son derece yüksek. Yani yoksul ailelerde çocuklar, eve para getirecek işgücü olarak görülüyor ve yine çocukların eğitimden mahrum kalması o ailenin yoksul kalmasının nedeni oluyor. Yani kısır bir döngü söz konusu.
Dünyada çocuk işçiliğini önlemek için en çok ‘şartlı nakit transferi’ uygulamasının kullanıldığı görülüyor. Ailelere çocuklarını okula göndermeleri şartıyla belirli bir gelir sağlanması prensibine dayalı uygulama çocuk işçiliğini önlemede en başarılı uygulama olarak biliniyor.  Diğer yöntemler ise kamu istihdamı ile ailelerin belirli oranda gelir elde etmesinin sağlanması, sağlık yardımlarının kapsamının genişletilerek planlı bir nüfus yapısının hedeflenmesi ve yaşlanan nüfusa yönelik bakım ve gelir destekleri.

Türkiye’de 893 bin çocuk işçi çalışıyor

TUİK’in 2012 yılsonu verilerine göre, Türkiye’de 893 bin çocuk ekonomik işlerde çalışıyor. Ev işlerinde faaliyette bulunanların sayısı ise 7.5 milyon.
Çalışan 893 bin çocuğun 614 bini erkek, 279 bini kız. Çalışan çocukların 493 bini kırsal alanlarda, 400 bini ise kentlerde iş bulup çalışıyor. Özellikle kırda çalışan 493 bin çocuktan, 368 bini tarım sektöründe. Türkiye açısından bu noktada en düşündürücü olanı, çocuk işçiliğinin artış eğiliminde olması.
Türkiye’de şartlı eğitim yardımı 3294 sayılı Kanun kapsamında uygulanıyor. Maddi imkânsızlıklar nedeniyle çocuklarını okula gönderemeyen ailelere çocuklarının okula devam etmesi şartıyla, Ziraat Bankası ve PTT aracılığıyla, doğrudan anneler adına açılan hesaplar üzerinden yardım yapılıyor.
Kız çocuklarının okula gitmesi için yapılan yardım miktarı, erkek çocuklar için yapılan yardım miktarından daha yüksek.
İlköğretime devam eden erkek öğrenci için aylık 30 TL, kız öğrenci için aylık 35 TL, ortaöğretime devam eden erkek çocuk için aylık 45 TL, ortaöğretime devam eden kız çocuk için aylık 55 TL yardım yapılıyor.

2.5 milyar TL yardım
Şartlı Eğitim Yardımı kapsamında 2002-2012 yılları arasında 2.5 milyar TL yardım yapılmış. 2012’de 501 milyon TL yardımdan 2 milyon öğrenci yararlanırken, 2013’ün Mart ayına kadar 1 milyon 756 bin öğrenci 220 milyon TL yardımdan yararlanmış durumda.
Bu sayı yıl sonunda geçen yılın rakamlarının oldukça üzerinde olacak.
Maddi durumları iyi olmayan ailelere şartlı sağlık yardımı da yapılıyor. Çocuklarını çalıştırmamaları adına, ailelere çocuklarının sağlık harcamalarında destek olunuyor.
0-6 Yaş arasındaki çocuklarını düzenli olarak sağlık kontrollerine götürmeleri koşuluyla ailelere çocuk başına aylık 30 TL ödeme yapılıyor. 2013 Yılı Mart ayı itibarıyla 596 Bin çocuk için 80 Milyon TL yardım yapılmış durumda.

Hastanede doğuma teşvik
Yine yoksul ailelere yönelik olarak çocukların hastanede doğurulması ve düzenli olarak doktor kontrollerine gitmeleri şartıyla bir sefere mahsus 70 TL, düzenli muayenelere gitmesi şartıyla doğumdan önce her ay 30 TL ve doğumdan sonra 2 sefer 30 TL yardım yapılıyor.
Şartlı sağlık yardımı kapsamındaki gebelik yardımından 2013 Yılı Mart ayı itibarıyla 33 bin kişi yararlanmış durumda. Bu kişilere 2.1 milyon TL yardım yapılmış.
Şartlı eğitim yardımının özellikle kız çocuklarının eğitime devam etme yüzdesini artırdığı biliniyor.
Şartlı eğitim yardımları hem çocuk işçiliğini önlemek açısından, hem de kız çocuklarının eğitime devam oranlarını artırması açısından son derece önemli. Kırsal alanlarda şartlı eğitim yardımlarının çok daha fazla olumlu etki yarattığı araştırmalar sonucu ortaya konulmuş durumda.

Hollywood yıldızları mücadele ediyor...

Uluslararası Çalışma Teşkilatı (ILO), çocuk işçiliğiyle mücadelede Hollywood’un ünlü isimlerini kampanyaya dahil ediyor. İlk etapta ünlü Aktör Nicolas Cage’in konuyla ilgili kaleme aldığı bir yazı ILO’nun internet sitesinde yayımlandı.
İki çocuk babası ünlü aktör ILO’nun konu ile ilgili sözleşmelerine atıf yaparak tüm ülkeleri bu utanç verici durumu sonlandırmaya çağırıyor.
Birkaç gün önce de ünlü aktör Tim Roth’un konuyla ilgili bir videosu yayımlandı. Bu videoda ünlü aktör 3 çocuk babası olduğunu ve birçok kişinin çocuk sahibi olduğunu hatırlatarak, çocuk işçiliğinin en kötü formuna yani cinselliğe dayalı çalışma biçimlerine ve uyuşturucu madde tacirliğinde çocuk istismarına dikkat çekiyor.

Olimpiyat - kupa önemli adımlar

2002’de ILO çocuk işçiliğini önleme çalışmalarına tüm dünyanın dikkatini çekebilmek adına dönemin en popüler takımı olan ve her biri dünya yıldızı statüsünde oyunculardan kurulu Real Madrid’i kampanyaya dahil etmişti.
ILO içinde bulunduğumuz günlerde, spor dünyasının dikkatini konuya çekmek için 2002 yılında başlattığı “Çocuk İşçiliğine Kırmızı Kart” kampanyasını genişletiyor. 2014’de Brezilya’da düzenlenecek Dünya Futbol Şampiyonası’nda ve 2020’de düzenlenecek olimpiyatlarda da bu faaliyetlerin yürütülmesi planlanıyor.
Dünyanın gözünü çevirdiği bu organizasyonlarda çocuk işçiliğine karşı yürütülen faaliyetlerin tüm dünyaya duyurulması ve ünlü spor yıldızlarının kampanyanın bir parçası olmasını hedefleniyor. Ayrıca, bu tip organizasyonlarda önemli maddi destekler sağlanabiliyor. ILO’nun amacı da yürüttüğü faaliyetlere kaynak sağlamak.
Bu kapsamda Türkiye, ILO’nun bu kampanyasına destek olmak adına yapılabileceklerini değerlendirmeli ve en önemlisi ülkemizdeki çocuk işçiliğinin önlenmesine yönelik faaliyetleri hızlandırmalı.

Milliyet, 08.09.2013