Gündem

 Deniz Feneri Balyoz Harekat Planı
 Demokratik Açılım İrtica Eylem Planı
 Siyasi Gündem Ergenekon
 Ekonomik Gündem 

 Gündem > Ekonomik Gündem > Suriye'yle yükselen petrol havayollarını vurabilir

Suriye'yle yükselen petrol havayollarını vurabilir

Batı dünyasından Suriye'ye müdahale geleceğine dair beklentilerin artması petrol fiyatlarının dün yüzde 2 yükselmesine neden olurken, artan fiyatlar havayollarının da hesaplarını bozabilir.

ABD ham petrolünün varil fiyatı 2 yıldan sonra ilk defa 110 doların üzerine çıkarak yılbaşından bu yana yüzde 16,5 yükseldi. Brent petrol fiyatı yılbaşından bu yana yüzde 7,3 artarak Şubat'tan bu yana en yüksek seviyesinde işlem görüyor.

 

Yurtdışında artan petrol fiyatı, yerli havayolu şirketlerini de etkiliyor. Atlas Jet Yönetim Kurulu Murat Ersoy artan petrol ve yükselen dolar kurunun önümüzdeki kış bilet fiyatlarını yüzde 15 oranında artıracağını söyledi. Özellikle süresi 1,5 saatten kısa süren uçuşlarda maliyetin yüzde 45'ini yakıtın oluşturduğunu ifade eden Ersoy, "Koltuk başına 10 dolarlık bir yakıt maliyet artışı koltuk fiyatına 4,5 dolar olarak yansır. 10 dolarlık bir kur maliyeti ise koltuğa 10 dolar olarak yansır. Bizi petroldeki artış kadar kur artışı da etkileyecek" dedi.

Bir diğer havayolu şirketi yetkilisinin verdiği bilgilere göre havayolu şirketlerinin aldığı akaryakıt harcı onları bu gibi fiyat dalgalanmalarından bir ölçüye kadar koruyor. Artışın devam etmesi durumunda maliyetin fiyatlara yansıyabileceğini ifade eden yetkili, "Ancak bunun için bir oran vermem doğru olmaz. Harçlar farklı olduğu için maliyetin yansıması da farklı olacaktır" diye konuştu.

PETROL FİYATLARINDAKİ ARTIŞ SÜREBİLİR

Dün Societe General'in petrol analisti Michael Wittner müşterilerine yolladığı notta Suriye'ye müdahale gelmesi durumunda Brent'in varil fiyatının 5 ila 10 dolar kadar artabileceği belirtildi. Yatırım bankasının ana senaryosu olan Suriye'ye haftaya gelecek bir müdahale ile Brent'in varil fiyatının bir anda 120-125 dolara çıkabileceği belirtildi.

İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Müdürü Şant Manukyan Suriye'ye müdahalenin Irak'tan çok Libya'dakine benzeyebileceğini ve çok büyük bir petrol şoku yaratmaması gerektiğini söyledi. Manukyan, "Petrol fiyatının 110'ların üzerinde kalırsa 140 dolara kadar tırmanabilir. Fiyat hareketinden ziyade küresel büyümeyi yavaşlatır. Fed'in niceliksel genişlemeyi bitirme konusunu gündem dışına çıkabilir" dedi.

Yaz aylarında uçuşların yoğun olması nedeniyle henüz fiyatta bir oynama olmadığını ifade eden Ersoy "Bizim sektörümüz direk dövize endeksli. TL kazanıp dolar ödüyoruz. Bu nedenle bu gibi hareketler karlılığımıza bire bir yansıyor" diye konuştu.

Societe General'in raporunda yer alan en riskli senaryoya göre Irak'tan kaynaklı bir arz sıkıntısının olması fiyatları kısa süreli olarak 150 dolara fırlatabilir. Ancak bu fiyat hareketinin kısa süreli olacağı ve Suudi Arabistan'ın ve diğer ülkelerin stratejik rezervleriyle hemen kayıp arzı telafi edeceği belirtildi.

ARTAN PETROL FİYATLARI ENERJİ FATURASINI ARTIRABİLİR

Artan petrol fiyatları Türkiye'nin ithal ettiği ham petrol faturasının da lira bazında yükselmesine neden oluyor. Türkiye, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun verilerine göre 2012 yılında rafinerilerinde işlediği petrolün ve petrol ürünlerinin, yüzde 74'ünü ham petrol olarak ithal etti. Ham petrol ithalatı 2009'dan 2012'ye yüzde 37,2 artarak 1,39 milyar varil oldu. Enerji ithalatına ödenen toplam miktar TUİK verilerine göre aynı dönemde yüzde 50 artarak 60,11 milyar dolara yükseldi. Böylelikle toplam enerji ithalatının yüzde 25,8'i ham petrol oldu.

Türkiye ithal ettiği petrol miktarı hala 2008 yılının altında olsa da Brent petrolün yıllık ortalama fiyatının 2009'dan 2012'ye yüzde 15 artarak 111 dolara gelmesi, petrole ödenen paranın sürekli artmasında etkili.

Merkez Bankası yaptığı bu yılki enflasyon tahminlerinde de Brent petrolün varil fiyatının 108 dolar olacağını öngördü. Goldman Sachs' GS +0.16% ın 3 aylık Brent petrol tahmini 110 dolarken, Morgan Stanley MS +0.51% 'nin 108 dolar.

wsj.com, 28.08.2013


Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.