Gündem

 Deniz Feneri Balyoz Harekat Planı
 Demokratik Açılım İrtica Eylem Planı
 Siyasi Gündem Ergenekon
 Ekonomik Gündem 

 Gündem > Ekonomik Gündem > İlk 500'ün geliri 25 milyar lira arttı, ilk beşte sadece Ford'un geliri düştü

İlk 500'ün geliri 25 milyar lira arttı, ilk beşte sadece Ford'un geliri düştü

İstanbul Sanayi Odası (İSO) bugün 2012 yılında Türkiye'de ilk 500'ün sonuçlarını açıkladı. Tüpraş'ın birinci olduğu listeye göre bu şirketlerin üretimden satış ciroları 25 milyar lira yükseldi. 13 milyar liralık artış ise birinci Tüpraş'tan geldi. Listede 2011 yılına göre en büyük düşüşü 179 basamak gerileyen Demir Export AŞ yaptı. En büyük yükseliş ise 294 basamak birden üste çıkan Yolbulan Metal Sanayi'den geldi. İlk beşte Tüpra'ın ardından Ford Otomotiv, Oyak-Renault, Arçelik ARCLK.IS -2.53% ve EÜAŞ Elektrik Üretim AŞ yer aldı. Kamu'nun en büyük sanayi kuruluşu da EÜAŞ oldu. İlk beşte üretimden elde ettiği net satış geliri düşen tek şirket Ford oldu. Ancak, 350 milyon lirayı aşan gelir kaybına rağmen Ford ikinci basamaktaki yerini korudu.

2012 yılı araştırmasının sonuçlarına göre, üretimden satışlarını 269,6 milyar liradan 296,4 milyar liraya artıran ilk 250'deki şirketler yüzde 10 büyürken, ikinci 250'lik dilimi oluşturan şirketler ise üretimden satışlarını 54,3 milyar liradan 57,2 milyar liraya çıkararak yüzde 5,3 büyüme gösterdi.

İSO tarafından hazırlanan ''Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2012 yılı araştırması sonuçları düzenlenen toplantı ile açıklandı. Araştırmaya göre, listedeki şirketlerin ortalama üretimden satışlarının artış ivmesi yüzde 9 civarındayken, ilk 10 şirketin üretimden satışları yüzde 15,6 ile en yüksek düzeyde artış gösterdi.

İlk 50 ve ilk 100 şirket dilimlerindeki büyüme yüzde 11,8 ve yüzde 11,6 ile birbirine yakın gerçekleşti. Dilimler aşağıya doğru indikçe üretimden satışlardaki artış oranları da düştü. Artış hızındaki yavaşlama en yüksek oranda son 250'lik dilimde kendini gösterdi.

Üretimden satışlarını 269,6 milyar liradan 296,4 milyar liraya artıran ilk 250'deki şirket yüzde 10 büyüdü. İkinci 250'lik dilimi oluşturan şirketler ise üretimden satışlarını 54,3 milyar liradan 57,2 milyar liraya çıkararak yüzde 5,3 büyüme gösterdi.

 

500 Büyük Sanayi Kuruluşu içindeki ilk 50 şirket, çalışan ortalaması dışındaki brüt katma değer, kar, ihracat gibi diğer göstergelerde de yüzde 50'ler civarında pay aldı.

Araştırmaya göre, 500 Büyük Sanayi Kuruluşu arasında 2011 yılının en fazla ihracat yapan 10 şirkette 2012 yılında da bir değişiklik olmadı. Türkiye'nin en büyük şirketi Tüpraş, üretimden satışlardaki liderliğini ihracatta da koruyarak toplam 5 milyar 16 milyon dolarlık ihracatıyla listenin zirvesinde yer aldı. Ardından gelen üç şirket de yine Ford Otomotiv, Oyak-Renaut ve Arçelik oldu. Bu sıralamada Tofaş beşinci, Vestel Elektronik VESTL.IS -2.16% altıncı olarak yer aldı. İhracatta geçen yılın dokuzuncusu İçdaş, bu yıl yedinciliğe yükseldi. OMV Petrol Ofisi PTOFS.IS +0.84% listeye sekizinci sıradan girerken, onu Petkim ve Toyota Otomotiv izledi.

 

500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun toplam ihracatı, 2012 yılında binde 6'lık artışla Türkiye'nin genel ihracat artışı oranının altında kaldı. Sektörlerde ihracatın toplam satışlara göre dağılımına bakıldığında ise taşıt araçları, metal eşya ve ile dokuma, tekstil sanayi en ağırlıklı ihracatçı sektörler olarak öne çıktı. Bu sektörlerde ihracatın toplam satışlar içindeki payı yüzde 30 ile yüzde 50 arasında değişti. Toplam sanayi sektörünün satışlarındaki dağılımda ihracatın oranı yüzde 27,1, iç satışların oranı ise yüzde 72,9 olarak gerçekleşti.

500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun istihdam verilerine bakıldığında ise listedeki şirketler 2012 yılında istihdamını yüzde 3,7 artırdı. 2012'de 2011'e göre en fazla istihdam artışı elektrik, gıda ve diğer imalat sanayi sağladı. Tekstil son yıllarda güç kaybediyor gibi görünse de geçen yıl istihdamda yarattığı yüzde 11,7'lik artış, sektörün istihdam açısından önemini koruduğunu gösterdi. 2012 yılında en fazla istihdam kaybı ise yüzde 10 ile taşıt araçları sanayinde oldu.

Geçen yıl listede olmayan 65 şirket, bu yıl listed yer aldı. Geçtiğimiz yıl listede olmamasına ragmen bu yıl 19'uncu sıradan listeye giren Nadir Metal Rafineri AŞ, yeni girenler arasında en yüksek sıraya yerleşen firma oldu. İçdaş, 106'ncı sıradan listeye girdi.

 

wsj.com, 23.07.2013


Bu bölümdeki diğer içerikler için tıklayınız.